Որքանո՞վ են կարեւորվում օրերս TRIPP-ի մասին Իրանի գերագույն առաջնորդի միջազգային հարցերով խորհրդականի հնչեցրած հայտարարությունները, եւ որքանո՞վ պետք է այդ դիրքորոշումը մտահոգի պաշտոնական Երեւանին:
Խոսքը, բնականաբար, վերաբերում է դեկտեմբերի 15-ին ԻԻՀ-ում ԻՀ դեսպան Գրիգոր Հակոբյանի եւ Իրանի գերագույն առաջնորդի խորհրդական Ալիաքբար Վելայաթիի հանդիպմանը՝ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի ծրագրի շուրջ տեղի ունեցած զրույցին, որի ընթացքում Վելայաթին այդ ծրագիրը նույնականացրել է «Զանգեզուրի միջանցքի» հետ՝ նշելով, որ Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը կտրականապես դեմ է դրան:
Ընդհանուր առմամբ, Ալիաքբար Վելայաթիի հայտարարություններն Իրանի կառավարության պաշտոնական դիրքորոշումները չեն հանդիսանում:
Իրանի պաշտոնական դիրքորոշումների մասին հայտարարությունները տարածվում են նախագահի, կառավարության անդամների (հատկապես՝ ԱԳ նախարարի) եւ կառավարության խոսնակի կողմից: Կառավարության հայտարարություններն ու որոշումները նույնպես կարող են պաշտոնական դիրքորոշումների հրապարակման համար հիմք հանդիսանալ: Սակայն Ալիաքբար Վելայաթին կառավարության անդամ չէ:
Կարդացեք նաև
Կարեւոր է, սակայն, հաշվի առնել այն հանգամանքը, որ Վելայաթիի հայտարարությունները հաճախ արտացոլում են առաջնորդի կողմից արտաքին քաղաքականության ոլորտում ընդունելի համարվող տեսակետները կամ քաղաքականությունը (նաեւ՝ կարմիր գծերը):
Հետեւաբար, նրա խոսքը կարող է ընկալվել որպես արտաքին աշխարհին ուղղված ոչ պաշտոնական, բայց հասցեական ուղերձ:
Կարեւոր է նաեւ հաշվի առնել, որ Վելայաթիի ուղերձները պարտադիր կերպով համաձայնեցվում են երկրի գերագույն առաջնորդի հետ:
Իսկ եթե Վելայաթին իր հայտարարությունները ձեւակերպելիս հանդես է գալիս գերագույն առաջնորդի կամ պարզապես Իրանի անունից, ապա նրա ասածները կարող են նաեւ արտահայտել երկրի պաշտոնական դիրքորոշումը: Տվյալ դեպքում ուշադրություն դարձնենք զրույցի ժամանակ Վելայաթիի հնչեցրած խոսքի այս հատվածին՝ ըստ իրանական «ԻՌՆԱ» պետական լրատվական գործակալության.
«Վելայաթին անդրադարձել է նաեւ Կովկասում այսպես կոչված՝ «Թրամփի ծրագրին», այն գնահատելով որպես «Զանգեզուրի միջանցքի» նախագծից էականորեն չտարբերվող ծրագիր՝ ընդգծելով, որ «Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը կտրականապես դեմ է դրան»:
Այս դեպքում Վելայաթին արտահայտում է ոչ թե իր, այլ ԻԻՀ-ի դիրքորոշումը:
ԳՐԻԳՈՐ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Իրանագետ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ազգ» շաբաթաթերթի այս համարում
