2025 թվականի մարտի 31-ի դրությամբ ՀՀ պետական պարտքը կազմում է 5 տրիլիոն 318 միլիարդ․ այսօր կայացած ասուլիսում հայտարարեց ՀՀ ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը։
Նախորդ տարվա դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ ՀՀ պետական պարտքն աճել է 4,4 տոկոսով, ԱՄՆ դոլարով արտահայտված՝ 5,8 տոկոսով։ 2024-ի արդյունքներով՝ պետական պարտքը՝ ՀՆԱ-ի հարաբերակցությամբ նվազել է 0,1-ով՝ կազմելով 13 միլիարդ 581 միլիոն դրամ։ Նա նաեւ տեղեկացրեց, որ ներքին պարտքի ծավալն ընդհանուր պարտքի մեջ աճել է՝ հասնելով 50 տոկոս մակարդակի, ինչը նախարարը դրական է բնութագրում, քանի որ որոշակիորեն մեղմանում են արտարժութային ռիսկերը։
Վահե Հովհաննիսյանը հայտարարեց՝ միջազգային գործընկերների հետ պայմանավորված «լռության շրջանն» անցել է կարող է ասել՝ հաջողությամբ թողարկել ենք եվրոբոնդեր՝ 750 միլիոն դոլար ծավալով՝ 7,1 տոկոս տոկոսադրույքով։ Ուզբեկստանի, Ռումինիայի, Հորդանանի, Թուրքիայի, Վրաստանի հետ համեմատությամբ՝ Հայաստանը բավական ցածր վարկանիշ ունի, սակայն անգամ այդ պարագայում, ըստ նախարարի, պարտատոմսերի պահանջարկը երեք անգամ մեծ է եղել թողարկված քանակից։
«Նոմինալ առումով տոկոսադրույքը բավականին բարձր է, որովհետեւ շուկայում տոկոսադրույքները վերջին տարիներին էականորեն բարձրացել են, բայց սա նաեւ ցույց է տալիս ՀՀ-ի միջազգային հեղինակությունը եւ հետաքրքրությունը միջազգային ներդրողների կողմից»,- ասաց նա՝ մանրամասնելով, որ ներդրողները եղել են Մեծ Բրիտանիայից եւ ԱՄՆ-ից․ Եվրոպան 14 տոկոս, Մեծ Բրիտանիան 45 տոկոս, ԱՄՆ-ն՝ 34, Միջին Արեւելք եւ Հյուսիսային Աֆրիկան՝ 5 տոկոս։
Կարդացեք նաև
«Հիմնական մասը ինստիտուցիոնալ ներդրումային ընկերություններ են, կենսաթոշակային ֆոնդեր, մի փոքր մասը նաեւ բանկեր են․ «Ջեյ-ՊԻ Մորգան», «Սիթի բանկ» եւ «Կրեդիտ Ագրիկոլ բանկ»»,-մանրամասնեց նախարարը։
Հիշեցնենք, որ լուրեր եղան այն մասին, որ թուրքական ընկերություններ են ներգրավված այս գործարքում։
2025-26-ին նոր եվրոպարտատոմսերի թողարկում չի պլանավորվում։
Մանրամասները՝ տեսանյութում
Նախարարն ասաց, որ իրեն էլ է հետաքրքրում հարցը, թե ինչո՞ւ Հայաստանի նման երկրների վարկանիշը աճել է, մերը՝ ոչ, չնայած նրան, որ ՀՀ տնտեսությունում, ըստ կառավարության տեղեկանքների, դրական շարժեր են եղել։ Իր կարծիքով, Հայաստանի ցածր վարկանիշի պատճառը աշխարհաքաղաքական իրավիճակն է եւ ինքը բոլոր միջազգային գործընկերներին ասել է՝ երբ Խաղաղության պայմանագիրը կլինի, ամեն ինչ էականորեն կփոխվի։ Իր կարծիքով, ՀՀ-ն իրականում ավելի բարձր վարկանիշ ունի, քան նշված է վարկանիշային ընկերությունների կողմից։
Հիշեցնենք, որ որոշ ժամանակ առաջ Վահե Հովհաննիսյանը պնդում էր՝ եվրոբոնդերի թողարկումը Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղության գործընթացի հետ կապ չունի։
Լրագրողի դիտարկմանը, որ ՀՀ պետական պարտքը ՔՊ-ի կառավարման 7 տարիներին՝ 2018-ից ի վեր կրկնակի աճել է․ ինչո՞վ է սա բացատրում այն պարագայում, երբ ՔՊ-ն խոստանում էր, որ ՀՀ քաղաքացին ավելի լավ է ապրելու իր կառավարման օրոք, մինչդեռ տնտեսական ցուցանիշները նվազել են, պետական պարտքն ավելացել է, Վահե Հովհաննիսյանը պատասխանեց, որ հարցին պարբերաբար է անդրադարձել ու մեղադրեց լրագրողներին․ «Քանի որ այդ հարցը լավ վերնագրի թեմա է, մարդիկ «պարտք» բառը լսելուց ահաբեկվում են կամ պարտքի թիվը հնչեցնելուց․․․ լավ է ծախվում էս թեման, էլի, պարբերաբար հնչելու է։ Բայց ուզում եմ ասել, որ պարտքի բացարձակ մեծությունն էական չի, տարբեր երկրներում տրիլիոններով պարտք կա, բայց այդ երկրները զարգացած, զարգացող երկրներ են եւ որեւէ խնդիր չկա։ Երկրներ կան, որ պարտքի ճգնաժամ են ունեցել նույնիսկ փոքր պարտքի պարագայում։ Պարտքի բացարձակ մեծությունը էական չի և, ըստ էության, կապ ունի, թե դուք որքան եկամուտ ունեք։ Կարող է այսօր պարտքի մակարդակը լինի 13 միլիարդ, վաղը՝ 50․ կարեւորն այն է, թե ինչքան է մեր ՀՆԱ-ն աճում»։
Թվային վերլուծություններում Վահե Հովհաննիսյանը հանգում է նրան, որ ՀՀ-ն հարստանում է ավելի արագ, քան պարտք է վերցնում։
Մանրամասները՝ տեսանյութում
Նելլի ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
