Գերմանական առցանց «Ցայթը» երեկ 46 րոպեանոց մի փոդքասթ (Der Ostcast) է հրապարկել, որտեղ արեւելաեվրոպական եւ Հարավային Կովկասի հարցերով մասնագիտացած աշխատակիցներ Ալիս Բոթան (Alice Bota) եւ Միշայել Թումաննը (Michael Thumann) քննարկում են օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում ԱՄՆ նախագահ Թրամփի, ՀՀ վարչապետ Փաշինյանի եւ Ադրբեջանի նախագահ Ալիեւի միջեւ կայացած հանդիպումը:
…Սա վերադարձ է 1991-ի ԽՍՀՄ քարտեզով սահմանազատված տարածքներին, մի տարբերությամբ, որ ՀՀ հրաժարվում է ԼՂ-ից եւ կատարում Ադրբեջանի գլխավոր պահանջը՝ անխափան ուղիղ երթուղի դեպի Նախիջեւան: Նախիջեւան տեղանունը գերմանացի լրագրողներն արտասանում են առանց դժվարության, առանց հնչյուն փոխելու:
Թրամփի ճանապարհի՝ The Trump Route for International Peace and Prosperity – TRIPP մասին ասում են, որ տարածքը Հայաստանին է պատկանելու, բայց այսպես ասած տնտեսական կառավարումը, վարչարարությունն ամերիկյան է, ուստի «ամերիկացիների ձեռքերում է» լինելու: Գործարքն ու աշխարհաքաղաքականությունն այստեղ դեմ հանդիման են ելնում, ձեւակերպում են «Ցայթի» հեղինակները, հիշեցնում, որ 2020-ից ի վեր Հայաստանի հարավային՝ Իրանի հետ սահմանակցող դարպասը վերահսկում են ռուսական հատուկ ծառայությունները (ՖՍԲ-ն), եւ ամենայն հավանականությամբ նրանք պիտի հեռանան:
Բայց ուշագրավն այն է, որ երկաթուղին նույնպես սպասարկում է ՌԴ-ն, իսկ Իրանը ԱՄՆ ներկայությունն ինչպե՞ս պիտի ընդունի: «Ստացվում է աշխարհաքաղաքական խառնիխուռն վիճակ: Ավելին՝ որեւէ բան հստակ էլ չէ՝ ադրբեջանցիներն իրենց անձնագրերն ո՞ւմ պիտի ցույց տան՝ հայերին, թե՞ ամերիկացիներին, ի՞նչ կլինի, եթե ուղեւորների հետ որեւէ բան պատահի, հետո՝ բեռնափոխադրումների մասով ի՞նչ պիտի փոխադրեն, ո՞վ կարող է օգնել, եթե խոչընդոտներ լինեն, օպերատիվ այս հարցերը դեռեւս հստակեցված չեն», բացատրում են փոդքասթի հեղինակները:
Կարդացեք նաև
Բացի դրանից սահմանազատման աշխատանքներ պիտի արվեն: Կան ՀՀ տարածքներ, որտեղ ադրբեջանական ԶՈՒ-ն է տեղակայված, երբեմն հրաձգություն է լինում, ադրբեջանական բանտում հայեր կան, նաեւ ԼՂ-ի բնակիչներ: Այս ամենը դեռ պարզաբանումների կարոտ է, գնահատում են գերմանացի մեր գործընկերները:
Թումաննը նկատել է տալիս, որ Ադրբեջանի պահանջը միայն ԼՂ-ից հրաժարումը չէ, այլեւ ՀՀ սահմանադրության փոփոխությունը՝ մասնավորապես Անկախության հռչակագրի դրույթներից հրաժարումը, ինչը դյուրին հարց չէ Փաշինյանի համար, որ 2020-ից հետո էլ քաղաքական կարիերան շարունակում է: Ադրբեջանի հետ նման ձեւով խաղաղության հասնելը քննադատում է հայաստանյան ընդդիմությունը, Ղարաբաղյան ծագմամբ նախկին ղեկավարները եւ նրանց կլանները, (Փաշինյանը միակն է, որ ղարաբաղյան ծագում չունի, ասաց հեղինակներից մեկը՝ մոռանալով անշուշտ ՀՀ առաջին նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանին- Ան.Հ.), Հայ առաքելական եկեղեցին եւ Ղարաբաղից վտարանդի դարձած 100 հազարից ավելի մարդիկ, որ օգնության կարիք ունեն:
Ռուսաստանի դերի մասին խիստ պատկերավոր արտահայտվեցին «Ցայթի» հեղինակները՝ ցարերից սկսած Հարավային Կովկասում ներկա այդ պետությանը երկու խաղացողները՝ ՀՀ եւ Ադրբեջանն այժմ ասում են, որ դաշտում այդ մրցավարի՝ տարիների դերակատարումն այժմ չեն ուզում: Գերմանացիները, որ ֆուտբոլի հանդեպ հատուկ վերաբերմունք ունեն, ՌԴ-ի մասին արտահայտվելիս ներկայացրին որպես մի մրցավարի, որ ինքն է դաշտում հաճույքով խաղում, գնդակ տշում, գոլ խփում: Փոդքասթի հեղինակները հիշատակեցին, որ լարված են ՀՀ-ՌԴ, Ադրբեջան-ՌԴ հարաբերությունները, Սոլովյովի ռուսական հեռուստաեթերում հնչեցրածը հիշատակեցին, թե «հարգում են Ադրբեջանի պատմությունն ու առանձնահատկությունները, բայց մտածելու բան չէ՞, եթե ՌԴ-ն՝ տնտեսապես 3-րդ առեւտրական գործընկերը հոնքը բարձրացնի, ի՞նչ կլինի Ադրբեջանի հետ, 300 կմ սահման ունենք, պատերա՞զմ եք ուզում»:
ԱՆԱՀԻՏ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ
Գերմանիա
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ազգ» շաբաթաթերթում
