Հայաստանում հաջողակ գործարարներին հանդուրժում են, եթե նրանք չեն ասում և չեն անում այնպիսի բան, որը կարող է դիտարկվել որպես քաղաքական ընդդիմություն: Սամվել Կարապետյանը և Ռուբեն Վարդանյանը (որին ձերբակալել և դատի են տվել Ադրբեջանում կեղծ մեղադրանքների հիման վրա) իսկապես կենդանիությամբ ներդրում էին ունենում հայկական տնտեսության, սոցիալական զարգացման և հումանիտար աջակցության մեջ: Նրանք ոչ միայն հարուստ են, այլև բարձր հանրահավանություն ունեն բնակչության մեջ: Ամենակարող առաջնորդները, ինչպիսին է վարչապետ Փաշինյանը, չեն հանդուրժում իրենց իշխանության նկատմամբ ցանկացած ընդդիմություն:
Բացի այդ, Կարապետյանը, Վարդանյանը և բոլոր հայոց կաթողիկոսը շարունակում են պաշտպանել Արցախի բնակիչների իրավունքները, որոնք ստիպված էին տեղափոխվել Լեռնային Ղարաբաղից՝ իրենց նախնիների հողից: Նրանց այս հարցում աջակցում են հայ սփյուռքի ներկայացուցիչների մեծամասնությունը և Հայաստանի Հանրապետության բնակիչների մի մասը: Քանի որ Փաշինյանը ցանկանում է ամեն դեպքում ստորագրել այսպես կոչված խաղաղության պայմանագիրը (թեև բոլորն էլ հասկանում են, որ ներկա պայմաններում ձեռք բերված խաղաղությունը երկար չի գոյատևի), կարծես թե եկեղեցուն և Սամվել Կարապետյանին հարկադրում են լռել` Ադրբեջանին և Թուրքիային համոզելու համար, որ ոչ ոք չի կարող հակառակվել նրա կամքին:
Պետք է նշել, որ Հայաստանում այլևս իրավունքի գերակայություն չկա: Գործադիր իշխանությունը լիովին վերահսկում է օրենսդիր և դատական իշխանությունները: Վարչապետը նաև մաքրել է բանակը, ոստիկանությունը և գաղտնի ծառայությունները նրանց քաղաքականությունը չողջունող ցանկացած մարդուց: Եկեղեցին և սփյուռքը կդառնան հաջորդ թիրախները: Միջոցառումներ են ձեռնարկվում նրանց վերահսկելու համար: Միայն լրատվամիջոցներն են դեռ անկախ, բայց երկա՞ր:
«Ժողովրդավարական» Հայաստանը դիմում է հին խորհրդային մեթոդներին. նրանք յուրաքանչյուրի մասին պահում են գործ և անհրաժեշտության դեպքում օգտագործում այն: Այնուամենայնիվ, Կարապետյանի դեպքում դեռևս անհասկանալի է, թե արդյոք եղել են այլ գործոններ, որոնց պատճառով նրան այս դատական մեղադրանքները են առաջադրել:
Կարդացեք նաև
Ես տեսնում եմ երեք հնարավոր սցենար:
- Բաց աջակցելով եկեղեցուն՝ Կարապետյանը խանգարում է ներկա կառավարությանը վերահսկողություն ձեռք բերել՝ գլխավորության վրա դնելով իր սեփական հոգևոր առաջնորդին:
- Բացի այդ, կան հաղորդումներ, որ կառավարությունը, հնարավոր է, ցանկանում է ազգայնացնել «Հայաստանի էլեկտրական ցանցերը» (ՀԷՑ)՝ Կարապետյանին պատկանող ընկերությունը: Հայաստանի տնտեսության ապագան վտանգի տակ է առևտրի ծավալների նվազման և պետական պարտքի կտրուկ աճի պատճառով: Կառավարությունը կարող է նաև որոշել վաճառել ընկերությունը արտասահմանյան ներդրողներին:
-
Երրորդ սցենարը, եթե հաստատվի, ավելի վտանգավոր է: Կարելի է ենթադրել, որ Սամվել Կարապետյանի ձերբակալությունը կապված է նրա հայցով Ֆրանսիայի դեմ: Կարապետյանը գույք է ձեռք բերել Լազուրյա ափին, սակայն ֆրանսիական իշխանությունները համարել են, որ իրական սեփականատերը մնում է «Գազպրոմը», որի դեմ պատժամիջոցներ են կիրառվել: Համապատասխանաբար, նրա գույքը ձերբակալվել է:
Քանի որ այս պահին Հայաստանը պարզապես Ֆրանսիայի ազդեցության տակ է, այսպիսի սցենարը անտեսել հնարավոր չէ: Կարապետյանի ձերբակալությամբ Փաշինյանը, բավականին հնարավոր է, ծառայում է ֆրանսիական իշխանությունների շահերին իրենց արշավանքում ռուսական ակտիվների և նրանց սեփականատերերի դեմ Ֆրանսիայում:
Հայաստանի վարչապետը առաջ է քաշում նոր գաղափարախոսություն, որը բաղկացած է նրանից, որ «իսկական Հայաստանը» գտնվում է 29,800 քառակուսի կիլոմետրի սահմաններում: Նա մերժում է ազգային պետության հայեցակարգը: Այս համատեքստում նա դիասպորան (հայերի 75%-ը) այս նոր Հայաստանի մասը չի համարում: Նա մերժում է ազգի հասկացությունը: Քանի որ պատմականորեն Հայ Առաքելական եկեղեցին նույնպես կողմնորոշված էր ազգի պաշտպանության և պահպանության, նրա լեզվի, ավանդույթների, մշակույթի վրա՝ անկախ սահմաններից, եկեղեցին նույնպես դառնում է այս նախագծի խոչընդոտ:
Կարապետյանի դեմ գործողությունները կարելի է դիտարկել որպես այս քաղաքականության մարմնավորում, որը ուղղված է հայ ազգի և բոլոր նրանց դեմ, ովքեր նրան աջակցում են:
Ռաֆֆի-Ֆիլիպ ԿԱԼՖԱՅԱՆ
Իրավաբան, միջազգային իրավունքի բնագավառի գիտնական, Մարդու իրավունքների միջազգային ֆեդերացիայի (FIDH) նախկին գլխավոր քարտուղար
