Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի կինն ուղերձ է հղել Հայաստանում ԵՄ դեսպան Վասիլիս Մարագոսին, որի սկավառակն ու տեքստն AntiFake.am-ի խմբագրությունն առձեռն կհանձնի ԵՄ գրասենյակ։
Պատվարժա՛ն դեսպան Վասիլիս Մարագոս,
Ես քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի կինն եմ: Իմ ամուսինն արդեն երկրորդ անգամ իմ երկրում կալանավորված է Հայաստանի Հանրապետության իշխանություններին քննադատելու պատճառով, ընդդիմադիր հայացքներ ունենալու պատճառով:
ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանին իրենց «Իմնեմնիմի» փոդքասթին հյուրընկալելուց հետո ՔՊ-ական պատգամավորներ, իշխանության այլ ներկայացուցիչներ սոցիալական հարթակներում սկսեցին վիրավորական գրառումներ կատարել իմ ամուսնու և փոդքասթի համահեղինակ և մյուս վարող Վազգեն Սաղաթելյանի մասին:
Կարդացեք նաև
Երրորդ նախագահի հետ թողարկումից վրդովված իշխանության ներկայացուցիչները մի քանի օր շարունակ իրենց թիրախում էին պահում Նարեկին և Վազգենին, և դե իհարկե, ԱԺ խոսնակ Ալեն Սիմոնյանը բացառություն չէր: Նա ամուսնուս և Վազգենին իր կեղտոտ գրառման մեջ անվանել էր շատ լակոտներ, որի անհամեմատ թույլ պատասխանը ստացել էր «Իմնեմնիմի»-ի հետագա թողարկման մեջ: Նրան չէին հայհոյել (չնայած, որ ՀՀ-ում հայհոյանքն ապաքրեականացվել է), ամուսինս պարզապես Սիմոնյանին ուղղված իր խոսքում օգտագործել էր «հետույք» բառը, որի կիրառման մեջ ՀՀ իրավապահները հանցակազմ էին տեսել, և ԱԺ խոսնակի բողոքի հիման վրա ԱԱԾ ԱԼՖԱ ստորաբաժանման դիմակավորված աշխատակիցները հաջորդ օրը եկել էին մեր տուն, խուզարկել այն, և, չնայած որ ամուսինս որևէ դիմադրություն ցույց չէր տալիս և հետևում էր իրավապահների բոլոր պահանջներին, իմ և մեր երկու մանկահասակ աղջիկների աչքի առաջ ոլորելով ամուսնուս ձեռքերը` Փաշինյանի սիրած մեթոդներով բերման ենթարկել նրա:
Նույն ժամին նույն եղանակով տանը խուզարկություն էին իրականացրել և ձերբակալել էին նաև Վազգեն Սաղաթելյանին: ԱԱԾ-ն խուզարկություն էր իրականացրել նաև Անտիֆեյքի գրասենյակում, արդյունքում առգրավել ամբողջ տեխնիկան` լրատվականին զրկելով իր հետագա գործունեությունը ծավալելու հնարավորությունից: Առգրավել էին բոլոր համակարգիչները, բոլոր միկրոֆոնները` աշխատող, չաշխատող, բոլոր տեսախցիկները, բոլոր շտատիվները, միկրաֆոնների համար նախատեսված բոլոր ստենդերը, բոլոր նկարահանող դրոնները, էներգաբանկերը, հիշողության կրիչները, բոլոր մարտկոցները, բոլոր լիցքավորման լարերը, ուղիղ հեռարձակման համար անհրաժեշտ սարքավորումները, եթերային ձայնն ու ձայնի մաքրությունն ապահովող սարքերը` զում, միքսեր, լարերը, գրասենյակի անվտանգության տեսախցիկների դիվիառը, որի միակ նպատակն է նյութական ուղիղ վնաս հասցնել մեզ:
Եթե նախորդ անգամ իշխանությունները սահմանափակվել էին միայն ամուսնուս և Վազգենին կալանավորելով, այս անգամ Անտիֆեյք հարթակը ևս եղել է իշխանությունների ուղիղ թիրախում: Լրագրողի և օպերատորի էլ են անհիմն ձերբակալել, իբր վերջիններս խոչընդոտել են արդարադատության իրականացմանը: Լրագրող Դավիթ Ֆիդանյանին ձերբակալել են 60 ժամով, իսկ օպերատոր Իշխան Խոսրովյանին նույն օրն ազատ են արձակել:
Բարեբախտաբար, գտնվեցին համակիրներ, որոնք շատ արագ իրենց միջոցներով ձեռք բերեցին անհրաժեշտ տեխնիկան, և լրատվականը հնարավորություն ստացավ շարունակել իր գործունեությունը, ճիշտ է, ոչ ամբողջ ծավալով, քանի որ շարունակում է մնալ իշխանությունների թիրախում:
Ես ստիպված դարձել եմ հանրային գործունեություն ծավալող գործիչ, քանի որ այս իշխանություններն արդեն երկրորդ անգամ իր ազատ խոսքի իրավունքն իրացնելու պատճառով բանտարկել են ամուսնուս, և ես խոսում եմ իր փոխարեն:
Սա իմ ընտրությունը չէ, Դուք եք ձեր լռությամբ, մեր երկրում տիրող հակաիրավական և հակաժողովրդավարական գործընթացների վրա աչք փակելու ձեր քաղաքականությամբ ստիպել ինձ խոսել: Ես պետք է հիմա տանը լինեի և զբաղվեի իմ երեխաներով, բայց այս տաղավարում եմ և ձեզ ուղղված տեսաուղերձն եմ տեսանկարահանում:
Ձեր այս լռությամբ ցույց եք տալիս, որ Հայաստանի Հանրապետությունում քաղբանտարկյալների լինել-չլինելը ձեզ համար միայն այդ օրվա իշխանությանը աջակցելու կամ նրան նեղը գցելու գործիք է եղել ու շարունակում է լինել, ուրիշ ոչինչ, այլապես անհնար է չտեսնեիք ՀՀ-ում ընթացող ապօրինի դատավարությունները և դրանց արդյունքում անհիմն բանտերում հայտնված քաղաքական և հասարակական գործիչներին, որոնց միակ «հանցանքն» այս իշխանություններին ընդդմիադիր լինելն ու ՀՀ-ն սիրելն է:
Քաղբանտարկյալների վրա կարված գործերը որևէ իրավական հիմք չունեն: Հայաստանի բանտերում, տնային կալանքի և վարչական վերահսկողության տակ են գտնվում վաթսունից ավելի քաղաքական հալածյալներ, որոնց լռեցնելու հարցում ռեժիմը ոչ մի ջանք ու եռանդ չի խնայում:
Իմ ամուսինը բոլոր կետերով համապատասխանում է ԵԽԽՎ 1900 բանաձևով սահմանվող քաղաքական բանտարկյալ համարվելու պահանջներին: Օրինակներով կմասնավորեցնեմ մի քանի կետ.
Ազատությունից զրկված անձը կարող է համարվել «քաղբանտարկյալ».
ա. Եթե ազատությունից զրկումը կիրառվել է Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին Եվրոպական կոնվենցիայով սահմանված հիմնարար իրավունքների խախտմամբ, մասնավորապես՝ մտքի, արտահայտվելու և տեղեկություն ստանալու ազատության։
Իմ ամուսինն ու Վազգենը ստեղծել են ամենահաջողված և մեծ լսարան ունեցող քաղաքական փոդքասթը, ինչի պատճառով և նրանք մեկուսացվել են, իսկ լրատվականի ողջ տեխնիկան առգրավվել է Անտիֆեյք հարթակի գործունեությունը խափանելու նպատակով։
բ. Եթե ազատազրկումը կիրառվել է միմիայն քաղաքական պատճառներով, որևէ հանցանքի կատարման բացակայությամբ։
Հիշեցնեմ, որ ամուսինս կալանավորված է «հետույք» բառի համար, եթե որևէ մեկն ապացուցի, որ «հետույք» բառը հանցագործություն է որևէ եվրոպական երկրում, ես ինքս ամուսնուս կասեմ, որ մեղքն ընդունի:
դ. Եթե քաղաքական դրդապատճառներով նա կալանավորվել է խտրական մոտեցմամբ՝ համեմատած այլ անձանց հետ։
Ամբողջ համացանցը լի է իշխանության ներկայացուցիչների կողմից հնչող ամենալկտի բառապաշարով, հայհոյանքներով ու լուտանքներով, ֆիլմերում, սոցցանցերում, այլ փոդքասթներում նույնպես հնչում են հայհոյանքներ, բայց ոչ ոք չի հետապնդվում:
Ուզում եմ ձեզ հիշեցնել նաև Զոն Պրեսկոտի հեղինակած 1609 բանաձևը, որը վերաբերում է 2008 մարտ 1-ի դեպքերին: ՀՀ այդ ժամանկվա իշխանություններից պահանջում էին ազատ արձակել զանգվածային անկարգությունների մասնակիցներին, իսկ այսօր YouTube-ով հեռարձակվող փոդքասթի ժամանակ հնչած «հետույք» բառի համար երկու ամսով կալանավորված գործիչների մասին լռում եք: Զանգվածային անկարգություններ հրահրելը մարդու իրավո՞ւնք է, իսկ իշխանության որևէ ներկայացուցչի քննադատելը խուլիգանությո՞ւն:
ԵՄ պատվիրակության պաշտոնական կայքում կարդացի Ձեր ուղերձը, թե աշխատելու եք բարելավել ՀՀ քաղաքացիների կյանքի որակը և աջակցելու եք ժողովրդավարական բարեփոխումների իրականացմանը: Ընդդիմադիրներին լռեցնելուն միտված իշխանության գործելաո՞ճն է, արդյո՞ք, ըստ ձեզ, ժողովրդավարական բարեփոխումը և դրանով լավանու՞մ է ՀՀ քաղաքացու կյանքի որակը:
Սպասում եմ Ձեր արձագանքին, եթե հրապարակային արձագանք հնարավոր չէ, հանդիպում եմ ակնկալում չձայնագրվող ձևաչափով՝ գործի մանրամասները ներկայացնելու և պատասխաններ ստանալու համար։
Հայ հասարակությունը նույնպես Ձեր լռության ականատեսն է։
Ջա՛նք գործադրեք, ակնհայտը տեսնելու համար:
Հարգանքով,
Լուսինե ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
ՔԱՂԲԱՆՏԱՐԿՅԱԼ ՆԱՐԵԿ ՍԱՄՍՈՆՅԱՆԻ ԿԻՆ
