Այս խորագիրն է կրում անվանի գեղագետ, արվեստաբան եւ գծանկարիչ Լեւոն Լաճիկյանի նոր պատկերագիրքը, որը լույս է տեսել Կ.Պոլիս-Ստամբուլում՝ հովանավորությամբ Թուրքիայի Հայոց Պատրիարքարանի։ Իր Օրհնության խոսքում Ն.Ա.Տ. Սահակ Բ պատրիարքը բարձր է գնահատում հայաստանցի արվեստագետի դերն ու ներդրումը Պոլսո գեղեցկությունները ցուցադրելու եւ դրանք աշխարհին ծանոթացնելու գործում։
Նման առաքելությանն է լծված Լ. Լաճիկյանն արդեն երկու տասնամյակ՝ վայելելով քաղաքերգակ նկարչի բարի համբավ։ Մինչ այդ, իհարկե, արվեստասեր հանրությունը նրան առավելապես գիտեր իր մեկ տասնյակից ավելի գրքերով, գիտական ու արվեստաբանական բազմաթիվ հոդվածներով՝ սփռված հայագիտական հանդեսներում ու հանրագիտարաններում, ինչպես նաեւ հայրենի ու Սփյուռքի պարբերականներում։ Ավելին՝ 90-ականների նրա հրապարակումներով այսօր կարելի է պարզորոշ պատկերացում կազմել հետանկախության շրջանի Հայաստանի մշակութային կյանքի մասին։
Գալով Լ. Լաճիկյանի նկարչական գործունեությանը՝ նկատենք, որ նա արվեստաբանությունից սահուն անցում կատարելով գծանկարչության աշխարհ՝ ստեղծեց իր անշփոթելի ոճը, որով էլ կերտեց նուրբ նկարաշարեր։ Իհարկե, նրա տեսողական հետաքրքրությունների կիզակետում նախ իր ծննդավայր Գյումրին է, ապա եւ աշխարհի հայադրոշմ մյուս քաղաքները, որտեղ զարգացում է ապրել հայ արվեստն ու մշակույթն ընդհանրապես։ Այդ ծիրում բնականաբար չէր կարող չհայտնվել հայ Պոլիսն՝ իր պատմական կառույցներով ու քաղաքային անկրկնելի միջավայրով։ Այդ քաղաքն արտացոլող լաճիկյանական 100-ից ավելի գծանկարներն են կազմում «Պոլիսը՝ հին եւ նոր» պատկերագրքի հիմնական ատաղձը։
Օրերս ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանում կայացած շնորհանդեսի ժամանակ գրադարանի տնօրեն Մայա Գրիգորյանը բացման խոսքում հակիրճ ներկայացրեց Լ. Լաճիկյանի ստեղծագործական կենսագրությունը։ Ակադեմիայի հայագիտության եւ հասարակական գիտությունների բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղար Յուրի Սուվարյանը ներկայացված հրատարակությունը երեւույթ համարեց հայ եւ ոչ միայն հայ արվեստի պատմության մեջ՝ ընդգծելով դրա պատմագեղարվեստական մեծ նշանակությունը։
Կարդացեք նաև
Նշենք, որ այդ նորատիպ գրքի անդրանիկ շնորհանդեսը կայացել էր Ստամբուլին մերձակա Գնալը հայահոծ կղզում՝ ներկայությամբ պոլսահայ մտավորականության երեւելի ներկայացուցիչների։ Դրան մասնակցած հայրենի հրապարակագիր, «Ռոսլին» հանդեսի խմբագիր Մ. Հուրիխանյանը հանգամանորեն անդրադարձավ միջոցառման առանձնահատուկ մթնոլորտին եւ գրքի հեղինակի հանդեպ տեղի հայ համայնքի ջերմ վերաբերմունքին։ Այնուհետեւ գրադարանի աշխատակիցների պատրաստած գրական գեղեցիկ կոմպոզիցիայով երեւակվեց Լ. Լաճիկյան արվեստագետի տաղանդի բոլոր նիստերը։
Միջոցառման վերջում պատկերագրքի հեղինակը նախ խոսեց ալբոմի ստեղծման շարժառիթների ու դրդապատճառների մասին, ապա հանդես եկավ «Պոլիսը եւ հայերը. անցյալն ու ներկան» հետաքրքիր բանախոսությամբ։
Արմեն ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ
պատմագիտության թեկնածու
«Առավոտ» օրաթերթ
30.04.2025
