Ինչո՞ւ ինձ առանձնապես չի հետաքրքրում, թե արդյոք Ամենայն հայոց կաթողիկոս Գարեգին Բ-ն ունի դուստր, թե չունի (ինչի մասին լսում եմ առնվազն 30 տարի): Պատճառները շատ են, եւ դրանցից մեկն այն է, որ Հայ առաքելական եկեղեցու կանոնագրքերին կաթողիկոսի եւ այլ հոգեւորականների համապատասխանության «քննությունն» անցկացնում են մարդիկ, որոնք իրավական եւ բարոյական տեսանկյունից բացարձակապես այդ իրավունքը չունեն: Մարդիկ, որոնց գործողությունների պատճառով մենք կրել ենք տարածքային եւ մարդկային սարսափելի կորուստներ, որոնք պատրաստ են տանել Հայաստանը նոր նվաստացումների՝ իրենց աթոռները պահելու համար: Որոնց քարոզն ուղղված է հասարակության այլասերմանն ու պառակտմանը: Որոնք, վերջապես, այս «դեղին», «տաբլոիդային» թեմաներով ցանկանում են շեղել մարդկանց ուշադրությունն իրենց բերած աղետից:
Այդ աղետը համեմատելի չէ բարձրաստիճան հոգեւորականների անձնական խնդիրների հետ: Գումարած դրան՝ բարձրաստիճան հոգեւորականների հնարավոր մեղքերը, թեեւ ցավալի են (եթե կան), բայց չեն խարխլում ՀԱԵ ինստիտուցիոնալ հիմքերը, հիերարխիան, իսկ ահա կարգալույծ նախկին քահանաներին սադրելը, որ նրանք չենթարկվեն վերադասի որոշումներին, քայլ է՝ ուղղված եկեղեցու թուլացմանը: Իսկ հիմքում «քաղաքականությունն» է, եթե աթոռներին սոսնձվելը կարելի է «քաղաքականություն» անվանել. եկեղեցին կարող է խանգարել նրանց վերարտադրվելուն: Ներկայացնել դա որպես պայքար բարձր բարոյականության համար՝ պարզապես անհեթեթ է՝ այստեղ արժեքային, բարոյական բաղադրիչ ընդհանրապես չկա:
Լսել եմ նաեւ այսպիսի կարծիք՝ երկու կողմն էլ իրար արժեն: Համաձայն չեմ՝ այստեղ սիմետրիա չկա: Մի կողմում եկեղեցին է՝ իր բազմաթիվ խնդիրներով, մյուս կողմում իշխանությունն է՝ ոստիկանական մահակներով, ԱԱԾ-ական «ժուչոկներով», հոգեւորականների դեմ «թխած» գործերով եւ ձեռնասուն դատարաններով: Իշխանությունն այդ գործիքներով փորձում է հասնել իր քաղաքական նպատակներին:
…Ես էլ եմ շատ բան գրել բարձրաստիճան հոգեւորականների մասին: Բայց իմ ձեռքին մահակներ եւ «ժուչոկներ» չկան:
Կարդացեք նաև
Արամ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ
«Իրար արժանի լինել» չի նշանակում «հավասար հնարավորություններ ունենալ»։
Եթե ներկայիս կաթողիկոսի նկատմամբ ուղղված մեղադրանքները ճիշտ են (ինչն ավելի հավանական է, քանի որ նա դրանք չի հերքել), ապա «սիմետրիա» կա։ Երկուսն էլ ունեն իշխանություն, երկուսն էլ խախտել են իրենց սահմանված օրենքները և երկուսն էլ մինչ օրս իշխում են հանրության տոլերանտության շնորհիվ։ Ինչպես ժողովրդի ու պաշտոնյաների մեծամասնությունը դեմ չէ վարչապետին, այնպես էլ հավատացյալների ու հոգևորականների մեծամասնությունը դեմ չէ կաթողիկոսին։
Եկեղեցին կարող էր կանխել իշխանության կողմից իր դեմ ուղղված ներկայիս հարձակումները՝ կամ հերքելով բոլոր մեղադրանքները, կամ կաթողիկոսին փոխելով։ Սակայն երկու քայլերից ոչ մեկը չի ձեռնարկվում։ Եվ ամենամտահոգիչը այն է, որ կարծես այդ քայլերը չեն ձեռնարկվում ոչ թե չուզելու, այլ չկարողանալու պատճառով