Հայաստանի նկարիչների միությունում Անկախության հռչակագրի ընդունման 35-րդ տարեդարձի օրը բացվել է ՀԱԿ փոխնախագահ Արամ Մանուկյանի աշխատանքների անհատական ցուցահանդեսը՝ «Անկախության գույնը» խորագրով: Ինքը՝ Արամ Մանուկյանը, որը պատիվ է ունեցել 1990 թվականին ՀՀ ԳԽ նիստերի դահլիճում ընթերցել Հայաստանի Հանրապետության հիմնադիր փաստաթղթի վերջնական խմբագրված տարբերակը, անոնսելով ցուցահանդեսը՝ նշել էր, որ շատերը չգիտեն, որ ինքը նաեւ նկարիչ է: Եվ իսկապես, քաղաքական գործիչը ներկայացել է գեղանկարչի նուրբ դիտողականությամբ, բարձր ճաշակով ու կատարման վարպետությամբ:
Aravot.am-ը ցուցասրահում զրուցել է Արամ Մանուկյանի հետ:
-Դուք հանրությանը ներկայացել եք միանգամայն նորովի: Կպատմե՞ք գեղանկարիչ Արամ Մանուկյանի մասին:
-Նկարչական առաջին դաստիարակությունը ստացել եմ բնությունից: Վանաձորում մեր տունը անտառի մոտ էր՝ հրաշք բնություն: Ամառ թե ձմեռ, ամեն օր ընկերներով գնում էինք վազելու: Մարզվում էինք, հետո գետակում լողանում, ձմռանը նաեւ սառույցը կոտրելով: Դպրոցական տարիներս անցկացրել եմ բնության մեջ:
Կարդացեք նաև
Եվ ամենալավ կրթությունը բնությունից եմ ստացել: Աչք, տեսողություն, սիրտ բնության հետ է կապված եւ բնությունն է իմ նկարչական դիպլոմը: Հետո Լոռվա գյուղերում սկսեցի աշխատել որպես ուսուցիչ: Էլի հրաշք բնություն: Աչքս այդպես է դաստիարակվել: Այդպես էլ սկսեցի նկարել:
-Այսինքն, մասնագիտական որեւէ կրթություն չե՞ք ստացել:
-Ոչ, ոչ: Ոչ մեկի մոտ չեմ սովորել: Տեսածդ, զգացածդ, որ դնում ես մատիտի, գրիչի, ջրաներկի տակ, ստացվում է ստեղծագործություն:
Բայց բախտս իսկապես բերել է: Դպրոցներում, որ աշխատեցի, ցուցահանդեսներ էինք կազմակերպում: Հետո մի գիտական հիմնարկում աշխատեցի ու հետաքրքիր զուգադիպությամբ լիքը նկարիչներ կային ու ամեն տարի ցուցահանդեսներ էինք անում: Հետո ցուցահանդեսներ սկսեցինք կազմակերպել Վանաձորի նկարիչներով:
-Գեղանկարչություն եւ քաղաքականություն: Մի տեսակ, կարծես, չեն բռնում իրար:
-1988-ի շարժումը որ սկսվեց, շատ ակտիվ մտավ նաեւ արվեստ: Վանաձորի «Ղարաբաղ» կոմիտեի տղերքը հրաշալի նկարիչներ, արվեստագետներ էին: Մշակույթի ըմբոստ մասսան եկավ այդ շարժման մեջ: Որ ասում են՝ նկարչությունը կապ չունի քաղաքականության հետ, այդպես չէ:
Նկարչությունը, ինչպես երաժշտությունը, ըմբոստություն է, արվեստն ինքն իրենով համակերպվածություն չի, ըմբոստ մարդու միջավայր է:
-Ցուցադրված կտավներում կայուն տեղ ունեն Իտալիան, Երուսաղեմը: Ինչո՞վ է դա պայմանավորված:
– Երբ ԱԺ-ում էի, գործուղումներս բավականին շատ էին: Հավաքում էի պատկերները ֆոտոներով կամ գծերով: Այդպես, շուրջ 15-20 երկրներից պատկերներ եմ բերել, որոնք հետո դարձել են նկարներ: Բայց սեւեռվածություն եղել է Երուսաղեմի ու Վենետիկի վրա: Խնդիր ունեի՝ որքան հնարավոր է պահպանել այնտեղի հայկական մշակութային ժառանգությունը: Նպատակներից մեկը դա էր՝ շփվելը, գովազդելը, տարածելը: Ես Վենետիկը հայկական եմ համարում հայկական մշակույթի կենտրոն լինելու իմաստով: Երուսաղեմ անունը ինձ համար նշանակում է հայկական մշակույթի կենտրոն: Վենետիկը, Մխիթարյան միաբանությունը, Մելքոնյան վարժարանը մեր հպարտության կղզիներն են: Ցավ եմ ապրում, որ Մելքոնյան, Մուրադ Ռաֆայելյան վարժարանները փակվեցին: Մի օր Սուրբ Ղազարին էլ տիրություն չեն անելու: Դրանք աշխարհում հայկական անձնագիր են: Գնացեք Վենետիկ, Սուրբ Ղազար ու տեսեք ով է հայը:
Այս ցուցահանդեսի իմաստը հենց դա է, որ դու ինքնություն ունես, պատմություն ունես, աշխարհի հետ հանգիստ կարող ես «դու»-ով խոսել: Իսկ հիմա դարձրել են փալաս ու քեզ չեն էլ հարցնում, քո ճակատագիրը որոշում են թուրքերն ու չգիտեմ, թե էլի ովքեր:
Ես քաղաքականության եւ մշակույթի խաչմերուկում եմ: Դրանք իրար օգնում են: Երբ պատգամավոր էի, նաեւ Կոնգրեսում, պետք է ինչ-որ հարցով կոշտ, դաժան ելույթ ունենայի, սկսում էի խզբզել՝ մաքրել ինձ, թեթեւանալ:
Դա նյարդայնությունից, դառը իրականությունից, չարությունից դուրս գալու միակ ձեւն է ինձ համար:
Աշոտ ՀԱԿՈԲՅԱՆ
