Բրյուսել, Բելգիա – 2025 թվականի հունիսի 17 – «Եվրոպացիները հանուն Արցախի» հարթակը Zoom-ի միջոցով անցկացրեց իր պարբերական հանդիպումը, որը կենտրոնացած էր Լեռնային Ղարաբաղում հայկական կրոնական և մշակութային ժառանգության հրատապ իրավիճակի և Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի վերադարձի իրավունքի վերաբերյալ Շվեյցարական խաղաղության նախաձեռնության զարգացումների վրա: Հանդիպմանը ներկա էին Արցախի առաջնորդ Գերաշնորհ Տեր Վրթանես եպիսկոպոս Աբրահամյանը, Լեռնիկ Հովհաննիսյանը, Մելանյա Բալայանը և Արմինե Ալեքսանյանը, որոնք ներկայացրին իրենց համապատասխան աշխատանքները Լեռնային Ղարաբաղի հուշարձանների և կրոնական ժառանգության շարունակական ոչնչացման հետաքննության և փաստաթղթավորման ուղղությամբ: Քննարկումները նաև անդրադարձան «Եվրոպացիները հանուն Արցախի» հարթակի կանոնավոր գործունեությանը և ռազմավարական պլանավորմանը:
Հանդիպման ընթացքում EAFJD-ի նախագահ Գասպար Կարապետյանը ներկայացրեց EAFJD-ի վերջին գործողությունները, որոնք կապված էին Բաքվում պատանդ պահվող հայ ռազմագերիների կեղծ դատավարությունների, Ադրբեջանի ոչնչացման քաղաքականության մասին իրազեկման արշավների և միջազգային անվտանգության երաշխիքների ներքո արցախահայերի կոլեկտիվ վերադարձի իրավունքի վերաբերյալ Շվեյցարական խաղաղության նախաձեռնության կարևորության հետ: Նշվեց, որ այս խորհրդարանական քննարկումներից համապատասխան հղումներ պարունակող դոսյեն իրենց գրասենյակի կողմից կտրամադրվի հանդիպման բոլոր մասնակիցներին:
Նորին Սրբություն Վրթանես եպիսկոպոս Աբրահամյանը կիսվեց Արցախի թեմի առջև ծառացած մարտահրավերների վերաբերյալ իր մտքերով՝ ընդգծելով դրա շարունակական գոյությունն ու գործունեությունը Գարեգին Բ կաթողիկոսի օրհնությամբ: Նա ընդգծեց Էջմիածնում ստեղծված գրասենյակի շարունակական մոնիթորինգի ջանքերը, որը մանրակրկիտ հետևում է ադրբեջանական կառավարությանը վերագրվող հայկական մշակութային ժառանգության ոչնչացմանը և ադրբեջանական զինվորականների կողմից կատարված այլ խախտումներին: Այս նպատակով թեմի գրասենյակի տնօրեն Մելանյա Բալայանը ներկայացրեց գրասենյակի առաքելությունն ու նվաճումները, որը կենտրոնանում է Արցախի մշակութային ժառանգության պահպանման և միջազգային հարթակներում ցուցադրման վրա:
Նրա ելույթում մանրամասն նկարագրվեցին մի քանի նշանակալի նախաձեռնություններ՝ հետաքրքիր վավերագրական ֆիլմի ստեղծում, վտանգված արցախյան ժառանգության մասին ցուցահանդես, որն այժմ ցուցադրվում է Հայաստանում՝ միջազգային ներկայացումների ծրագրերով, որը ընդգծում է այս ժառանգությանը սպառնացող ակտիվ սպառնալիքները, և համապարփակ, երկհատոր, 1120 էջանոց գրքի ավարտը, որը մանրակրկիտ կերպով փաստաթղթավորում է Արցախի նյութական մշակութային ժառանգությունը:
Կարդացեք նաև
ԱՀ թեմական խորհրդի նախագահ Լեռնիկ Հովհաննիսյանը մանրամասն տեղեկություններ տրամադրեց մշակութային վայրերի կատալոգացման համար իրականացված լայնածավալ գույքագրման աշխատանքների մասին: Նա հայտնեց, որ մինչև 2020 թվականը գրանցվել է 4112 մշակութային և ժառանգության վայրեր, իսկ 2020 թվականի նոյեմբերից հետո՝ ևս 800-ից ավելի վայրեր: Համապարփակ կատալոգն այժմ ներառում է 435 եկեղեցի, 500 գերեզմանատուն, 107 ամրոց և 2670 խաչքար: Պարոն Հովհաննիսյանը պնդեց, որ ժառանգության վայրերից բացի, ամբողջ հայկական գյուղեր համակարգված կերպով ոչնչացվել և փոխարինվել են նոր կառույցներով, և ընդգծեց բազմաթիվ հայկական եկեղեցիների վրա շարունակական «ալբանիզացման» աշխատանքները:
Արտաքին Եվրոպայի Եվրոպաների հարթակի անդամ Արմինե Ալեքսանյանը մանրամասն ներկայացրեց ԱՀ գրասենյակի միջազգային ջանքերը՝ ընդգծելով նրանց հանձնառությունը՝ այս հարցը համաշխարհային հարթակներում առաջնային պահելու հարցում:
Ապագա ներգրավվածության հարթակի կողմից նախանշված հիմնական գործողությունները.
«Արցախի եվրոպացիներ» հարթակը նախանշեց իրենց ընթացիկ աշխատանքի մի քանի կարևոր գործողություններ.
Պահպանել ԱՀ-ի վերաբերյալ շարունակական երկխոսությունը, ներգրավել լրատվամիջոցներին՝ մշակութային ժառանգության ոչնչացման վերաբերյալ հոդվածներ, զեկույցներ և գրառումներ պատրաստելու համար:
Շարունակել պայքարն Արցախի բնակչության հայրենիք հավաքական վերադարձի իրավունքի համար՝ միջազգային պաշտպանության երաշխիքների ներքո։
Եվրոպական հանրությանը ներկայացնել տեղեկատվական և քանակական տվյալներ՝ վերոնշյալ ցուցահանդեսը եվրոպական երկրներում անցկացնելու միջոցով։
«Եվրոպացիները հանուն Արցախի» հարթակ
Թարգմանությունը՝ Ապառաժի
