Հունիսի 18-ին «Մոսկվա» կինոթատրոնում կայացավ «Ազատություն» TV-ի նոր վավերագրության պրեմիերան, որը արտագաղթի մասին է: Ֆիլմը վերնագրված է «Նոթեր խոպանից»:
«Ազատություն» ռադիոկայանի լրագրող Հովհաննես Մովսիսյանն ասաց, որ սա «Ազատություն» TV-ի արդեն 5-րդ վավերագրությունն է:
«Ազատություն» ռադիոկայանի հայկական ծառայության տնօրեն , ֆիլմի ռեժիսոր, պրոդյուսեր եւ նախագծի հեղինակ Հրայր Թամրազյանը նշեց, որ «Նոթեր խոպանից» վավերագրությունը յուրատեսակ հարգանքի տուրք է ու խոնարհում՝ ճակատագրի բերումով Հայաստանից հեռացած խոպանչիներին, որոնք մեր ժամանակի հերոսներն են, բայց մնացել են անտեսված, ու նրանց մասին դեռեւս լիարժեք անդրադարձ չի արվել:
Կարդացեք նաև
Երջանկություն կամ հաց՝ սա է խոպանչիների ճանապարհը, եւ այլընտրանք չունեն այդ մարդիկ: Ավելի քան մեկ միլիոն հայ ստիպված է դեգերել հեռուներում՝ ընտանիքը կերակրելու համար: Աշխատանքի որոնումները նրանց տարել են Ռոստով, Կրասնոդար, Մոսկվա, Սամարա, Վլադիվոստոկ, անգամ Յակուտսկ, որտեղ արդեն 4000 հայ է ապրում: Խոպանչիները դատապարտված են իրենց կյանքն ապրել՝ ինչպես աքսորավայրում: Նրանք իրենց կորուսյալ մարդիկ են համարում, քանի որ աշխատանքային աքսորի պատճառով խեղվել են ճակատագրեր, երկատվել ընտանիքներ, անհայր մանկություն են ապրում բազմաթիվ կարոտած փոքրիկներ: Ֆիլմի հերոսներից մեկն ասում է, որ խոպան գնալը զոհաբերություն հանուն ընտանիքի, նաեւ խնդրում է՝ իրենց մշակներ անվանել եւ ոչ թե խոպանչիներ: Նրանցից մեկի խոսքերով, իրենց՝ դրսում հաց վաստակելու պատճառով երեխաները «արհեստական որբեր» են դարձել:
Ե՛վ օտար ափերում դառը քրտինքով հաց վաստակող տղամարդիկ, ե՛ւ նրանց ընտանիքի տառապած անդամները տարբեր ձեւակերպումներով իրենց արդարացի խոսքն են ուղղում երկրի ղեկավարներին՝ իրենց դժբախտության ու արտագաղթի իրական մեղավորներին: Չէ որ իրենք սիրում են հայրենիքը, բայց, ցավոք, հայրենիքը չի կարող կերակրել իրենց ընտանիքներին: Հեռավոր ափերում բանվորություն անող, տաքսի ու ավտոբուս վարող, տուն կառուցող, շինարարությամբ փող վաստակող տղամարդիկ մաղթում են՝ թող այսուհետեւ հայերը նման տներ կառուցեն իրենց հողի վրա:
Հրայր Թամրազյանի խոսքով, այս մարդիկ խոսում են իրենց ճակատագրերի ու կսկիծների մասին, բայց բնավ չարացած չեն հայրենիքի հանդեպ: Նրանք իրենց զավակներին մաղթում են, որ գոնե նրանք կարողանան իրենց ընտանիքներին կերակրել Հայաստանում:
«Ազատություն» ռադիոկայանի թիմը հերթական անգամ հրաշալի էր աշխատել՝ ասելիքը եւ ուղերձները հասան լսարանին, ցավը եւ կարոտը «թարգմանվեցին» հերոսների խոսքով, տպավորիչ կադրերով, երեխաների հայացքներով, միայնակ մնացած ծնողների հառաչանքով: Ֆիլմի ավարտին բոլորի աչքին արցունք կար:
Ծանր է կարոտի հիվանդությունը, բայց առանց արժանապատվության ապրելն է՛լ ավելի ծանր կլինի: Իսկ հայ տղամարդու արժանապատվության նշաձողի բարձրությունը չափվում է նաեւ նրա ընտանիքի բարեկեցությամբ:
Գոհար ՀԱԿՈԲՅԱՆ
