Երբ ես տեսա կադրերը, թե ինչպես են եպիսկոպոսներն անցնում Փաշինյանի «թրի տակով», ես, ճիշտն ասած, շոկ ապրեցի, եւ, անկեղծ ասած, այդ շոկը մինչեւ հիմա չի անցնում:
Թվում է, թե արտառոց ոչինչ չկա՝ մի խումբ մարդիկ վազում են ու խոնարհվում են «ուժեղի» առաջ (կամ նրա առաջ, ում տվյալ պահին ուժեղ են համարում), որպեսզի ապահովեն իրենց տեղն արեւի տակ: Պատմությունը նման հազարավոր օրինակներ է տալիս:
Հիշենք թեկուզ այն, ինչ կատարվել է մեր աչքի առաջ: Օրինակ, 1997 թվականի աշնանը, տեսնելով, որ այն ժամանակվա վարչապետն ու «ուժայինները» հեղաշրջում են պատրաստում ՀՀ նախագահի դեմ, «Հանրապետություն» խմբակցության պատգամավորների զգալի մասը (որոնք պատգամավորներ էին դարձել ՀՀՇ-ի շնորհիվ) դուրս եկան այդ խմբակցությունից եւ կա՛մ դարձան անկախ պատգամավոր, կա՛մ անդամակցեցին նոր ձեւավորվող «Երկրապահ» խմբակցությանը: Հակառակ դեպքում նրանց բիզնեսը եւ պատգամավորական մանդատը կվտանգվեին: Հիշում եմ, նրանք, ովքեր ճամբարափոխներին ստորագրելու թուղթ էին դեմ տալիս, այդ թուղթն անվանում էին «ղազագիր»: Նման մի թուղթ էլ նիկոլական եպիսկոպոսներն են ստորագրել, եւ դարձյալ կարծում եմ, որ թուղթ դեմ տվողներն առանձնապես չեն հարգում նրանց, ովքեր այդ թուղթը ստորագրում են:
Մի խոսքով, նման դեպքեր Հայաստանում էլի են եղել անցած տասնամյակներում: Բայց բոլոր արտաքին նմանություններով հանդերձ, այն, ինչ կատարվում է հիմա եկեղեցու հետ, արտառոց է իր մասշտաբներով ու հետեւանքներով: Որովհետեւ խոսքն ամենեւին «բարեվարքության» մասին չէ՝ նիկոլական եպիսկոպոսներն ամենեւին ավելի «բարեվարք» չեն, քան մնացածները: («Եկեղեցին մաքրելու» մասին խոսակցությունները պարզապես զավեշտալի են): Խոսքը նաեւ պարզապես իշխանության համար պայքարի մասին չէ, ինչպես վերը նկարագրված դեպքում էր:
Կարդացեք նաև
Խոսքը 17 դարից ավելի գոյություն ունեցող համազգային կառույցի պառակտման մասին է: Որովհետեւ պարզ է, որ հիմա կլինեն նիկոլական եւ ոչ նիկոլական եպիսկոպոսներ, վարդապետներ, քահանաներ եւ այլն, որոնք տարբեր ձեւով են շփվելու հավատացյալների հետ, մասնավորապես, տարբեր ձեւով են պատարագ մատուցելու:
Բայց պառակտումը դրանով չի սահմանափակվի: Հայաստանի ներսում, ինչպես նաեւ Հայաստանում եւ Սփյուռքում հայերի տարբեր խմբեր տարբեր եկեղեցիներ են գնալու: Եվ պառակտումը կլինի ավելի խորը, քան կա Էջմիածնի եւ Անթիլիասի թեմերի միջեւ:
Չեմ հավատում, որ դա արվում է պատահաբար, ինչպես նաեւ չեմ հավատում, որ դրա հեղինակը Նիկոլ Փաշինյանն է: Նա իրագործող է:
Արամ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ
