«Սա պլանային վերանորոգում է, որը պետք չէ դիտարկել ռիսկային տիրույթում: Ռիսկային տիրույթում պետք է դիտարկել առհասարակ ռուսական վարկից հրաժարվելու գործընթացը, որը թեև իշխանության կողմից ներկայացվում է որպես ատոմակայանի մոդեռնիզացման աշխատանքների արդյունավետությունը բարձրացնելուն ուղղված միջոց, այնուամենայնիվ, ես այստեղ տեսնում եմ թե՛ տնտեսական, թե՛ քաղաքական բնույթի որոշակի ռիսկեր»։ Այս մասին «Ժամանակ»-ի հետ զրույցում նշեց Էներգետիկ անվտանգության ինստիտուտի ղեկավար, «Մեկ Հայաստան» կուսակցության քաղխորհրդի անդամ Վահե Դավթյանը։
Հիշեցնենք, որ հուլիսի 1-ից Հայկական ԱԷԿ-ը կանգնեց հերթական պլանային կանխարգելիչ վերանորոգման։
Տնտեսական և քաղաքական բնույթի ռիսկերի վերաբերյալ էներգետիկ ոլորտի փորձագետը մանրամասնեց. «Նախ՝ տնտեսական ռիսկերի մասին. ակնհայտ է, որ այն տոկոսադրույքը, որով 2015թ.-ի պայմանագրով ռուսական վարկը տրամադրվել է հայկական կողմին՝ ԱԷԿ-ը վերազինելու և մոդեռնիզացնելու նպատակով (տարեկան 3 տոկոս տոկոսադրույք), սա կարելի է բնութագրել որպես շուկայականից ցածր տոկոսադրույք՝ հատկապես, երբ ուսումնասիրում ենք ՌԴ-ի կողմից հետխորհրդային տարածքում այլ պետություններին նույն նպատակով տրվող վարկերը: Օրինակ՝ Բելառուսին ատոմակայան կառուցելու նպատակով Ռուսաստանը վարկ տրամադրեց 5.5 տոկոսով, Իրանին՝ 6 տոկոսով, և այլն, այնպես որ՝ մեզ տրամադրված 3 տոկոսը բավականին ցածր թիվ է: Իսկ ինչ է առաջարկում այսօր մեր իշխանությունը. իշխանությունն առաջարկում է թողարկել գանձապետական արժետոմսեր, որոնք կտեղաբաշխվեն միջազգային շուկայում՝ հավելյալ միջոցներ ներգրավելու և ատոմակայանի մոդեռնիզացման ծրագիրը ավարտին հասցնելու համար, բայց մենք գիտենք, որ միջազգային շուկայում պետական պարտատոմսերը տեղաբաշխված են 8 տոկոս տոկոսադրույքով, այնպես որ՝ այստեղ մենք պետք է նախևառաջ ֆինանսական հաշվարկ կատարենք՝ հասկանալու համար, թե, այնուամենայնիվ, մեզ ռուսական վա՞րկն էր ձեռնտու, թե՞ այս երկրորդ տարբերակը, որն առաջարկել է մեր կառավարությունը՝ ի դեմս ֆինանսների նախարարության:
Մեկ այլ կարևոր հանգամանք ևս. առհասարակ, եթե անգամ ռուսական վարկից հրաժարվելն ինչ-ինչ նպատակներից ելնելով արդարացված է, այդուհանդերձ, մենք պետք է հաշվի առնենք նաև, որ այս որոշումը խոշոր հաշվով վնասում է Հայաստանի «վարկային պատմությանը», որովհետև սա , անպայման, հաշվի է առնվելու միջազգային այն կառույցների կողմից, որոնք Հայաստանին տրամադրում են կամ տրամադրելու են վարկեր: Հատկապես՝ Եվրասիական զարգացման բանկի կողմից Հայաստանի այս քայլը ստանալու է որոշակի բացասական գնահատական:
Կարդացեք նաև
Ինչ վերաբերում է քաղաքական ռիսկերին, ապա մեզ բոլորիս հայտնի է, որ միջուկային էներգետիկան հայ-ռուսական հարաբերությունների ավանդական և առանցքային ուղղություններից մեկն է: Եվ այն, որ մի կողմից՝ ռուսական կողմը, փաստորեն, հրաժարվեց երկարացնել վարկի մարման արտոնյալ ժամանակահատվածը, մյուս կողմից էլ՝ հայկական կողմը, ելնելով դրանից, գնաց արդեն այլընտրանքային ճանապարհով՝ հրաժարվելով ռուսական վարկից, խոսում է, իհարկե, այն մասին, որ հայ-ռուսական հարաբերությունները, այնուամենայնիվ, գտնվում են ճգնաժամային իրավիճակում՝ անկախ տարբեր պաշտոնյաների կողմից հնչող հռետորական հայտարարություններից: Ըստ իս՝ երկկողմ հարաբերություններն ու դրանց զարգացումը մշտապես ենթադրում են կոնկրետ նախագծերի և նախաձեռնությունների իրականացում: Իսկ այս առումով այն, որ մենք այստեղ խնդիրներ ունենք, ակնհայտ է»:
Դիանա ԴԱՎԹՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ժամանակ» օրաթերթի այսօրվա համարում:
