«Պատմական» էր, նախքան արձակուրդի մեկնիլը, աւելի քան չորս ժամ տեւած մամլոյ ասուլիսը, որուն ներկայ եղան քանի մը տասնեակ հլու կամակատարներ, որոնց հարցումներն անգամ, աղաղակող էր, որ նախապէս պատրաստուած էին: Զարմանալի՞ պիտի ըլլար, եթէ պատասխաններն ալ հարցումներէն առաջ տրուէին…։
Հնացող հարցի մը մասին դարձեալ աւելի մելան կը հոսի՝ «Զանգեզուրի միջանցք»-ին մասին, որ յայտնապէս համաձայնային կարգի (stereophonic) ոճով, ամէն կողմէ իր վրայ կը կեդրոնացնէ Հայաստանի մթագնող ապագայով մտահոգ հայորդին (թէեւ ՔՊ-ապետը շարունակ կը յոխորտայ, որ «կա՛յ․․․ապագայ կա՛յ»), մանաւանդ որ Ալիեւն ու Արեւմուտքն ալ հետզհետէ աւելի կը խօսին այս նիւթին շուրջ եւ կը մերկացնեն թաքուն իրականութիւններն ու անցուդարձերը։ Ողբերգականը այն է, որ Հայաստանի հասնելիք պատուհասներուն մասին «աւետողները» դարձեալ թուրքն ու ազերին են, իսկ Երեւանի իշխանութիւնը՝ ժողովուրդէն գաղտնի բան չընելու խոստումը տուողը, հաւատարիմ կը մնայ «գաղտապահութեան» եւ… մոլորեցնելու, քնացնելու իր սկզբունքներուն:
Եւ դարձեալ գլուխ կը բարձրացնէ հարցումը. որո՞ւ ապագային մասին կը խօսի ՔՊ-ապետը, հայո՞ւն, թէ՞ թուրքին ու ազերիին…: Պատասխանը յստակ է. ան Հայաստանի ու հայութեան ապագան կը դիտէ թուրք-ազերիներու ակնոցով եւ, ուրեմն, անշո՛ւշտ որ ապագայ կայ անոնց համար:
Անցեալ շաբաթավերջին, Ստեփանակերտի (այժմ Խենկենտի հռչակուած) մէջ, մամլոյ ասուլիս մըն ալ Ալիեւը տուաւ, ուր «թափանցիկ»-ութեան կարիք չկար: Ան բառերը առանց ծամծմելու յայտնեց, որ «Զանգեզուրի միջանցք»-ին վրայ, ատրպէյճանական բեռները եւ քաղաքացիները պէտք չէ հայ սահմանապահներու հետ աղերս ունենան: Ան շեշտեց, որ անոնց ներկայութիւնը անբաղձալի է, եւ թէ՝ յստակ հիմերու վրայ դրուած ապահովութեան միջոցներով՝ ժողովուրդն ու բեռները ազատօրէն պիտի շրջագային։ Աւելի ազդեցիկ տպաւորութիւն ձգելու համար, ան շեշտեց, որ Ատրպէյճանէն դէպի Ատրպէյճան (այսինքն՝ Նախիջեւան) երթեւեկը պէտք է ըլլայ ապահով։ Մանուկն անգամ կրնայ հասկնալ, թէ Ալիեւ ինչի՛ մասին կը խօսի, իսկ Հայաստանի մէջ, ինչո՞ւ չէ՝ նաեւ Սփիւռքի, կան թերաճ միտքով մանուկներ…
Կարդացեք նաև
Փաշինեան, իր մարաթոնային հարցազրոյցին պահուն, այս գծով յայտարարած էր, որ Հայաստանի տարածք մուտք գործող բոլոր բեռներն ու քաղաքացիները, ներառեալ տարանցիկները, պէտք է անցնին մաքսային եւ սահմանային վերահսկողութենէ՝ միջազգային ընդունուած չափանիշներով, աւելցնելով, որ Երեւան չի կրնար անտեղեակ ըլլալ, թէ ո՞վ մուտք գործած եւ ո՞վ դուրս եկած։ Աւելի գլխապտոյտ յառաջացնելով, ան նոր բառ մըն ալ գործածեց՝ արտապատուիրակում (outsourcing), որուն մասին փորձեց աւելի յստակացումներ կատարել, ոչինչ ըսող եւ մոլորեցնող բացատրութիւններով։
Արեւմուտքին համար, յստակ է, թէ տնտեսական այլ կարեւոր եւ բարդ հարցեր պիտի լուծուին։ Այսպէս, հեռաւոր Ասիայէն, առանց ռուսական, չինական եւ իրանական խոչընդոտի, քարիւղն ու այլ հում նիւթեր պիտի հասնին Եւրոպա, եւ այսպիսով պիտի մեկուսացնեն ու տնտեսապէս պիտի տկարացնեն յիշեալ երկիրները։ Անշուշտ, անոնց համար, ներառեալ Ուաշինկթընի պատուիրակ եւ Թուրքիոյ մէջ Ա.Մ.Ն.-ի դեսպան Թոմ Պարաքի՝ «համաթուրանականութիւն» գոյութիւն չունի: Նմաններ շուտով պիտի հասկնան, թէ այդ «միջանցք»-ին քարտէսը ինչպիսի արհաւիրք մըն է ո՛չ միայն Հայաստանի համար:
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Հայրենիք» թերթի այս համարում
