Սկիզբը՝ այստեղ:
Սա այն հայտարարություններից է, որը իշխանությունը տարիներ շարունակ փորձեց ներկայացնել որպես անառարկելի ճշմարտություն, բայց իրական կյանքում այն բազմիցս եւ բազմաձեւ հերքվեց հենց սփյուռքահայ համայնքների կողմից։ Լոս Անջելեսից մինչեւ Փարիզ, Մոսկվայից մինչեւ Բեյրութ, Ավստրալիայից մինչեւ Կանադա՝ ավելի քան վեց տարի սփյուռքում ձեւավորվեց մի հստակ վերաբերմունք. վստահության մակարդակը ոչ միայն չաճեց, այլեւ հասավ պատմական նվազագույնի։
Քանի դեռ իշխանական քարոզչությունը փորձում է ներկայացնել, թե Սփյուռքը «նոր իշխանությանը վստահում է», իրականում վարչապետի գրեթե բոլոր արտասահմանյան այցերն ուղեկցվում էին զանգվածային բողոքի ակցիաներով։
Լոս Անջելես
Կարդացեք նաև
Վարչապետի այցը նշանավորվեց հսկայական հակաքարոզչական ցույցերով։ Տասնյակ կազմակերպություններ հայտարարեցին, որ չեն աջակցում նրա քաղաքականությանը, Գլենդելի հայ համայնքը հրապարակավ հայտարարեց, որ չկա միասնական վստահություն, փողոցներում հնչում էին բաց, անկեղծ ընդդիմադիր կարծիքներ՝ դեռ մինչեւ պատերազմը։
Փարիզ
Ֆրանսիայի հայկական համայնքը, որն ավանդաբար եղել է Հայաստանի ամենաակտիվ աջակիցը, Փաշինյանին դիմավորեց դժգոհության մեծ ալիքով, կազմակերպվեցին մի շարք ակցիաներ Արցախի, պետական սահմանների, ռազմագերիների հետ կապված անհամաձայնությունների թեմաներով։
Մոսկվա
ՌԴ հայ համայնքների մի շարք ներկայացուցիչներ հայտարարեցին, որ ՀՀ վարչապետի այցերը չեն ներկայացնում հայկական շահերը, կազմակերպվեցին բողոքի ակցիաներ, իսկ մի մասն ընդհանրապես հրաժարվեց մասնակցել պետական հանդիպումներին։
Կանադա, Գերմանիա, Արգենտինա, Ավստրալիա
Բոլոր այս երկրներում վարչապետի այցերը ուղեկցվեցին կամ բողոքներով, կամ ընդհանրապես համայնքային կառույցների լռությամբ, ինչը Սփյուռքում քաղաքական անընդունելիության ամենաազդեցիկ դրսեւորումներից է։
Եթե իրական վստահություն լիներ՝ Հայաստանի ղեկավարը հայկական համայնքներում կունենար ընդունելություններ, ոչ թե աշխարհի տարբեր անկյուններում կհանդիպեր իրեն չընդունող ու իր հրաժարականը պահանջող մեր հայրենակիցների իրական ձայնին։
Սփյուռքի կառույցները փակեցին դռները իշխանության առջեւ։ Հայրենիքին ամենամոտ կանգնած հիմնադրամները, կազմակերպությունները եւ համահայկական կառույցները սկսեցին դադարեցնել համագործակցությունը Հայաստանի հետ։
Հայաստան Համահայկական հիմնադրամը՝ տարիներ շարունակ համահայկական վստահության սյունը, պատերազմից հետո հայտարարեց, որ հիմնադրամի ներսում նկատվում են պետական միջամտության փորձեր, կառույցը դադարեցրել է իր նախկին իրավական կապերը կառավարական մարմինների հետ։ Սա Սփյուռքի վստահության բացահայտ փլուզման ամենախոշոր ազդանշանն էր։
Շատ կազմակերպություններ բացահայտորեն քննադատեցին իշխանության վարած քաղաքականությունը, հայտարարեցին Արցախը կորցնելու, դիվանագիտական ձախողումների եւ ներիշխանական սխալների մասին, դադարեցրին կամ նվազեցրին համագործակցությունը պետական կառույցների հետ։
Եթե վստահություն լիներ՝ այս կառույցները կշարունակեին աշխատել կառավարության հետ։ Բայց եղավ հակառակը։ Սփյուռքը մշտապես հանդես եկավ ընդդեմ Արցախի հանձնման։ Աշխարհի գրեթե բոլոր հայկական համայնքները բազմիցս ցույցեր կազմակերպեցին ի աջակցություն Արցախի, դատապարտեցին սահմանազատման գործընթացը, հանդես եկան հայտարարություններով, որ իշխանության վարած քաղաքականությունը հակասում է համահայկական շահին։
Այս բողոքները ոչ թե քաղաքական հոսանքների նախաձեռնություն էին, այլ ազգային ցավի բուռն արձագանք, որը միավորեց թե՛ ավանդական, թե՛ նորագույն հայկական Սփյուռքը։
Սփյուռքը չի մոռացել այն հնչած մի քանի արտահայտությունները, որոնք խոր վիրավորանք հասցրին համայնքներին։ Ասվեց, թե Սփյուռքը «պետք է ընդունի նոր իրողությունները»։ Հնչեց այն միտքը, որ Սփյուռքի կարծիքը «կենսական չէ քաղաքական որոշումների ժամանակ»։
Այս խոսքերը այրեցին վստահության վերջին կամուրջները։ Սփյուռքը մշտապես եղել է պետության ողնաշարի շարունակությունը։ Արժեզրկել այդ կապը՝ նշանակում էր կտրել Հայաստանի միջազգային ուժը հենց իր իսկ իրական գործընկերներից։
Սփյուռքը Նիկոլ Փաշինյանին չի վստահում։ Ընդհանուր պատկերը անկեղծ ու պարզ է. վարչապետի այցերը ընդունվում են բողոքներով։ Համահայկական կառույցները հրաժարվում են համագործակցությունից։ Սփյուռքի առաջնորդները լուրջ քննադատում են նրա արտաքին եւ ներքին քաղաքականությունը։ Արցախի հարցում եւ ազգային հարցերում վարչապետը հաճախ հանդես է եկել դիրքորոշումներով, որոնք Սփյուռքը չի կարող ընդունել։ Այս ամենը պարզապես անհնար է համատեղել իշխանության պնդման հետ, թե «Սփյուռքը վստահում է իրեն»։
Շարունակելի
Տաթև ԹԱԴԵՎՈՍՅԱՆ
ՀՀԿ խորհրդի անդամ
«Առավոտ» օրաթերթ
29.11.2025
