Հիմնավորելով պարտադիր զինվորական ծառայության ժամկետի կես տարով կրճատումը՝ ի հաշիվ պայմանագրային ծառայության աճի՝ կառավարությունը մասնավորապես նշել է. «Վերջին տարիներին պայմանագրային զինվորական ծառայության ընդլայնման նպատակով կատարվել են գործուն քայլեր, ի դեմս՝ «Պաշտպան հայրենյաց» ծրագրի, արհեստավարժ սերժանտական համակարգի, զինծառայողների ատեստավորման համակարգի ներդրման, սահմանամերձ զորամասերում պայմանագրային զինվորական ծառայության կազմակերպման գործընթացի»:
«Առավոտի» տաղավարում «Առերեսում» հաղորդաշարի ընթացքում անդրադառնալով այս հիմնավորմանը՝ «Հենակետ» վերլուծական կենտրոնի նախագահ Վիտալի Մանգասարյանը մասնավորապես նշեց, թե «Պաշտպան հայրենյաց» ծրագրի մասնակիցները, պաշտոնական տվյալներով, 4200-ն են. «Այսինքն՝ նրանք ունեն 4200, այսպես ասած, ավելի զինծառայող, որոնք հինգ տարով պայմանագիր են ստորագրել և պատրաստ են ծառայել զինված ուժերում, և դրա հաշվին փորձում են կրճատել բանակը և սարքեն մեկուկես տարի… Մնացած հիմնավորումներին չեմ ուզում ուղղակի անդրադառնալ, որովհետև ոչ սերժանտական ծրագիրը կապ ունի այս կրճատման հետ, ոչ էլ առավել ևս ատեստացիայի համակարգը։ Եթե ունի էլ, ամեն դեպքում՝ շատ փոքրիկ ազդեցություն ունի։ Կարևորը՝ մարդկային ռեսուրսների քանակը փորձենք հասկանալ։ Հնարավո՞ր է այդ բացը լրացնել, քանի որ մենք շատ մեծ բաց ունենք և մի մասը 25-օրյա վարժական հավաքների միջոցով ենք փորձում լրացնել այդ բացը»: Նրա կարծիքով, այս թիվը բավարար չէ, որպեսզի կարողանանք գնալ նման քայլի։
Հաղորդման մյուս հյուրը՝ «Քաղաքական հայ» ակումբի համահիմնադիր Կարեն Վրթանեսյանն այս առնչությամբ ասաց. «Իմ կարծիքով, մենք գործ ունենք ուղղակի նախընտրական ինչ-որ քայլերի, ըստ էության՝ կաշառքի հետ: Հանրության մի խմբի, որոնք ունեն ջահելներ, որոնք պետք է ծառայեն՝ այդ մարդկանց ինչ-որ հույս են տալիս, որ կես տարի պակաս կծառայեն ձեր որդիները»:
Հիշեցնենք, որ նախապես պլանավորված էր, որ 2026 թվականի ամառային զորակոչի ընթացքում պետք է արվի այս փոփոխությունը, բայց հետո Նիկոլ Փաշինյանի ուղիղ եթերում արված հայտարարությամբ տեղափոխեցին հունվար, այսինքն՝ արդեն մինչեւ 2021-ի խորհրդարանական ընտրությունները:
Կարդացեք նաև
Կարեն Վրթանեսյանը նույնպես կարծում է, որ պարտադիր զինծառայության կրճատմամբ լրացուցիչ բեռ է ընկնելու մարտական հերթապահություն իրականացնող հավաքների մասնակիցների վրա, ավելանալու է մարտական սթրեսը. «Այսինքն՝ անունը դնում են՝ քիչ է ծառայելու, բայց ի՞նչ պայմաններում է ծառայելու, ո՞ւմ հաշվին է այդ իբր խնայված ժամանակը, ո՞վ է իրականում վճարելու։ Արդեն խոսք կա այն մասին, որ հաջորդ տարի ավելի շատ մարդ են տանելու պահեստազորի հավաքներին»:
Պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանն ԱԺ-ում հայտարարել է, որ եթե 2025 թվականին վարժական հավաքներին մասնակցել է 16.000 պահեստազորային, ապա 2026 թվականին նախատեսել են, որ վարժական հավաքներին մասնակցող պահեստազորայինների թիվը միջինում լինի 20.000. «Մարդ կա՝ 45 տարեկան է, և երբեք վարժական հավաքի չի մասնակցել, սա աննորմալ երևույթ է, մենք փորձում ենք վարժական հավաքին մասնակցությունը դարձնել նորմալ»:
Եվ գլխավորը, երբ 2024 թվականի հոկտեմբերի 31-ին ԱԺ-ում Գեղամ Մանուկյանը հիշեցրել էր ժամկետային ծառայության կրճատման վերաբերյալ Նիկոլ Փաշինյանի խոստման մասին, ՀՀ պաշտպանության նախարարն արձագանքել էր, թե «Զինծառայության ժամկետի կրճատման կարող են գնալ, բայց պետք է հաշվի առնել ներկա իրավիճակը և ելնել երկրի անվտանգության առաջնահերթություններից»: Այժմ դիտարկումներ կան, որ զինծառայության ժամկետը կրճատելու վերաբերյալ այս որոշումը հիմնված է այն հաշվարկի վրա, որ մեզ չեն սպառնա կամ չեն հարձակվի:
Կարեն Վրթանեսյանը հեգնեց. «Եթե ինչ-որ երկնային երաշխիքներ է ստացել Նիկոլ Փաշինյանը, ու վստահ է, որ չեն հարձակվելու, չնայած յոթ տարվա փորձը ցույց է տալիս, որ այն, ինչի վերաբերյալ հանրային հայտարարություններ է անում, հետո լրիվ հակառակն է ստացվում… Բայց ցանկացած դեպքում, եթե մեր վրա չեն հարձակվելու, ինչ-որ սակրալ երաշխիքներ կան, էլ ինչի՞ համար է բանակն ընդհանրապես»:
Իսկ Վիտալի Մանգասարյանը հավելեց. «Գերմանիայում, Ֆրանսիայում կամ Լեհաստանում հիմա խաղաղությո՞ւն է, թե՞ խաղաղություն չի։ Հիմա այնտեղ մարդիկ կրակո՞ւմ են միմյանց վրա, մարդ զոհվո՞ւմ է. չէ, չէ՞։ Բա ինչի՞ են եվրոպական երկրների կառավարությունները որոշում ինչ-որ պահից վերականգնել ժամկետային զինվորական ծառայությունը, մեծացնում ռազմական բյուջեն, տարբեր զորախաղեր են փորձում կազմակերպել։ Եվրամիության անդամ երկրները ընդհանուր առմամբ մոտ 800 միլիարդ դոլարի ռազմական ծախսերը փորձում են մեծացնել առաջիկա տարիներին։ Հիմա այս ամեն ինչը հաշվի առնելով՝ հասկանում ենք, չէ՞, որ աշխարհում այնպիսի իրավիճակներ կարող են ստեղծվել, որ մենք ոչ մի երաշխիք չունենք։ Այսինքն՝ մենք պետք է աշխատենք մեր զինված ուժերն ամեն հաջորդ քայլով էլ ավելի ուժեղացնենք։ Իսկ արդյոք նմանատիպ քայլերը ուժեղացնո՞ւմ են մեր զինված ուժերը։ Արդյոք ժամկետային զինծառայության այսպիսի կրճատմամբ, պաշտպանական ծախսերի կրճատմամբ մենք ուժեղացնո՞ւմ ենք մեր զինված ուժերը։ Իմ խորին համոզմամբ՝ դա այդպես չէ»:
Զրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում
Աննա ԻՍՐԱՅԵԼՅԱՆ
