ԱԳԱԹԱ ՔՐԻՍՏԻԻՑ ՄԻՆՉԵՎ ԱՐԱ ԳՅՈՒԼԵՐ

Ծայրահեղությունների երկիր՝ Թուրքիա

Ստամբուլի Չուկուրջումա թաղամասում, օրինակ, հնաոճ ապրանքների խանութների շարք կա, նրանցից մեկի մուտքի մոտ անցորդներին էր «ժպտում» Վլադիմիր Իլյիչ Լենինը:

Սրանք Վանում գտնվող վերջին հայկական հետքերն են, որոնք լուսանկարել է մեր գործընկեր Արմեն Սարգսյանը:

Հայազգի մեր հայրենակցի ստամբուլյան սրճարանը իր մականունով է՝ «Քյոռ Հակոբ»:

Արա Գյուլերը երիտասարդական առույգություն ունի:

Հայաստանյան ԶԼՄ-ների մի խումբ ներկայացուցիչներ, «Հրանտ Դինք» հիմնադրամի հրավերով, սեպտեմբերի 13-19-ը Թուրքիայում էին` Անկարայում, Ստամբուլում եւ Վանում: Մեզ հետ աշխատում էին հիմնադրամի ներկայացուցիչներ Դանիելն ու Արետը, իսկ ինձ համար Ստամբուլում փոքրիկ էքսկուրսիա կազմակերպեց նաեւ Ստամբուլի «Ժամանակ» թերթի խմբագիր Արա Քոչունյանը: Օրինակ, հենց պարոն Քոչունյանից տեղեկացանք, որ «Հեյնրիխ Բյոլ» հիմնադրամի Թուրքիայի գրասենյակի ներկայիս շենքում նախկինում ապրել եւ փաստաբանական գործունեությամբ է զբաղվել Գրիգոր Զոհրապը: Ստամբուլահայ մեր հայրենակիցներն էլ հպարտորեն պատմում էին, որ Ագաթա Քրիստին իր վեպերից մեկը գրել է 1895թ. կառուցված «Պերա պալաս» հանրահայտ հյուրանոցի 411 համարում: Հյուրանոցը հայտնի է այլ անվանի կենվորներով եւս՝ Ելիզավետա 2-րդ, Քեմալ Աթաթուրք, Լեւ Տրոցկի, Գրետա Գարբո, Էռնեստ Հեմինգուեյ, Սառա Բեռնար եւ այլք:
Քաղաքի կենտրոնում է գտնվում «Istiklal Caddesi»-ին՝ Անկախության պողոտան, որը կոլեգաներս նմանեցնում էին մեր Աբովյան փողոցին` մոդեռն խանութներով, կրպակներով, ակումբներով ու սրճարաններով: Այստեղ գիշերը եւս նույնպիսի աշխուժություն է, ինչպես ցերեկը:
Ստամբուլում եւ Անկարայում աղբամաններ չնկատեցինք, տեղացիները ասացին, որ պատճառը մեկն է՝ իշխանությունները վախենում են, թե ահաբեկիչները դրանցում պայթուցիչներ կտեղադրեն:
Ի դեպ, մի անգամ երեկոյան, երբ ուզում էինք փողոցն անցնել, մեկ էլ աղմուկ-աղաղակով, մեքենաների «լյուկերից» դուրս պրծած երիտասարդներ հայտնվեցին, նրանց մեքենաները փակեցին փողոցը եւ կազմալուծվեց ողջ երթեւեկությունը: Այդ երիտասարդները թուրքերեն ինչ-որ բան էին վանկարկում: Պարզվեց, իրենց մոտ «կարգն» է այդպես. երբ քեմալիստները տղա են ճանապարհում բանակ, ուրախանում են յուրովի:
Ստամբուլի Յենի Չարչի` Նոր շուկա փողոցում է գտնվում 82-ամյա աշխարհահռչակ հայազգի լուսանկարիչ Արա Գյուլերի սրճարանը: Հայ լրագրողներիս համար մեծ ուրախություն էր իր անվան սրճարանում «Ստամբուլի աչք» որակվող վարպետին հանդիպելը: Հիշեցնենք, որ Գյուլերը հեղինակավոր մրցանակների է արժանացել, մասնավորապես 2009-ին նրան շնորհվել է «Lucie» մրցանակը, որը լուսանկարչության ոլորտի «Օսկարն» է: 2000-ին էլ վարպետը Թուրքիայում ճանաչվել է «Դարի լուսանկարիչ»: Նշենք, որ թուրքական «Milliyet»-ի գրասենյակում էլ հանդիպեցինք հայազգի լուսանկարիչ Կարպիս Օզաթային, ով հպարտորեն ասաց, որ Գյուլերի սանն է, ու վարպետը լուսանկարիչների մի ողջ սերունդ է դաստիարակել: