«Հայոց ցեղասպանության 110-րդ տարելիցն է: Նախկինում տեղի ունեցածը չճանաչելը մեզ դատապարտում է նույն վայրագությունների կրկնության ականատեսը լինելուն մեր ժամանակներում»,- թվիթերյան գրառմամբ նշում է Բրիտանացի քաղաքական գործիչ, Լորդերի պալատի անդամ Դեյվիդ Ալթոնը:
«Հայերը կրկին թիրախավորվում են, այս անգամ՝ Ադրբեջանի կողմից. «Սա հակամարտություն չէ, դա պետության կողմից հովանավորվող ապամարդկայնացման և ջնջման արշավի գագաթնակետն է»,- նշում է նա:
Ներկայացնում ենք նրա հոդվածը «The Telegraph»-ում:
«Այսօր այդ նույն հայերի սերունդները կրկին թիրախավորված են՝ այս անգամ Ադրբեջանի կողմից, որը 2023 թվականին ավարտեց Լեռնային Ղարաբաղի (Արցախի) էթնիկ զտումը՝ ստիպելով 120,000 էթնիկ հայերի հեռանալ իրենց նախնիների հայրենիքից: Չնայած մարդու իրավունքների փորձագետների և միջազգային կառույցների հրատապ նախազգուշացումներին, աշխարհի առաջնորդները կրկին կողք են նայել: Լեռնային Ղարաբաղը՝ լեռնային անկլավ հայկական արմատներով, որոնք թվագրվում են մ.թ.ա. 2-րդ դարից, և որտեղ ես այցելել եմ, տասը ամիս շրջափակվել էր Ադրբեջանի կողմից՝ կտրելով սնունդը, դեղորայքը և կենսական պաշարները: Այն հանգեցրեց սեպտեմբերյան ռազմական հարձակման և զանգվածային արտագաղթի՝ սարսափելիորեն արձագանքելով անցյալի վայրագություններին:
Կարդացեք նաև
Մենք չենք խոսում հիպոթետիկորեն: ՄՔԴ նախկին գլխավոր դատախազ Լուիս Մորենո Օկամպոն հայտարարել է, որ Ադրբեջանի գործողությունները համապատասխանում են Ցեղասպանության կոնվենցիայի II(b) հոդվածի ցեղասպանության իրավական սահմանմանը: Եվրոպական խորհրդարանը, Ցեղասպանության դիտարկման կազմակերպությունը և Լեմկինի ինստիտուտը համաձայն են: Ուրեմն ինչո՞ւ է Միացյալ Թագավորության կառավարությունը դեռևս չի ցանկանում այն անվանել այնպես, ինչպիսին այն կա:
Ավելին՝ Ադրբեջանի հարձակումը չի ավարտվել տեղահանությամբ: 23 հայեր, որոնցից շատերը քաղաքացիական անձինք են կամ նախկին Արցախի Հանրապետության ընտրված պաշտոնյաներ, շարունակում են կալանավորված մնալ Բաքվում ահաբեկչության կեղծ մեղադրանքներով: Մեկին առևանգել են Կարմիր խաչի շարասյունից: Նրանց նկատմամբ վերաբերմունքը՝ մեկուսի բանտարկությունը, բժշկական անտեսումը և հարկադրված խոստովանությունները փաստագրվել են մարդու իրավունքների կազմակերպությունների և նախկին կալանավորների կողմից: Նրանց մերժվում է պատշաճ դատավարությունը:
Ընդամենը մի քանի օր առաջ Ադրբեջանը վտարեց Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեն (ԿԽՄԿ)՝ միակ մարմինը, որին թույլատրվել էր մուտք գործել այս բանտարկյալներին: Կարմիր խաչի հետ միասին վտարվեցին BBC Ադրբեջանը և այլ հեղինակավոր լրատվամիջոցներ: Սա պատահականություն չէր. դա հաշվարկված փորձ է՝ կտրելու վերջին մարդասիրական օղակը և վերացնելու մարդու իրավունքների խախտումների նկատմամբ վերահսկողությունը:
Միջազգային հանրությունը պետք է հրատապ պահանջի 23 հայ կալանավորների ազատ արձակումը, ապահովի միջազգային դիտորդների վերադարձը Ադրբեջան և ճնշում գործադրի բռնի տեղահանված մարդկանց վերադարձի համար: Առանց այս քայլերի, օրենքի գերակայությունը վերածվում է դատարկ հռետորաբանության:
Կարևոր է, որ հայ կալանավորների ազատ արձակումը ոչ միայն արդարության հարց է, այլև խաղաղության նախապայման: Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ցանկացած համաձայնագիր չի կարող կայուն լինել, քանի դեռ բանտարկյալները անարդարացիորեն պահվում են Բաքվում: Նրանց ազատությունը զիջում չէ, այլ բարեխղճության լակմուսային թեստ և հաշտեցման անհրաժեշտ հիմք»:
