Բաքու այցելած Հյուսիսատլանտյան դաշինքի պատվիրակության հետ հանդիպման ժամանակ Իլհամ Ալիեւը հայտարարել է, որ ադրբեջանական բանակը համապատասխանեցվում է ՆԱՏՕ-ի չափանիշներին եւ հավաստիացրել է, որ շարունակվելու է բանակի արդիականացման գործընթացը:
Թուրքիայի զինված ուժերի հետ ադրբեջանական բանակի սերտ համագործակցության մասին Ալիեւի հայտարարությունը նույնպես ասվել էր այդ համատեքստում: Ալիեւը նաեւ ՆԱՏՕ-ի պատվիրակության հետ հանդիպման ժամանակ խոսել է երկրի առջեւ դեռ նախորդ դարասկզբից դրված գերնպատակին հասնելու՝ «օկուպացված հողերն ազատագրելու» մասին:
Իլհամ Ալիեւի՝ ՆԱՏՕ-ի 15 անդամ երկրների ներկայացուցիչների հետ հանդիպումը կարելի է գնահատել որպես ոչ սովորական դիվանագիտական իրադարձություն՝ շարունակություն այն երկարաժամկետ գործընթացի, որը մեկնարկել է դեռեւս 1994 թվականից՝ ՆԱՏՕ-ի «Գործընկերություն հանուն խաղաղության» ծրագրի շրջանակում: Սակայն այժմ այն ձեռք է բերում ավելի հստակ քաղաքական եւ անվտանգային ուղղվածություն:
Եվրոպական երկրների եւ ԱՄՆ-ի ներկայացուցիչների մասնակցությունն այս հանդիպմանը եւ Բաքվի՝ ՆԱՏՕ-ի չափանիշներին համապատասխանեցնելու ձգտումները վկայում են Արեւմուտքի վճռականության մասին՝ Իրանի հյուսիսային սահմանների երկայնքով ռազմական եւ հետախուզական համագործակցությունը խորացնելու հարցում, ինչը չէր կարող չմտահոգել Թեհրանին:
Կարդացեք նաև
Մի առիթով Իրանի Գերագույն առաջնորդի գլխավոր խորհրդական Վելայաթին ասել է, որ «եթե ՆԱՏՕ-ն մոտենա Իրանի հյուսիսային սահմաններին, Իրանը կանխարգելիչ քայլերի կդիմի»:
Ընդհանրապես Իրանում «ՆԱՏՕ-ի միջանցք» բառակապակցությունը համարվում է «Զանգեզուրի միջանցքի» հոմանիշ, հետեւաբար այդ միջանցքի նկատմամբ վերաբերմունքը նույնն է:
Իրանի նախկին նախագահ Էբրահիմ Ռայիսին դեռեւս 2023 թ. հոկտեմբերին՝ Իլհամ Ալիեւի հատուկ ներկայացուցիչ Խալաֆ Խալաֆովի եւ Հայաստանի Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանի հետ հանդիպումների ընթացքում հայտարարել էր, որ «Իրանը դեմ է ՆԱՏՕ-ի ներկայությանը Հարավային Կովկասում, քանի որ ՆԱՏՕ-ն սպառնալիք է տարածաշրջանի երկրների անվտանգությանը, եւ «Զանգեզուրի միջանցքը» կարող է նմանատիպ վտանգներ առաջացնել»:
Գնահատելով իրավիճակը՝ իրանցի քաղաքական վերլուծաբան Ահմադ Քազեմին նշել է, որ «թուրքական ՆԱՏՕ»-ի գաղափարը կյանքի կոչելու նպատակով Ադրբեջանի անդամակցությունը դաշինքին կդառնա անգլոսաքսոնական ճակատի ամենակարեւոր քայլը Կովկասում՝ Իրանի, Ռուսաստանի եւ Չինաստանի դեմ նոր կարգ հաստատելու համար»:
Իրանի գնահատմամբ՝ վերջին զարգացումները Հարավային Կովկասում ցույց են տալիս, որ Ադրբեջանի եւ նրա արեւմտյան հովանավորների հիմնական նպատակը «Զանգեզուրի միջանցքի» կամ «Թրամփի ուղու» գործարկումն է:
Ըստ անկախ վերլուծաբանների՝ այս զարգացումն Իրանի եւ Ռուսաստանի համար ունի հստակ հետեւանք. այն կարող է սահմանափակել երկու երկրների ռազմավարական խորությունը հյուսիս-արեւմուտքում եւ կտրել Իրանի ցամաքային կապը Հայաստանի հետ:
Գրիգոր ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ազգ» շաբաթաթերթում


















































