ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Քրիստինե Վարդանյանի ֆեյսբուքյան գրառումը
Նայենք Ուկրաինային առաջարկված խաղաղության պլանին՝ ոչ թե նրա լավ կամ վատ անվանելու համար, այլ մեկ այլ չափանիշով։
Եթե կարդացել եք այդ փաստաթղթի կետերը, առաջին փաստը, որ աչքի է ընկնում՝ կոնկրետությունն է՝ չափելի, իրավական ձևակերպումներով և հստակ մեխանիզմներով։
Իսկ հիմա հարցը․ եթե այսպես կարելի է, ինչո՞ւ դա հնարավոր չէ մեր դեպքում։ Գուցե ամբողջ «գաղտնիքն» այն է, որ Փաշինյանը նախընտրել է միջնորդներ ներգրավելու փոխարեն կատարել Ալիևի հերթական պահանջը և բանակցել ուղիղ Ադրբեջանի հետ առանց միջնորդների։
Կարդացեք նաև
Թրամփի փաստաթղթի օրինակով պարզ երևում է, թե ինչպիսի կոնկրետություն կարող է ունենալ խաղաղություն անունը կրող փաստաթուղթը։
Այդպիսի փաստաթուղթը պարտադիր պարունակում է՝
- հստակ անվտանգային երաշխիքներ
Օրինակ՝ Ուկրաինային արված առաջարկի դեպքում գրված է՝ Ուկրաինան ստանում է անվտանգության երաշխիքներ ԱՄՆ-ից:
Մեր դեպքում բացակայում է որևէ երաշխիք:
- տարածքային հարցերի հստակեցում և դրանց միջազգային վերահսկողություն
Փաթեթում առաջարկվում է հստակ (անվանական) լուծում տարածքային հարցերի համար, կողմերը պարտավորվում են ուժով չխախտել այդ պայմանավորվածությունը, ոչ թե հարցը թողնում են երկու երկրների միջև գործող ինչ-որ հանձնաժողովի տիրույթում,
- հումանիտար պարտավորություններ,
կողմերը պարտավորվում են փոխանակվել բոլոր գերիներով, մեր դեպքում այդ հարցին որևէ անդրադարձ չկա:
- դիտարկման, վերահսկման և խախտումների դեպքում պատժիչ մեխանիզմներ:
Վերահսկողությունը իրականացնում է «Խաղաղության խորհուրդը»՝ Դոնալդ Թրամփի ղեկավարությամբ, խախտումների դեպքում՝ պատժամիջոցներ:
Մեր դեպքում նման որևէ մեխանիզմ բացակայում է։
Արդյունքում մենք ունենք նախաստորագրած «թշնամական հայտարարությունների դիվանագիտական ձևակերպումներով թուղթ», որն անվանում են «խաղաղության պայմանագիր»։
Այնտեղ չկա առանձին անվտանգային բաժին, չկա երաշխիքների մեխանիզմ, չկա սահմանների հստակեցում, չկա երրորդ կողմի վերահսկողություն, չկա որևէ ուժի պատասխանատվություն։ Այսինքն՝ չկա այն ամենը, ինչը որևէ պետության համար նվազագույն պայման է «խաղաղություն» կոչվող փաստաթուղթ ստորագրելու համար։
Հենց դա է պատճառը, որ ՔՊ-ականներն ամեն անգամ կարկամում են, երբ ասում ես, ցույց տվեք ձեր բանակցած ու նախաստորագրած «խաղաղության» փաստաթղթի նման որևէ այլ խաղաղության փաստաթուղթ։
