Ապրիլի 30-ին Եվրոպական ժողովրդական կուսակցության (ԵԺԿ/EPP) կոնգրեսը «Հայաստանում ընթացիկ քաղաքական իրավիճակը» վերնագրով բանաձև է ընդունել, որը, հատվածաբար հրապարակելով, իշխանական քարոզչությունն արդեն երկու օր ներկայացնում է՝ որպես Հայաստանի հերթական «դիվանագիտական հաղթանակ»։
Ի դեպ, իշխանական քարոզչությունը ստում է՝ ասելով, թե այդ բանաձևը միաձայն է ընդունվել. իրականությունն այն է, որ քվեարկության ընթացքում եղել են նաև ձեռնպահներ:
ՔՊ-ականներին ոգևորել է Հայաստանի «ժողովրդավարական բարեփոխումների» մասին ԵԺԿ-ի հիացմունքը, որը նրանք համարում են որպես իրենց իշխանությանն ուղղված աջակցություն։ Իշխանական քարոզչությունը հենց այդ շեշտադրմամբ է ներկայացնում ԵԺԿ-ի զեկույցը, որում, սակայն, փաշինյանական վարչախմբին ուղղված գովասանքից բացի, կան շատ ավելի կարևոր երկու կետեր՝ Բաքվում պահվող հայ ռազմագերիների ազատ արձակման և արցախահայերի անվտանգ ու արժանապատիվ վերադարձի իրավունքի ապահովման պահանջներ։
Հասկանալիորեն այս վերջին կետերը իշխանական պրոպագանդայի համար պակաս հետաքրքիր են, և այդ իսկ պատճառով կենտրոնացել են միայն Հայաստանի իշխանությանն ուղղված «գովասանքի» վրա։ Սա իր հերթին՝ ունի ևս մեկ նրբերանգ, որի մասին չի բարձրաձայնվում։ ԵԺԿ-ն՝ որպես Եվրոպայի ամենաազդեցիկ քաղաքական միավորում, փաշինյանական իշխանության համար համարվում է անհասանելի բարձունք։ Տարիներ շարունակ Փաշինյանի գլխավորած ՔՊ-ն ամեն կերպ փորձել է դառնալ այդ քաղաքական միավորի անդամ, սակայն չի կարողացել։ Փոխարենը՝ հայկական քաղաքական համակարգում Եվրոպայի ամենաազդեցիկ քաղաքական ուժի՝ ԵԺԿ-ի հիմնական ու ավանդական գործընկերը համարվել է դրան անդամակցող Հանրապետական կուսակցությունը, որի նախագահ Սերժ Սարգսյանը եվրոպական այդ կառույցում ունի ոչ միայն ինստիտուցիոնալ, այլ նաև անձնական լուրջ կապեր ու հեղինակություն։ Նաև սա է փաշինյանական քարոզչամեքենայի հրճվանքի պատճառը։
Կարդացեք նաև
ԵԺԿ-ի հայտարարությունը նրանց համար արժեքավոր է ոչ միայն ու ոչ այնքան՝ որպես եվրոպական ազդեցիկ կուսակցության փաստաթուղթ, այլ որպես իրենց ներքաղաքական հակառակորդի՝ եվրոպական դաշնակիցների կողմից ստացված աջակցություն։ Սա, իհարկե, մեղմ ասած, պարզունակ մոտեցում է, բայց փաշինյանական իշխանությունից ավելին ակնկալելը կլիներ էլ ավելի պարզունակ։
Այս համատեքստում չափազանց ուշագրավ էր Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) գործադիր մարմնի վերջին հայտարարությունը, որում ՀՀԿ-ն քաղաքական բառապաշարով ու դիվանագիտական ձևակերպումներով կոշտ քննադատության է ենթարկել ԵԺԿ բանաձևը՝ այն գնահատելով որպես Հայաստանի ազգային շահերի հետ աղերս չունեցող և հենց ԵԺԿ նախորդ փաստաթղթերին հակասող։
Ակնհայտ է, որ այս հայտարարությամբ ՀՀԿ-ն՝ որպես կուսակցություն, իր համար, մեղմ ասած, խնդիրներ է ստեղծում Եվրոպայի ամենաազդեցիկ քաղաքական միավորի հետ հարաբերություններում․ անգամ եվրոպացիներին հաճելի չէ քննադատություն լսել իրենց հասցեին, առավել ևս իրենց մեծ քաղաքական ընտանիքին մաս կազմող ուժի կողմից։ ՀՀԿ-ն, սակայն, կուսակցության արտաքին հարաբերությունները, եվրոպական քաղաքական համակարգում իր շահեկան դիրքն ու կոմֆորտը ստորադասել է Հայաստանի ազգային շահերին և վտանգելով նեղ կուսակցական շահը՝ հրապարակավ հանդես է եկել հայտարարությամբ, որը կարող է խնդիրներ ստեղծել կուսակցության համար այն կառույցի հետ, որին տարիներ շարունակ փորձում է անդամակցել Հայաստանի իշխող քաղաքական ուժը, բայց չի հաջողում։
«ՀՀԿ-ի որոշումը և «Պատիվ ունեմ»-ի քվեարկությունը, ևս մեկ անգամ ապացուցվեց, որ ճիշտ է։ Մենք դեմ քվեարկեցինք, որովհետև և սիրում ենք Հայաստանի Հանրապետությունը, և լավ գիտենք Եվրոպական միությունը (ԵՄ)։ Ավելին ասեմ՝ մենք հարգում ենք ԵՄ-ն և չենք ուզում նման չմշակված, քաղաքական անհեռատես կապրիզներով ջարմա դառնալ ԵՄ-ի վրա, ինչը և դառնալու էինք այս ընթացքում։ ԵՄ-ից գեթ մեկ բարձրաստիճան արձագանք չի եղել այս առնչությամբ։ Մենք դեմ ենք քվեարկել՝ նաև պաշտպանելով Եվրոպական ժողովրդական կուսակցությունը (ԵԺԿ) և ԵՄ-ն անիմաստ խայտառակություններից և անիմաստ անախորժություններից»,- ասել էր քաղբանտարկյալ, ՀՀԿ փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանը՝ իր գործով հերթական դատական նիստի ավարտին պատասխանելով 168․am-ի հարցին։
Սա ազգային արժեքների ու պետական շահերի վրա խարսխված կուսակցության դասական օրինակ է, որն այլ պայմաններում սովորական գործելակերպ կհամարվեր, սակայն աչքի է զարնում Հայաստանի քաղաքական դաշտի պատեհապաշտության ու սկզբունքների բացակայության համապատկերում։
Հայկական քաղաքական համակարգի դեգրադացիայի կարևոր արտահայտությունն այն է, որ կուսակցությունների դերն ու գործունեությունը գնահատվում է դրանց անդամների հռետորական պաթետիզմով կամ լաչառ հայհոյախոսությամբ։ Մինչդեռ իրական քաղաքականությունը կուսակցությունների ինստիտուցիոնալ, անանձնական աշխատանքն է, որն արտահայտվում է քաղաքական ուժի պաշտոնական, հրապարակային հայտարարություններով։ Բայց դրանք Հայաստանում պահանջարկ չեն վայելում, որովհետև քաղաքական դիսկուրսը գտնվում է «շինելու» և դրան պատասխանողների անեծքների դիապազոնում։
Արմինե ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «168 ժամ» շաբաթաթերթի այս համարում