«Անհրաժեշտություն կար ստեղծագործությունների պաշտպանությունը իրականացնել թվային միջավայրում»,- այսօր՝ ապրիլի 16-ին, այսպես ներկայացրեց «Հեղինակային իրավունքի մասին» ՀՀ նոր օրենքի նախագծի անհրաժեշտությունը Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության հեղինակային իրավունքի փորձագետ Սոնյա Վարդանյանը:
Նրա խոսքերով՝ նախագիծը հարկավոր է, քանի որ համացանցը դարձել է մեր կենցաղի անհրաժեշտ եւ պարտադիր մասը եւ համացանցում տեղադրված ստեղծագործությունները պետք է լինեն միայն իրավատերերի թույլտվությամբ. «Այսօրվա մեր գործող օրենքը, «Հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքի» մասին, հեղինակին թույլ է տալիս իր ստեղծագործությունը տեղադրել ինտերնետային կայքերում, բայց հեղինակը ի վիճակի չէ հսկել՝ ի՞նչ օգտագործում ստացավ իր ստեղծագործությունը»:
Տիկին Վարդանյանը նշեց, որ իրենց կազմած նախագիծը ունի մի շարք սահմանափակումներ, այդ սահմանափակումները հիմնականում վերաբերվում են կրթական հաստատություններին, գրադարաններին, արխիվներին՝ ոչ առեւտրային նպատակներով, որովհետեւ հենց այդ կառույցների շնորհիվ է ստեղծագործությունը մատչելի դառնում.
«Գրադարանը այսօր այնքան լայն իրավունքներ է ստացել, որ նա կարող է իր հավաքածուում ունեցած ստեղծագործությունները թվայնացնել, որը հեղինակային իրավունքի իրավատիրոջ թույլատվության առարկան է, բայց այսօր նա կարող է ազատ թվայնացնել եւ ազատ դարձնել իր հաճախորդների համար՝ ներքին ցանցի միջոցով, որը կբացառի նաեւ ստեղծագործությունների պատճենահանումը»:
Կարդացեք նաև
Սահմանափակումներ են գործում նաեւ հաշմանդամների համար, ովքեր դժվարանում են գիրք կարդալ, այդ դեպքում առանց որեւէ հեղինակային իրավունքի տիրոջ համաձայնության, կարելի է փոխել ստեղծագործության ձեւաչափը:
Aravot.am-ի այն հարցին, թե մի շարք առցանց լրատվամիջոցների խմբագիրների համաձայնագիրը հիմք ծառայե՞լ է նոր նախագծի ստեղծման համար, Սոնա Վարդանյանը պատասխանեց.
«Իհարկե՛, օրենքում Ազգային ժողովի կողմից փոփոխություն է արվել, եւ այդ դրույթը մենք նույնությամբ կրկնել ենք նաեւ նախագծում, այնպես որ, թե ՛ թվային եւ թե՛ տպագիր լրագրական ստեղծագործություններում, եթե մեկը վերցնի օգտագործի անպայման հղման կարգով, որովհետեւ այդ մեկ հղումը մեծ գլխացավանքից է ազատում»:
Փորձագետը նշեց, որ առանց հղում կատարելու կամա, թե ակամա կատարվում է հանցագործություն՝ գրագողություն, եւ այդ դեպքում պետք է ապացուցել եւ վճարումներ կատարել այն հեղինակին, ում իրավունքները խախտվել են:
Ամի ՉԻՉԱԿՅԱՆ
