Քաղաքացիական ավիացիան անկախ Հայաստանի ամենաթերի ոլորտներից է մնում, չնայած Հայաստանի Քաղաքացիական ավիացիայի կոմիտեից օդանավ շահագործողի վկայականներով (ՕՇՎ) օժտված են թվով յոթ ավիափոխադրողներ։
Օգոստոսի 21-ի հոդվածներից մեկում նշել էինք, որ հայաստանյան ավիաընկերություններից այս պահին ընդամենը երկուսն են փաստացի մարդատար ավիափոխադրումներ կազմակերպում։ Որոշեցինք ուսումնասիրել մեր երկրում օդանավ շահագործողի վկայական ունեցող բոլոր ընկերություններին։ Պարզվեց՝ բացի մեր նշած «Շիրակ ավիայից» եւ «FlyOne Armenia»-ից, միջազգային ուղեւորատար ավիափոխադրումներով է զբաղվում եւս մեկ ավիաընկերություն՝ «Armenia Airways»-ը։
Այսպիսով՝ ՀՀ ՕՇՎ վավեր վկայականներով, կոմերցիոն ավիացիայով զբաղվող ընկերություններն են՝
Armenia Airways-ը։ Փակ բաժնետիրական ընկերությունը ՀՀ-ում գրանցել է երեք օդանավ՝ Boeing 737 3Q8, 300 եւ 3L9 մակնիշների։ 3L9-ը բեռնատար է: Ներկայում այն չի շահագործվում։ Վերջին երկուսի գրանցման վավերականությունը սպառվում է այս տարվա, համապատասխանաբար, սեպտեմբերի 30-ին եւ նոյեմբերի 1-ին։
Կարդացեք նաև
Ավիաընկերությունը գործում է Երեւանի «Զվարթնոց» օդանավակայանից՝ չվերթներ իրականացնելով դեպի Իրան՝ Թեհրան քաղաքի «Իմամ Խոմեինի» օդանավակայան եւ Շիրազ քաղաք, ինչպես նաեւ Ռուսաստան՝ Մոսկվա քաղաքի «Վնուկովո» օդանավակայան։ Այս տեղեկությունը զետեղված է ավիաընկերության վեբկայքում, սակայն ավիացիոն Flightradar24 ծրագրի միջոցով պարզեցինք, որ փոխադրողը սպասարկում է նաեւ Թեհրան-Նաջաֆ-Թեհրան ուղղությունը։
Շիրակ ավիան։ Սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերությունը ՀՀ-ում գրանցել է երեք օդանավ՝ Boeing 737 500, 55S եւ 86N մակնիշների։
Ավիաընկերությունը գործում է Երեւանի «Զվարթնոց» օդանավակայանից՝ չվերթներ իրականացնելով դեպի Ռուսաստան՝ Մոսկվա քաղաքի «Վնուկովո» եւ «Շերեմետեւո» օդանավակայաններ, Ուֆա, Սարատով, Նիժնի Նովգորոդ, Պերմ, Կրասնոյարսկ, Նովոսիբիրսկ քաղաքներ։ Սա պաշտոնական վեբկայքում առկա տեղեկությունն է, սակայն Flightradar24-ում երեւում է, որ «Շիրակը» թռչում է դեպի Թբիլիսի եւ Սանկտ Պետերբուրգ եւս։
Նկատեցինք նաեւ, որ օգոստոսի 20-ին օդանավերից մեկը թռչել է Երեւան-Մոսկվա-Կահիրե-Բանգի երթուղով, օգոստոսի 21-ին էլ՝ հակառակ երթուղով վերադարձել «Զվարթնոց»։
Մեզ չհաջողվեց պարզել՝ ուղեւորափոխադրմա՞ն նպատակով էր օդանավը ՌԴ-ից թռչել Եգիպտոս, այնուհետեւ Կենտրոնաաֆրիկյան Հանրապետության մայրաքաղաք։
FlyOne Armenia-ն։ Սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերությունը ՀՀ-ում գրանցել է երեք օդանավ՝ երկուսը Airbus A320 233 մակնիշի, մյուսը՝ Airbus A321 231 մակնիշի։
FlyOne Armenia-ն գործում է «Զվարթնոց» օդանավակայանից եւ մոլդովական FlyOne ավիաընկերության դուստր ձեռնարկությունն է։ Շրջանցելու համար դեպի ԵՄ հայաստանյան գրանցմամբ ավիաընկերությունների թռչելու արգելքը՝ FlyOne Armenia-ն իր ոչ բոլոր օդանավերն է գրանցել ՀՀ-ում։ Եվրոպական բազմաթիվ ուղղություններով ընկերությունը չվերթներ է իրականացնում օտարերկրյա գրանցմամբ երեք օդանավերով։
Ըստ FlyOne Armenia-ի կայքի՝ ավիաընկերության կողմից սպասարկվող ուղղությունների շարքում են՝ Սալոնիկը, Փարիզը, Մոսկվան (DME եւ VKO), Սոչին, Միլանը, Էլ Ալամեյնը, Շարմ էլ-Շեյխը, Հուրգադան, Թբիլիսին, Լառնական, Տիվատը, Բրյուսելը, Հռոմը, Նիցցան, Սանկտ Պետերբուրգը, Բարսելոնան։
Հայկական ավիաուղիները։ Սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերության օդանավ շահագործողի վկայականը գարնանը կասեցվեց եւ կասեցված կմնա մինչեւ այս տարվա նոյեմբերի 6-ը։ Ավիաընկերության նավատորմն այս պահին դատարկ է։
Փոխադրողը ապրիլի 7-ին է դադարեցրել չվերթների սպասարկումը՝ ավիացիոն պարկի թարմացման նպատակով։ Հայկական փոխադրողը ներկայում աշխատանքի է հրավիրում Boeing 737-ի օդաչուների։ Հայտարարությունը եւ Airbus A321-ի դուրսբերումը ՀՀ օդանավերի ռեեստրից հիմք են տալիս ենթադրելու, որ ընկերությունում հրաժարվել են եվրոպական Airbus-ից եւ ամերիկյան Boeing-ին անցման փուլում են գտնվում։
Սպասարկվող ուղղությունների մասին բաժինը դատարկ է, ենթադրաբար, թռիչքների ժամանակավոր դադարեցման պատճառով։ Նախքան դադարեցումը Հայկական ավիաուղիները թռիչքներ էր սպասարկում դեպի մի շարք ռուսաստանյան քաղաքներ, այդ թվում՝ մայրաքաղաք Մոսկվա, Վրաստանի ծովափնյա Բաթում, ինչպես նաեւ Հնդկաստանի մայրաքաղաք Նյու Դելի։
Nov Air-ը։ Սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերությունը ՀՀ-ում գրանցել է մեկ ինքնաթիռ՝ Let L-410 UVP E20 մակնիշի։
Nov Air-ը հայկական միակ ավիափոխադրողն է, որը ներհանրապետական չվերթներ է կազմակերպում, մասնավորապես՝ Երեւան-Կապան-Երեւան երթուղով։
Hayways-ը։ Սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերությունը բեռնափոխադրումներով մասնագիտացող հայկական միակ ավիաընկերությունն է։
Ավիաընկերությունը ՀՀ-ում գրանցել է մեկ օդանավ՝ Boeing 737 400 մակնիշի։ Սպասարկվող քաղաքները, Երեւանից բացի, ըստ կայքի՝ Ռուսաստանի Մոսկվան, չինաստանյան Հոնկոնգը, Հնդկաստանի Նյու Դելին, Ղազախստանի Ալմաթին եւ Օմանի Մասկաթն են։
Flightradar24-ի տվյալներով՝ վերջին շաբաթվա ընթացքում Hayways-ի միակ օդանավը թռչել է միայն Երեւան-Մոսկվա (VKO)-Երեւան ուղղությամբ։
ՕՇՎ վկայական է կրում եւ ուղղաթիռների կոմերցիոն շահագործմամբ է զբաղվում Armenian Helicopters ՍՊԸ-ն։ Այն գործունեություն է ծավալում տեսարժան վայրերի ցուցադրության, չարթերային չվերթների եւ հարսանեկան միջոցառումների ոլորտներում։ Armenian Helicopters-ը ՀՀ-ում գրանցել է երեք ուղղաթիռ։
Առանց ՕՇՎ-ի մեր երկրում գրանցված ուղղաթիռ ունի նաեւ Trust ՍՊԸ-ն (մեկ ուղղաթիռ)։
Օդապարիկների կոմերցիոն շահագործմամբ է մասնագիտանում SkyBall ՍՊԸ-ն՝ գրանցված ութ օդապարիկներով։
Մասնավոր ավիացիայի դաշտից Հայաստանում օդանավեր ունեն գրանցած՝
Main Aviation Technics ՍՊԸ-ն՝ մեկ օդանավ։
SimAvia ՍՊԸ-ն՝ երկու օդանավ։
Anna Sky ՍՊԸ-ն՝ մեկ օդանավ։
Ամփոփ՝ Հայաստանում գրանցված է 27 օդանավ՝ 15-ը ինքնաթիռ, 4-ը ուղղաթիռ եւ 8-ը օդապարիկ։
Ներկայացնենք մեկ այլ հետաքրքիր տվյալ։ 2019-2025 թվականներին Հայաստանում ՕՇՎ-ով օժտված վեց ավիաընկերություններ դադարեցրել են գործունեությունը։ Դրանք են՝ Տարոն ավիան, ենթադրյալ խոշոր փոշիացումներով հայտնի պետական Fly Arna-ն, Air Dilijans-ը (նախկին Armenia Aircompany-ին), Fly Armenia Airways-ը, Ատլանտիս հայկական ավիաուղիները (նախկին Atlantis European Airways-ը) եւ Մարս ավիան։
Արսեմ ԱՅՎԱԶՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ
28.08.2025
