Իրական բանակցային գործընթացը այսօր տեղի կ՛ունենայ Ուաշինկթընի, Անգարայի եւ Պաքուի միջեւ միայն։ Ամօթալի եւ անընդունելի կարգավիճա՛կ մը՝ Հայաստանի համար։ Սկզբունքով, Երեւանը հոն է, բայց իրողապէս (de facto) դուրս դրուած է բանակցային գործընթացէն։ Ամերիկայի դիւանագէտներուն ճիգն է (ինչպէս շեշտեր էի Հոկտեմբեր 29, 2025 թուակիր յօդուածիս մէջ) գտնել «Միջանցք»ի մէկ տարբերակ, որ մէկ կողմէ կը գոհացնէ թուրքեւատրպէյճանական կողմը եւ միւս կողմէ կ՛ապահովէ Ամերիկայի իրական հակակշիռը «Թրամփի ճանապարհ»ին վրայ։ Պարզ խօսքով, այսօր բանակցութիւնները կ՛ընթանան առանց հայկական խաղաքարտի ընդգրկման, եւ անշուշտ՝ Հայաստանի վեհապետական իրաւունքներու հաշւոյն։
Իրերու հոլովոյթի այս համատեքստին մէջ է, որ պէտք է հասկնալ Ալիեւի վերջին յայտարարութիւնները։ Յիշեալ յայտարարութիւնները բնականաբար ունին նուազագոյնի եւ առաւելագոյնի երկակի եզրեր։ Անոնք առնուազն կը ծառայեն որպէս բանակցային խաղաքարտեր թրքական կողմի պահանջները աւելի սուղ դիրքերու բարձրացնելու նպատակով, բայց նաեւ կը ծառայեն որպէս թաքուն սպառնալիք բանակցային գործընթացը դէպի փակուղի առաջնորդելու։ Ի վերջոյ նաեւ թուրքեւատրպէյճանական կողմի վախճանական առաջադրութեա՛մբ՝ Ամերիկայի դիրքերը «Միջանցք»ին վրայ թուլցնելու, զանոնք «ձեւական»ացնելու եւ «Միջացք»ը – Ամերիկայի իսկ օրհնութեամբ – թրքացնելու։ Յամենայն դէպս՝ նպատակ ունենալով մխրճելու գործընթացը նոր ճահիճի մը մէջ՝ պարտաւորեցնելով Ամերիկան՝ Հայաստանը աւելի եւս հրելու թուրքեւատրպէյճանական կողմի նկատմամբ վասալական դիրքերու վրայ։ Ուաշինկթընի մէջ, այս կացութեան կու տան lose-lose proposition յորջորջումը։ Կատարեալ պարտութիւն որեւէ չափորոշիչո՛վ։ Իրավիճա՛կ՝ որ անպայման պէտք է մերժուի Հայաստանի կողմէ, առանց այլեւայլի եւ ընդփոյթ։
Այս ճահիճէն դուրս գալու միակ ձեւը Հայաստանի կողմէ խաղատախտակը շուռ տալու խիզախ ռազմավարութիւնն է։ Ճի՛շդ է, Հայաստանի դիրքերը ներկայիս նսեմացուած են խաղասեղանին վրայ, բայց հայկական կողմը տակաւին ունի մէկ կարեւոր խաղաքարտ, զոր պիտի գիտնայ գործածել։ Ան կրնայ գործածել զայն պայմանաւ, որ կարողանայ գործել ԻՐ ԱԶԳԱՅԻՆ ԲՈԼՈՐ ՈՒԺԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ Ի ՄԻ ԲԵՐԵԼՈՒ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹԵԱՄԲ։ Խաղաքա՛րտ՝ որ դեռ ի վիճակի է Ամերիկայի դիրքերը արագօրէն զգայնացնելու։ Զայն զգաստացնելու։ Անոր յիշեցնելու՝ որ «Թրամփի Ճանապարհ»ի լինելիութիւնը, ԱՌԱՋԻՆ ՀԵՐԹԻՆ, կախուած է Հայաստանի տրամադրութիւններէն։
ՊԱՐԶ ԽՕՍՔՈՎ, ԲԱՆԱԿՑԱՅԻՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑԻ ԱՅՍ ՇՆԱԿԱՆ ԿԷՏԻՆ ՎՐԱՅ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ՊԻՏԻ ՑՈՒՑԱԲԵՐԷ ԽԱՂԷՆ ԴՈՒՐՍ ՔԱԼԵԼՈՒ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՈՒԺԵՂ ԿԱՄՔ…
Կարդացեք նաև
Կարօ ԱՐՄԵՆԵԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ասպարեզ» թերթում:
