Շարունակենք դիտարկել նախաստորագրված համաձայնագրի եւս մի քանի դետալ՝ այս անգամ, հուսալով արթնացնել հանրության բթացած զգոնությունը:
Հենց առաջին դրույթով նախատեսված` միմյանց տարածքային ամբոջականության ճանաչումը ո՞ր քարտեզով է լինելու, եթե որեւէ քարտեզ չի մատնանշվում համաձայնագրի ներքո, իսկ ԽՍՀՄ ներքին սահմանները միշտ էլ տարընթերցումներ են ունեցել տարբեր քարտեզներով :
Կողմերը չունեն միմյանցից տարածքային պահանջներ, բայց հարց` միջազգային օրենսդրությամբ ո՞ւմ է պատկանում Նախիջեւանը, դա երկու երկրների միջեւ համաձայնագրով չի կարող պարզաբանվել, եթե նույնիսկ Թրամփն ասի: Նույն հարցը կարելի է նաեւ տարածել Արցախի վրա, որի պատկանելույան խնդիրը մինչեւ ԽՍՀՄ ստեղծումը կարող են վիճարկել նավազագույնը երկիու այլ պետություն միջազգային պայմանագրերով:
Կողմերը ձեռնպահ կմնան միմյանց ներքին գործերին միջամտելուց: Նշանակո՞ւմ է արդյոք սա, որ Արցախի մշակութային ժառանգության, արցախցիների գույքային իրավունքներով, Արցախ վերադառնալու արցախցիների իրավունքով զբաղվելու ցանկացած փորձ համարվելու է Ադրբեջանի ներքին գործերին խառնվել, ու այդ դեպքոում ի՞նչ է հաջորդելու, արդյոք չեղարկվելո՞ւ է արդեն ստորագրված համաձայնագիրն ու պատերազմ է սկսվելու:
Կողմերը որեւէ երրորդ կողմի չեն տեղակայի համատեղ սահմանի երկայնքով. այդ դեպքում կողմերի հին պայմանագրերի հետ ի՞նչ է կատարվելու:
Կարդացեք նաև
Անհայտ կորած անձանց վերաբերյալ տեղեկատվության փոխանակումն ու մասունքների որոնմանը չխոչնդոտելը ո՞նց է ապահովվելու, եթե ասենք Ադրբեջանը ներկայացնի անհայտ կորած հիսուն հազար մարդու ցուցակ` մտնելու են մեր տարածքում որոնե՞ն այդ անիրական ցուցակների մարդկանց:
Ադրբեջանի պատասխանատուներն ամեն օր իրենց հայտարարություններով խախտում են այս համաձայնագրի դրույթները, չնայած դրույթներից մեկով արգելվում են այնպիսի գործողություններ, որոնք խախտում են համաձայնագրի նպատակն ու խնդիրը մինչեւ դրա ուժի մեջ մտնելը, էլ չասած, որ իրենց զինված ուժերը դուրս չեն բերում Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից:
Հետ կանչելով բոլոր գանգատները միջազգային ատյաններից եւ նորերը չձեռնարկելով, ինչը նախատեսված է համաձայնագրի դրույթներով, Հայաստանը խախտելու է բազմաթիվ միջազգային համաձայնագրեր, կնիք դնելով Արցախում Ադրբեջանի բոլոր հանցագործությունների արդարացման տակ, լեգիտիմացնելով այդ հանցագործությունները եւ վավերացնելով ռազմական ճանապարհով Արցախի օկուպացումն արդարացնող բարաթը:
Վտանգների մատնանշումը կշարունակենք:
Մարիետա ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ազգ» շաբաթաթերթում
