Կառավարության մայիսի 5-ի նիստի օրակարգում է ընդգրկված Կենտրոնական բանկի 2016 թվականի դրամավարկային քաղաքականության ծրագրի վերաբերյալ կառավարության եզրակացության նախագծին հավանություն տալու մասին որոշումը: Նախագիծը, ինչպես նշված է կառավարության կայքէջում, ներկայացնում է ֆինանսների նախարար Գագիկ Խաչատրյանը:
Ըստ այդ եզրակացության, կառավարությունն ԿԲ-ի՝ այս տարվա դրամավարկային քաղաքականության ծրագրի (գնաճի հաշվետվության) մակրոտնտեսական միջավայրի զարգացումներն, ընդհանուր առմամբ համահունչ են կառավարության մակրոտնտեսական ծրագրերով նախատեսվող ուղղություններին: Սակայն, ֆինանսների նախարարությունն առանձնացրել է որոշ դրույթներ, որոնց հետ այնքան էլ համաձայն չէ:
Օրինակ՝ «Համախառն առաջարկ» ենթաբաժնում նշված է «Կանխատեսվող հորիզոնում ներքին պահանջարկի աստիճանաբար վերականգնման եւ զբոսաշրջության սպասվող աճի պայմաններում ակնկալվում է ծառայությունների աճի արագացում եւ կայունացում 2.5-3.5% միջակայքում»: Այս 2.5-3.5% աճի հետ կառավարությունը չի համաձայնվում, համարում է, որ այն հավակնոտ է. «Անհրաժեշտ է նշել, թե ինչով է պայմանավորված զբոսաշրջության սպասվող աճը, քանի որ 2015 թվականին (անգամ ցեղասպանության 100-ամյակի հետ կապված) 2014 թվականի նկատմամբ զբոսաշրջիկների թիվը նվազել է 1%-ով, իսկ զբոսաշրջային գործակալությունների գործունեության մասով մատուցված ծառայությունները նվազել են 21%-ով»:
Ֆիննախը գյուղատնտեսության մասով էլ ներկայացրած ցուցանիշը կասկածի տակ է առնում: Եզրակացության մեջ գրված է.«Գյուղատնտեսության ճյուղում ավելացված արժեքի կանխատեսումները նախորդ կանխատեսումների համեմատ ճշգրտվել են փոքր-ինչ աճի ուղղությամբ: Վերանայման համար հիմք են ծառայել 4-րդ եռամսյակում անասնապահության սպասվածի համեմատ ավելի բարձր աճը, ինչպես նաեւ ոլորտում նկատվող արտահանման ներուժի ավելացումը: Արդյունքում, ճյուղի ավելացված արժեքի իրական աճը 2016 թվականին կկազմի 4.2-5.0%»:
Կարդացեք նաև
Այս ցուցանիշի մասին էլ ֆիննախն ասում է՝ «Այս հատվածի կապակցությամբ կարծում ենք, որ գյուղատնտեսության աճի կանխատեսումները փոքր-ինչ գերագնահատված են: Այսպես. 2015 թվականին աշնանացանի աճը կազմել է 1.3%, իսկ անասնաբուծության աճը, որի վրա դրվում է հիմնական շեշտը, 2016-ի հունվար-փետրվարին կազմել է 2.0%, ինչը նշանակում է, որ էքստենսիվ գործոնի հաշվին գյուղատնտեսության աճը՝ նշված 4-5% կազմելու փոքր հավանականություն ունի, իսկ ինտենսիվ գործոնի ազդեցությամբ գյուղատնտեսության աճ կանխատեսելը նախորդ տարվա բարձր բազայի եւ ընթացիկ տարում որոշ բնակլիմայական անբարենպաստ զարգացումների պայմաններում՝ իրատեսական չէ»:
Իսկ «Համախառն պահանջարկ» ենթաբաժնի վերաբերյալ էլ ֆիննախի եզրակցությունը հետեւյալն է՝ «Ներկայացված է, որ ցածր ներքին պահանջարկը կնպաստի տնտեսությունում խնայողությունների եւ ներդրումների միջեւ բացասական ճեղքվածքի կրճատմանը, իսկ այդ գործընթացն էլ ազատ լողացող փոխարժեքի պայմաններում բարձրացնում է ՀՀ տնտեսության արտահանելի հատվածի մրցունակությունը»:
Իսկ «Համառոտագիր» բաժնում ներկայացվում է, որ ցածր գնաճը կնպաստի արտաքին մրցունակության վերականգնմանը»: Այս առնչությամբ էլ ֆիննախը նկատում է՝ «Ինչպես ցույց են տալիս 2015-2016 թվականների 1-ին եռամսյակի զարգացումները, ցածր գնաճը նպաստել է մրցունակության վերականգնմանը, բայց ամբողջությամբ չի չեզոքացրել գործընկեր երկրների շարունակվող արժեզրկումը ՀՀ դրամի նկատմամբ, որի մասին է վկայում նաեւ իրական արդյունավետ փոխարժեքի արժեւորումը»:
Ֆիննախը նկատում է, որ առաջացել են գնաճի ծրագրված ցուցանիշից նվազման ուղղությամբ շեղման նոր ռիսկեր, մասնավորապես, գազի գնի հնարավոր նվազումը եւ ԿԲ-ն իր ապագա գործողություններում պետք է հաշվի առնի վերոնշյալ հանգամանքները:
Եզրակացությունն ամփոփելով, նշվում է. «Հարկաբյուջետային կարճաժամկետ եւ միջնաժամկետ ծրագրերում կառավարությունը նպատակադրում է ԿԲ-ի կողմից ընդունված գնաճի եկարաժամկետ կայուն՝ 4±1.5 տոկոս ցուցանիշ, ինչը երկարաժամկետ հատվածում կկայունացնի նաեւ գնաճային սպասումները եւ կնպաստի ներդրումների ու բարեկեցության աճին: Այս կապակցությամբ գտնում ենք, որ ԿԲ-ն դրամավարկային քաղաքականության ծրագրերում պետք է շարունակի հետամուտ լինել գների կայունության ապահովմանը եւ նկարագրի դրամավարկային պայմանների այնպիսի գործիքներ, քայլեր եւ հաճախականություն, որոնք ուղղված կլինեն թե՛ կարճաժամկետ, եւ թե՛ միջնաժամկետ հատվածում գնաճի նպատակից շեղման ռիսկերի չեզոքացմանը»:
Նելլի ԲԱԲԱՅԱՆ
