Քաղաքագետ Մանվել Սարգսյանի ֆեյսբուքյան գրառումը
Երեկ (նոյեմբերի 8-ին) ես ելույթ ունեցա Երևանում կազմակերպված «Ի պաշտպանություն Հայաստանի Հանրապետության» ֆորումում, որի տեսանյութը տեղադրել եմ իմ Ֆեյսբուքի էջում: Ցավոք, այս տեսանյութի աուդիոն շատ վատ որակի է, ինչը դժվարացնում է դրա ընկալումը: Ավելին, իմ ելույթի սկիզբը (մոտավորապես 10 տոկոսը) բացակայում էր տեսանյութից, ինչը թույլ չէր տալիս դիտողներին հստակորեն հասկանալ ներկայացված քաղաքագիտական հասկացության էությունն ու արդիականությունը:
Հետևաբար, որոշեցի համառոտ մեկնաբանել իմ ելույթը և ներկայացնել բացակայող մասը։
Այս առումով իմ ելույթը շոշափեց այն գաղափարը, որ պետությունը սոցիալ-քաղաքական երևույթ է, որի արժեքը գերազանցում է այն կազմավորող քաղաքացիների կյանքի արժեքը: Պետականության փիլիսոփայությունն այնպիսին է, որ յուրաքանչյուր քաղաքացի, լիովին պահպանելով պետության կողմից սահմանված օրենքները, պարտավոր է երդվել իր կյանքը զոհաբերելու պատրաստակամության մասին՝ իր պետությունը պաշտպանելու համար: Համաձայնվելով ընդունել այդ պետությունից անձնագիր, քաղաքացին չի կարող հրաժարվել այս զինվորական ծառայությունից և նույնիսկ կարող է պատժվել իր պետության բանակում ծառայելուց հրաժարվելու համար։
Կարդացեք նաև
Ինչպես տեսնում ենք, պետությունը ապաստան չէ անվճար պաշտպանություն փնտրող թույլերի համար: Այն մի ինստիտուտ է, որը պահանջում է զոհաբերություն իր քաղաքացիներից: Հետևաբար, յուրաքանչյուր քաղաքացի իրավունք ունի վստահ լինել, որ իր պետությունը արժանի է նման զոհաբերության: Այսինքն՝ նրանք պետք է վստահ լինեն, որ իրենց զոհաբերությունը խորը իմաստ ունի: Նման վստահություն է ի հայտ գալիս միայն այն ժամանակ, երբ նրանք զգում են ազգակցական կապ պետության և արդարության ու արժանապատվության իրենց սեփական տեսլականի միջև։
ԽՍՀՄ վերջին տարիներին այդ պետության երկու ազգային-տարածքային կազմավորումների հայ ժողովուրդը որոշեց միավորվել մեկ պետության մեջ՝ դրանում տեսնելով իրենց ազգային կյանքի արդարացի կենսակերպ: Խորհրդային սահմանադրության վերացման պայմաններում սա արդարացի կենսակերպ հաստատելու ամենաօպտիմալ ընտրությունն էր: Հայաստանի Հանրապետության հազարավոր քաղաքացիներ զոհաբերեցին իրենց կյանքը այս ընտրության համար՝ վստահ լինելով իրենց ընտրության արդարության մեջ: Սակայն փորձը ցույց է տվել, որ ազգը ի վիճակի չէր բավարար ջանքեր գործադրել իր ընտրությունը լիովին պաշտպանելու համար: Պետության ընտրված մոդելի վերաբերյալ վստահ համաձայնություն չկար: Շատերը մնացին պատմականորեն պայմանավորված կեղծ համոզմունքների և կեղծ համոզմունքների գերի: Առաջացավ ինքնորոշման և հաղթանակի վախ: Ավելի վատն այն էր, որ շատ քաղաքացիներ նոր պետականության մեջ տեսնում էին միայն իրենց անձնական կյանքը ուրիշների հաշվին ապահովելու հնարավորություն:
Պետականաշինության փիլիսոփայությունը սկսեց արագորեն փլուզվել, և ավելի ու ավելի շատ մարդիկ սկսեցին հրաժարվել սեփական պետական ճշմարտությունից՝ նախընտրելով մասնակցել արտաքին ուժերի օրակարգին և փնտրել արտաքին հովանավորներ։ Սկսվեց մեր ժողովրդի ընտրության միտումնավոր արժեզրկումը՝ այն դիտարկելով որպես արտաքին ուժերի մեքենայությունների արդյունք։ Այլ կերպ ասած՝ սկսվեց սեփական ընտրության ինքնաոչնչացումը, և ընտրված ուղու անհուսության գաղափարը հաստատուն կերպով ամրապնդվեց։ Ընտրված ուղու պարտությունը երաշխավորված էր, ինչը իրականություն դարձավ 2020-ականների սկզբին։
Հենց այստեղից էլ սկսեցի իմ ելույթը։ Հաջորդող զրույցն արդեն ներկայացված է տեսանյութում, որը վերահրապարակում եմ այս գրառումով։
