Ամերիկայի Հայ Դատի Հանձնախումբը (ANCA) այսօր խստորեն դատապարտել է Եվրոպայի անվտանգության և համագործակցության կազմակերպության (ԵԱՀԿ) Մինսկի խմբի լուծարումը՝ զգուշացնելով, որ այդ որոշումը խոչընդոտ է հանդիսանում Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում արդար, կայուն և արժանապատիվ խաղաղություն ապահովելու բազմակողմանի դիվանագիտական ներգրավվածությանը։
«ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարումը խաղաղության ուղղությամբ քայլ չէ, այլ Ադրբեջանի կողմից պարտադրված պայման՝ հարկադրանքի և ուժի կիրառման միջոցով ձեռք բերված միակողմանի համաձայնագիրը առաջ մղելու համար։ Այս վտանգավոր նախադեպը պարգևատրում է Բաքվի կողմից Արցախի ցեղասպան էթնիկ զտումները, հայ բանտարկյալների անօրինական բանտարկությունն ու խոշտանգումները, ինչպես նաև ինքնիշխան հայկական հողերի շարունակական օկուպացիան՝ խաթարելով միջազգային իրավունքի և դիվանագիտության այն սկզբունքները, որոնք մի ժամանակ մարմնավորում էին Մինսկի գործընթացը», – հայտարարել է ANCA-ի գործադիր տնօրեն Արամ Համբարյանը։
«ԱՄՆ-ի առաջնորդությունն ավելի կարևոր է, քան երբևէ, Ազատության աջակցության ակտի 907-րդ բաժինը կիրառելու, «Գլոբալ Մագնիտսկու» պատժամիջոցները կիրառելու և միջազգային գործընկերներին համախմբելու համար՝ Հարավային Կովկասում հաշվետվողականության և արդարադատության վրա հիմնված երկարատև և կայուն խաղաղություն կառուցելու համար՝ ապահովելով Արցախի բնիկ հայ բնակչության պաշտպանված վերադարձը, Ադրբեջանի կողմից հայ բանտարկյալների անհապաղ ազատ արձակումը, հայկական մշակութային ժառանգության պաշտպանությունը, ինչպես նաև Հայաստանի անվտանգությունն ու ինքնիշխանությունը», – եզրափակեց Համբարյանը։
Կարդացեք նաև
Հայ ազգային կոմիտեն՝ Միջազգայինը, շեշտեց, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի բացակայության դեպքում «իսկական բազմակողմանիությունը և միջազգային միջնորդությունը մնում են անփոխարինելի»։
Այսօր ավելի վաղ տարածված հայտարարության մեջ նրանք կոչ արեցին ԵԱՀԿ-ին և ավելի լայն միջազգային հանրությանը «շարունակել ներգրավվածությունը, պահպանել իրենց մարդու իրավունքներն ու մարդասիրական մանդատները և ակտիվորեն աշխատել տեղահանված հայերի իրավունքների պաշտպանության, պատանդների ազատ արձակման և մշակութային ժառանգության պահպանման համար։
Միայն կայուն, անաչառ և սկզբունքային ներգրավվածությունը կարող է ապահովել Արցախի ժողովրդի արժանապատվությունն ու իրավունքները և հնարավոր դարձնել Հարավային Կովկասում իրական, երկարատև խաղաղությունը»։
1992 թվականին հիմնադրված ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը՝ ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի և Ռուսաստանի համանախագահությամբ, բազմակողմանի կառույց էր, որը պաշտոնապես լիազորված էր միջնորդել Լեռնային Ղարաբաղի հարցում:
Հարթակը լուծարելու որոշումը կայացվել է օգոստոսի 8-ին ԱՄՆ-ի միջնորդությամբ կնքված հայ-ադրբեջանական համաձայնագրի ստորագրումից հետո, որը խիստ քննադատության է ենթարկվել ANCA-ի և մարդու իրավունքների ու քաղաքացիական հասարակության լայն շրջանակի առաջնորդների կողմից՝ որպես վտանգավոր գործարք, որը անտեսում է արդարադատությունը, խաթարում է Հայաստանի ինքնիշխանությունը և պարգևատրում Ադրբեջանի անպատիժ ագրեսիան:
Այդ փաթեթը չի լուծել արդար խաղաղության հիմքում ընկած կենտրոնական հարցերը՝ ավելի քան 150,000 հայերի անվտանգ և արժանապատիվ վերադարձի իրավունքը, հայ ռազմագերիների և քաղաքացիական պատանդների անհապաղ և անվերապահ ազատ արձակումը, հայկական քրիստոնեական ժառանգության պաշտպանությունը և Հայաստանի անվտանգության և ինքնիշխանության համար կիրառելի երաշխիքները:
Ստորագրումը տեղի է ունեցել նաև առանց Ադրբեջանի կողմից արցախահայերի դեմ ցեղասպանական արշավի, արցախցի առաջնորդների շարունակական անօրինական բանտարկության կամ ինքնիշխան հայկական տարածքի շարունակական ռազմական օկուպացիայի ճանաչման: Հաշվի առնելով համաձայնագրում Հայաստանի համար որևէ նշանակալի անվտանգության երաշխիքի բացակայությունը, ANCA-ն պնդում է, որ բազմակողմանի ներգրավվածության վերականգնումը կարևոր է՝ ապահովելու համար, որ Ադրբեջանը հաշվետու լինի այս խաղաղության գործընթացին, և կանխելու համար Բաքվի կողմից Հայաստանին ավելի ու ավելի անարդար և անհիմն պահանջներ ներկայացնելու ռիսկը, ինչպես դա արել է բանակցային ողջ գործընթացի ընթացքում։