Արևմտյան Հայաստանում միլիոնավոր ծպտյալ հայերի մեջ քչերն են, որ կարողանում են վերականգնել իրենց ինքնությունը: Նրանց թիվը հազիվ է հասնում 100-ի: Այդ մարդկանցից է Ուրֆայում՝ Սիվերեկում (Սև Ավերակ) կնոջ, երեխաների և թոռների հետ ապրող Հադի Գյումուշը: Նա իր հայությունը վերականգնել է թուրքական դատարանի միջոցով:
Հադի Գյումուշը Aravot.am-ի հետ զրույցում պատմեց. «Դեռ մանկուց գիտեի, որ հայ եմ: 1980-ին ֆաշիստական գեներալները իշխանություն ձեռք բերեցին, և ինքս, ի հակասություն իշխանությունների, իմ հայության ինքնության վերականգնման համար պայքար սկսեցի: Մտածում էի, թե ինչու այլ ինքնությամբ պիտի ապրեմ: Այս որոշումը ստանալ հեշտ չէր. երկու տարի շարունակ պայքարում էի, և վերջապես թուրքական ամենավերին ատյանի դատարանը այդ որոշումը կայացրեց»:
Սակայն հայության ինքնության վերականգնումից հետո նրան հալածանքներ ու ճնշումներ էին սպասվում: Հադի Գյումուշը պատմեց, որ սպառնացել են մինչև անգամ իր ընտանիքին ու իրենց ազատել աշխատանքից. «Ես մանկավարժ էի աշխատում, սակայն երբ վերականգնեցի իմ հայությունը, ինձ դուրս հանեցին դպրոցից: Կրկին դիմեցի դատարան, և այս անգամ դատարանը որոշում կայացրեց, որ եթե ծագումով հայ ես, թուրք ու քուրդ երեխաներին չես կարող մանկավարժություն անել»:
Հայության վերականգնումը մեկ այլ դեպքում փրկել է Հադի Գյումուշին: Նա հիշեց, որ երբ քրդական ազատագրական պայքարի մասնակից է եղել, իրեն տարել են խոշտանգելու, սակայն, երբ իմացել են, որ հայ է, դուրս են հանել, թե ի՞նչ գործ ունես այստեղ: Այս դեպքում հասկացել են, որ հայի հետ գործ ունեն, ոչ թե թուրքի կամ քրդի: Թեև հետապնդումներին՝ Հադի Գյումուշի զավակները ևս վերականգնել են հայությունը: Հենց հալածանքների ենթարկված լինելու պատճառով էլ մեր զրուցակիցը պատմեց, թե երբ իրեն հացնում են որ ազգի ներկայացուցիչ է, մինչև հայ ասելը այս ածականներն է թվարկում. «այստեղ ամենա-ամենա տանջված, անտեսված վիրավորված և նսեմ ժողովրդի զավակ եմ»:
Կարդացեք նաև
Տաթև ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ
