Հարցազրույց Սոցիալ-դեմոկրատ Հնչակյան կուսակցության
Կեդրոնական վարչության անդամ Սեդրակ Աճեմյանի հետ
– Պարոն Աճեմյան, ինչպե՞ս եք գնահատում Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումները քաղաքական առումով: Ի՞նչ տվեցին դրանք Հայաստանին:
– Նախ՝ որքան որ ես տեղյակ եմ, 100-րդ տարելիցի հետ կապված միջոցառումները դեռ չեն ավարտվել: Ինչ վերաբերում է մինչ այս տեղի ունեցած միջոցառումներին, ապա, լինենք անկեղծ, դրանք բավական լավ կազմակերպված էին՝ ունեին հստակ քաղաքական մեսիջներ: Նախ՝ Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի հանձնախմբի կողմից ընդունված հռչակագիրը իր մեջ հստակ դրական՝ պահանջատիրական տարրեր էր պարունակում: Այնտեղ հիշատակված էր Սեւրի դաշնագիրը, ինչը ՀՀ Անկախության պատմության մեջ, թերեւս, առաջին անգամ էր արվում: Հետո՝ հանձնախմբի կազմը բավական ներկայացուցչական էր եւ ընդգրկում էր բովանդակ հայ ժողովրդի շահերը ներկայացնող թե՛ հոգեւոր, թե՛ քաղաքական անձանց, եկեղեցիների ու միությունների, կուսակցությունների եւ կազմակերպությունների:
Ինչ վերաբերում է բուն ապրիլի 24-ի միջոցառումներին, ապա այն քաղաքական առումով ստվերեց Էրդողանի կողմից կազմակերպված Գալիպոլիի միջոցառումները: Պուտինի եւ Օլանդի այցը Հայաստան շատ դրական էր եւ լեցուն քաղաքական դրական արդյունքներով: Այդ օրը հայ ժողովուրդը միասնական էր ու պահանջատեր: Կարծում եմ, որ իշխանությունները եւ ի մասնավորի՝ նախագահ Սերժ Սարգսյանն այդ օրը արժանի էին գովեստի խոսքերի:
Կարդացեք նաև
– Ստացվում է, որ ցանկության դեպքում հնարավոր է համազգային համերաշխություն՝ գոնե մեկ խնդրի շուրջ:
– Եղածը դրա վառ ապացույցն է: Այսօր նաեւ անհրաժեշտություն կա հայ ազգին համախմբել արդեն ներքին խնդիրներ լուծելու համար: Միայն արտաքին վտանգը չէ, որ մեզ սպառնում է: Արտագաղթը, գործազրկությունը, մենաշնորհները՝ սրանք են նաեւ մեծագույն սպառնալիք: Ես շատ հույս ունեմ, որ նախագահ Սարգսյանը կհամախմբի մեր ժողովրդին՝ նաեւ այս խնդիրների լուծման համար: Սրանք ոչ պակաս օրհասական մարտահրավերներ են: Ես բազմիցս տարբեր առիթներով հնարավորություն եմ ունեցել ասելու եւ այժմ էլ կրկնում եմ, որ մեզ օր առաջ անհրաժեշտ են համակարգային փոփոխություններ: Այսպես շարունակելը հղի է շատ վտանգավոր հետեւանքներով:
– Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի հիմնական միջոցառումների մասով կարծես ամեն ինչ հստակ է. հետո ի՞նչ պետք է լինի:
– Ցեղասպանության միջազգային ճանաչման հարցն այսօր որակական նոր փուլ է ստանում: Եթե նախկինում մենք աշխատում էինք, որպեսզի մեծ պետությունները ճանաչեն եղած ոճրագործությունը, ապա այսօր հարցը տեղափոխվում է դեպի նոր հարթություն՝ պահանջատիրություն: Անհրաժեշտ է խնդրին ցուցաբերել ոչ թե զգայական, այլ մասնագիտական մոտեցում: Մեզ անհրաժեշտ են համաշխարհային համբավ ունեցող իրավաբաններ՝ տարբեր ատյաններում դատական գործընթացներ սկսելու համար: Անհրաժեշտ է աշխատանքի բաժանում եւ համադրում՝ Հայաստան պետության եւ Սփյուռքի միջեւ, բայց այս ամենը պետք է հստակ պայմանավորված ու սերտված լինի:
Շատ կարեւոր է, որպեսզի համազգային հարցերի շուրջ մենք ունենանք ընդհանուր տեսակետներ: Մինչեւ այժմ ոչ ոք չի բարձրաձայնում այն, որ եթե վաղը Անկարան ճանաչի Հայոց ցեղասպանության փաստը, ներողություն խնդրի, ո՞րն է լինելու մեր հաջորդ քայլը: Ի՞նչ ենք մենք պահանջելու Թուրքիայից՝ հո՞ղ, արյան փոխհատուցո՞ւմ: Հիմա Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Արամ Ա-ն դատի է տվել Թուրքիային՝ պահանջելով եկեղեցիներն ու ինչքերը: Սա, անշուշտ, քայլ է, բայց արդյո՞ք ընդհանուր ռազմավարության մեկ մասն է, թե՞ հատվածական քայլ: Սրանք հարցեր են, որ կարոտ են պատասխանի:
Ես շատ լավ հասկանում եմ, որ Հայաստանի պետությունը այս պահին հողային պահանջ չի կարող ներկայացնել, այլապես դա հղի է պատերազմի հետեւանքներով: Բայց Սփյուռքը՝ իբրեւ Ցեղասպանության հետեւանք, եւ ի մասնավորի՝ հայ ավանդական կուսակցությունները պետք է ընդհանրական մոտեցում ցուցաբերեն եւ մշակեն: Սա, ցավոք, դեռ չկա:
Զրույցը`
ՆԵԼԼԻ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԻ
«Առավոտ» օրաթերթ
08.05.2015
