Իրան-Իսրայել պատերազմի ընթացքում մինչեւ հրադադար եւ դրանից հետո, Հայաստանում շատերի մոտ տպավորություն է ստեղծվել, որ ներկա պահին Իրանի խնդիրներն ավելին են, որպեսզի ժամանակ ունենա մտածելու չարաբաստիկ «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին։ Սակայն, ինչպես տարբեր առիթներով նշել ենք, չափազանցություն չի լինի ասել, թե այն միջուկային ծրագրերից առավել կարեւոր նշանակություն ունի Իրանի համար, քանզի կապված է այդ երկրի ազգային անվտանգության՝ որպես սպառնալիք տարածքային ամբողջականության համար, եւ հարված աշխարհաքաղաքական դիրքին ու ամենահուսալի ճանապարհն է դեպի Եվրոպա։ Ահա թե ինչու պատերազմի ընթացքում էլ այդ հարցը ոչ միայն քաղաքական գործիչների, այլեւ ԶԼՄ-ների ու վերլուծաբանների ուշադրության կենտրոնում է եղել։ Ստորեւ թարգմանաբար ներկայացնում ենք մի օրինակ։
Էմմա Բեգիջանյան
Հունիսի 20-ին «Ազարիհա» վերլուծական կայքն իր թելեգրամյան էջում «Ադրբեջանի Հանրապետությունը սիոնիստական վարչակարգի աքիլեսյան գարշապարն է տարածաշրջանում» վերնագրի եւ «Ինչո՞ւ Ալիեւների գերդաստանի պատմական սխալը պետք է պատեհ առիթ համարել» ենթավերնագրով վերլուծականում գրել է․
«Երբ արդեն հաստատվել ու ապացուցվել են Իրանի հանդեպ Ադրբեջանի թշնամական քայլերը, ասել է, թե իր տարածքում ցամաքային, օդուժի եւ ծովուժի բազաներ, ինչպեսեւ էլեկտրոնային ու ռադարային կենտրոններ է տրամադրել Սիոնիստական վարչակարգին, որտեղից ԱԹՍ-ներով, հրթիռներով ու F-35-ով թիրախավորել են Իրանին ու իրականացրել կիբերհարձակումներ եւ այդ երկիրը վերածվել է Իրանի զինված ուժերի համար օրինական թիրախի։
Սիոնիստական վարչակարգի հետ Բաքվի համագործակցության հետեւանքով Թավրիզում, Արդեբիլում, Ուրմիայում, Թեհրանում, Ռեշտում եւ այլուր տասնյակ օբյեկտներ թիրախ են դարձել եւ հարյուրավոր խաղաղ բնակիչներ զոհվել կամ վիրավորվել են։
Կարդացեք նաև
Բաքուն այժմ 4 կարեւոր ոլորտներում լրջորեն աջակցում է սիոնիստական վարչակարգին։ Նախ, իր աշխարհաքաղաքական հնարավորություններն ամբողջությամբ տրամադրել սիոնիստական վարչակարգին, ապահովել է վերջինիս նավթի պահանջարկը, տրամադրել է կիբերհարձակումների ու ռադարային բազաներ, ինչպես օրինակ՝ Կաբալան է, եւ Իրանը մասնատելու նպատակով ջանք չի խնայել անջատողական կրքեր բորբոքելու ուղղությամբ հոգեբանական քարոզչություն իրականացնելով։ Փաստորեն ամբողջ ուժով ու հնարավորություններով կանգնել է սիոնիստական վարչակարգի կողքին եւ բառիս բուն իմաստով վերածվել «տարածաշրջանում սիոնիստական բազայի»։
Հունիսի 13-ին, երբ սիոնիստական վարչակարգը հարձակվեց Իրանի վրա, Բաքուն որոշակի նպատակներով, զինավարժություն անցկացնելու պատրվակով, ուժեր էր կուտակել Հայաստանի ու Իրանի սահմաններին, եւ նպատակամղված է եղել, հարձակվելով Հայաստանի հարավի վրա, գրավել Սյունիքի մարզը, որպեսզի բացի շինծու «Զանգեզուրի միջանցքը» (Թուրանական միջանցք) եւ դրանով լուրջ հարված հասցնի Իրանի աշխարհաքաղաքական դիրքին։
Ըստ հավաստի տեղեկությունների՝ Էրդողանն ու Ալիեւը, Հայաստանին սպառնալով եւ այդ երկրի սահմաններին ուժեր կուտակելով, ձգտում էին Երեւանի հետ եռակողմ նիստ գումարել եւ, տարածաշրջանում ստեղծված իրավիճակի ազդեցության ներքո, ենթադրվում էր, որ Փաշինյանը 5 տարի դիմադրելուց հետո, ի վերջո կհամաձայնի վերազգային միջանցք տրամադրել Ադրբեջանին ու Թուրքիային։ Բայց նման առավելության տրամադրումը, տարբեր պատճառներով, բացառված չէր, որ ստեղծված խառնաշփոթի պայմաններում կհանգեցներ Երեւանի կառավարության փլուզմանը։
Սա այն դեպքում, երբ Ադրբեջանի Հանրապետությունը, հենվելով Իրանի հանդեպ ավելի քան 20-ամյա թշնամական քաղաքականություն վարելու փորձառությանը, ասել է, թե Թեհրանը համարժեք հակազդեցություն չի ցուցաբել, մշտապես լռել է ադրբեջանական լրտեսական ցանցերի գործունեությունների, ուղեղների լվացման եւ ներքին լոբբիստական տարրերի երկրի կառավարման բոլոր կենտրոններում ներթափանցելու առնչությամբ։ Իսկ այժմ Ալիեւների սիոնապաշտ գերդաստանը, շատ հանգիստ Իրանի հանդեպ ցուցադրում է իր թշնամական քայլերի այսբերգը, աջակցելով սիոնիստական վարչակարգի ագրեսիային եւ պատրաստվում է ավելի մեծ հարվածներ հասցնել սիրելի Իրանին։
Այդօրինակ իրավիճակի առկայությամբ է, որ Ադրբեջանը համարվում է տարածաշրջանում սիոնիստականության բազա եւ սիոնիստական վարչակարգը միաժամանակ, տարբեր հանգամանքներով պայմանավորված, համարվում է տարածաշրջանի աքիլլեսյան գարշապար։ Ուստի Բաքվի թշնամական քայլերը, սպառնալիք լինելով հանդերձ, նաեւ հնարավորություն են։
Հետեւաբար, Իրանը օգտվելով, իր օրինական իրավունքներից, նախկինում արված նախազգուշացումների շրջանակներում, որ հայտարարել է, թե որտեղից հարվածեն Իրանին, նույն տեղից պատասխան են ստանալու, Ադրբեջանի տարածքից տեղի ունեցած ռազմական ագրեսիային պատասխանելու լուրջ հնարավորություններ է ստեղծվում։
Իրանը ռազմական գործողություններ իրականացնելու իր օրինական իրավունքով կարող է թիրախավորել Ադրբեջանի մի շարք քաղաքներում ու բնակավայրերում, այդ թվում՝ Սիթալչայի, Բաքվի, Զանգելանի եւ Լաչինի ռազմաբազաներում։ Այդ դեպքում Սիոնիստական վարչակարգի օդում մանեւրելը սահմանափակվելու է, ուստի հարկադրված հարձակումները իրականացնելու է միայն Սիրիայի ու Իրաքի օդային տարածքներով, իսկ դա նշանակում է, որ պետք է ավելի մեծ հեռավորություն անցնի, հանգամանք, ինչը ավելի խոցելի է դարձնելու նրան։ Սա նաեւ հստակ ուղերձ է Բաքվի ռազմական արկածախնդրությանը «Թուրանական միջանցք» բացելու առումով, որով ցանկանում մահացու հարված հասցնել Իրանի աշխարհաքաղաքական դիրքին։ Բուռն ցանկություն, որն այս օրերին իր գագաթնակետին է հասել։
Մյուս կողմից, Բաքվի կառավարության շրջանակներում ոմանք ոչ միայն դեմ են Բաքու-Թել Ավիվ համագործակցությանն ընդդեմ Իրանի, այլ խիստ մտավախություն ունեն, որ Իրանի հակազդեցությունը առիթ կդառնա ժողովրդական հուզումների։
Սիոնիստական վարչակարգը վերջին երկու տասնամյակների ընթացքում հսկայական ներդրումներ է կատարել Ադրբեջանի ռազմական ենթակառուցվածքներում, էներգետիկայի, IT-ի, կապի, ապահովագրության, նավաշինության, գինու արտադրության եւ այլ ոլորտներում, որոնք բոլորն էլ Իրանին հասանելի թիրախներ են։
Միաժամանակ Բաքվի ռազմական սպառնալիքները «Զանգեզուրի» հորինված միջանցքը բացելու համար իր գագաթնակետին է մոտենում եւ դա նշանակում է աշխարհաքաղաքական փոփոխությունների վերաբերյալ առաջնորդի հայտարարած կարմիր գիծը հատել՝ վերացնել Իրան-Հայաստան սահմանը։ Սակայն, հաշվի առնելով իրականությունը, այն է՝ Սիոնիստների ԱԹՍ-ների, լրտեսական, էլեկտրոնային պատերազմի բազաները գտնվում են Ադրբեջանի Իրանի հետ սահմանամերձ տարածքներում, հետեւաբար Ալիեւների ու սիոնիստների համատեղ չարագործություններին վերջ դնելու հարցում, խիստ ուշագրավ գաղափար է օդային ու ցամաքային բուֆերային գոտի ստեղծելը»:
Էմմա ԲԵԳԻՋԱՆՅԱՆ
