Մեքսիկական հանրաճանաչ «Circulo de Poesia» հրատարակչությունն իսպաներեն լեզվով, իսկ Բարսելոնայում «Carena» հրատարակչությունը կատալերեն, ՀՀ ԿԳՄՍՆ-ի աջակցությամբ` «Հայ գրականությունը թարգմանություններում» ծրագրի շրջանակում, հրատարակել են հայ ժամանակակից բանաստեղծ, փիլիսոփայական գիտությունների դոկտոր Սլավի-Ավիկ Հարությունյանի «Աստված մոլորվել է մեր մեջ» (իսպաներեն) եւ «Խաղաղ օրեր» (կատալերեն) գրքերը։
Մեքսիկացի բանաստեղծ եւ քննադատ Ռոբերտո Ամեզքուիան հայ բանաստեղծի գրքի մասին գրում է. «Այս գիրքը, որ թերթում է հիմա ընթերցողը՝ նրա առջեւ դռներ կբացի, որտեղից լսվում են ինչպես հին հայկական ավանդական, օրորոցային մեղեդիներ, այնպես էլ՝ կզգա ժամանակակից երաժշտության հեւքը։ Սիրո, ազգային, հանրաճանաչ շեշտադրումներից մինչեւ օրորոցային, սակայն, ասես` մեկ խաչված հնչյուններով, մեկ՝ պոռթկումներով, ինչը պատերազմներին եւ դրանց վայրագություններին պոետի յուրօրինակ արձագանքն է: Հայ բանաստեղծ Սլավի-Ավիկ Հարությունյանի «Աստված մոլորվել է մեր մեջ» ժողովածուն մեզ մոտեցնում է բանաստեղծի առեղծվածային, միաժամանակ՝ հակամիստիկ մատյաններին, որտեղ մեր գոյության անցողիկ պայմաններում՝ բարձրագույն հավատքի հետ միասին, ճանաչում ենք ամենախոր՝ ուրացած ու մոռացության մատնված զարկերակը: Այդժամ է, որ յուրաքանչյուր արարք դառնում է սթափության աղաղակ, կամ անփոխարինելի մի աղոթք»,- կարդում ենք Ռոբերտո Ամեզքուիանի գրախոսականում։
Սլավի-Ավիկ Հարությունյանի մեքսիկական «Աստված մոլորվել է մեր մեջ» ժողովածուն հայերենից իսպաներեն է թարգմանել Նարինե Այվազյանը։ Կատալերեն բանաստեղծությունների գիրքը տպագրվել է հանրաճանաչ Ռոբերտո Դել Հոյո Ալֆարոյի թարգմանությամբ ու առաջաբանով։
Իր առաջաբանի խոսքը կատալոնացի բանաստեղծը վերնագրել է «Խաղաղ օրերը ինքնության որոնումներում»։
Կարդացեք նաև
«Խաղաղ օրերը» կարոտախտի օրեր են, կարոտ առօրյա կյանքում, ընտանեկան տոներին, ընկերներին, հիշողություններին, միեւնույն ժամանակ՝ երկրի, Հայաստանի հանդեպ ունեցած մեծ սիրո, ինքնության փնտրտուքի օրեր: Սլավի-Ավիկ Հարությունյանն այնքան է սիրում Հայաստանը, որ նրա գույները, հոտերը, բնապատկերները թափանցում են բանաստեղծի հոգու մեջ` որպես նրա կյանքի շարունակություն։ Խաղաղ օրերը նաեւ գոյության, առօրյա կյանքի, կորուստների, սիրո, բարեկամության եւ սոցիալական քննադատության մասին մտորումների օրեր են, որ ոչ թե մերժում է ինքնաքննադատությունը, այլ ընդունում է այն որպես մարդկային բնության մի մաս: Խաղաղ օրերը գոյատեւման պայքարի օրեր են, հուսադրող ապագայի ձգտումներ: Նույնիսկ հրաժարվելով անձնական երազանքներից, որ «մնան միայն աշնանան մուգ, ջարդվող լուսաբացերը»։
Խաղաղ օրերը պատերազմի, շարունակվող պատերազմների բանաստեղծական հուշարձաններ են, աղաղակ այն մասին, որ խաթարված է երկրի ինքնությունն ու խաղաղ ապրելու, կառուցելու հնարավորությունը։ Գրքում կան շատ կարճ բանաստեղծություններ, որոնք ինձ հիշեցնում են ճապոնական հոգու բնության խաղաղությունը, որը զուգորդվում է շատ երկար, երբեմն երկխոսական բանաստեղծություններով, որոնք ինձ հիշեցնում են դասական հույն բանաստեղծների եւ մեծ ռուս բանաստեղծ Մայակովսկուն: Ես հայ գրականության մասին ոչինչ չգիտեմ։ Ես կարդացել եմ շատ բանաստեղծների ազատ բանաստեղծություններ, բայց այս փաստն ինձ բավարար գիտելիքներ չի տալիս իր երկրի բանաստեղծական ավանդույթները բնորոշելու համար, բայց պետք է ասեմ` գտնում եմ, որ Սլավի-Ավիկ Հարությունյանը բացառիկ բանաստեղծական ձայնով օժտված պոետ է»,- նշել է Ռոբերտո Դել Հոյո Ալֆարոյը։
Մարտի 29-ին Մեքսիկայում գրքի միջազգային փառատոնին (the Coyoacոn International Book) կկայանա Սլավի-Ավիկ Հարությունյանի «Աստված մոլորվել է մեր մեջ» գրքի շնորհանդեսը։ Իսկ կատալերեն գրքի շնորհանդեսը նախատեսվում է այս տարվա մայիս-հունիս ամիսներին։
Վովա ԱՐԶՈՒՄԱՆՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ
17.03.2023
