Կ. Պոլսո «Հայ թերթ» կայքում արտատպված այս հոդվածը, որ ներկայացնում ենք ընթերցողի ուշադրությանը, հրապարակվել է անգլիական Independent-ի թուրքերեն տարբերակի նոյեմբերի 5-ի համարում, ուստիեւ կարող է ժամանակավրեպ թվալ, սակայն՝ առաջին հայացքից միայն: Այն առումով, որ դրանում արծարծվող խնդիրները, ինչպիսիք են ղարաբաղյան հիմնահարցի կարգավորումն ու Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների նորմալացումը, շարունակում են մնալ մեր հասարակության ուշադրության կենտրոնում, տեղիք տալով իշխանություն-ընդդիմություն բուռն բանավեճերի: Հեղինակը Օսման Գազի Քանդեմիրն է: Ահա թե ինչ է գրել նա.
«Երեկվա համարում անդրադարձել էի Իարայելի եւ սիոնիստական սփյուռքի տարանջատման մասին, իսկ այսօր անդրադառնում եմ Հայաստանի եւ հայկական սփյուռքի միջեւ առաջացած տարաձայնություններին: Այդ տարաձայնությունները չափազանց կարեւոր են տասնյակ տարիներ իր ուժը սփյուռքից առնող Իսրայելի եւ Հայաստանի համար:
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի 2018-ին իրականացրած «թավշյա հեղափոխությունից» հետո երկրում իշխանության գալը սփյուռքահայերի շրջանում մեծ ոգեւորություն էր առաջացրել: Սակայն 9 տարի անց 3 մլն Հայաստանի եւ 8-10 միլիոնանոց աշխարհասփյուռ հայության հարաբերությունները թեւակոխեցին պատմության մեջ թերեւս ամենալարված ժամանակաշրջանի:
Այդ լարվածության հիմքում ընկած է հայկական ինքնության նկատմամբ երկու՝ իրարամերժ մոտեցումների բախումը: Փաշինյանի պրագմատիկ պետականակենտրոն մոտեցումը բախվում է սփյուռքի պատմական հիշողության վրա հենվող թուրքական հողերը սեփական հողատարածք դիտարկելու իռացիոնալ գաղափարախոսության հետ:
Ղարաբաղ. բեկումնային կետ
Կարդացեք նաև
Երբ 2020 թ. նոյեմբերի 9-ին ստորագրվեց զինադադարի համաձայնագիր, դրանով հայերը կորցրեցին Լեռնային Ղարաբաղի գերակշռող մասը, ինչը մեծ ցնցում առաջացրեց սփյուռքում:
ԱՄՆ-ի եւ Ֆրանսիայի Հայ հեղափոխական դաշնակցության շրջանակները սկսեցին «անձնատուր լինելու» մեջ մեղադրել Փաշինյանին:
Արեւմտյան ԱՄՆ-ի ՀՅԴ շրջանակներն իրենց մամուլում «Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի ծրագրերին ծառայելու» մեջ մեղադրեցին վարչապետին:
Թուրքիայի հետ նորմալացում. կարմիր գծի հատումը
Փաշինյանի՝ Թուրքիայի հետ հարաբերությունների նորմալացմանն ուղղված քայլերը պատճառ դարձան սփյուռքի խոշորագույն երկրորդ հակազդեցությանը:
2023-ին Փաշինյանի այցի ընթացքում Ստամբուլում արած հայտարարությունը, թե ինքը չի կարող ստանձնել աշխարհի բոլոր հայերի պատասխանատվությունը, սփյուռքում օտարվելու տպավորություն գործեց: Թերեւս ամենախոշոր ճգնաժամն առաջացավ 2025-ին Ցյուրիխում, որտեղ հանդիպմանը Փաշինյանը սփյուռքի ներկայացուցիչներին ասաց. «Պետք է վերագնահատել, թե ինչ եւ ինչու է տեղի ունեցել 1915-ին»: Նա դրանով մեծապես վիրավորել էր սփյուռքին:
Փաշինյանը իշխանության սկզբնական փուլում սփյուռքի քաղաքական ազդեցությունը Հայաստանում վերացնելու համար գործնական քայլեր էլ ձեռնարկեց, առաջարկելով երկրում լուծարել սփյուռքի նախարարությունը:
Հակոբ ՉԱՔՐՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ Ազգ շաբաթաթերթում
