«Պետական գաղտնիքի մասին» օրենքը չի համապատասխանում ժողովրդավարական պետության սկզբունքներին մի քանի առումներով, ընդհանրապես այս օրենքի հիմքում ընկած տրամաբանությունը չի հիմնված տեղեկատվության ազատության և տեղեկատվության ազատության սահմանափակումների հիմնավորվածության վրա: Այս մասին այսօր «Մեդիա» կենտրոնում հայտարարեց Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի ղեկավար Արթուր Սաքունցը՝ «Չարաշահումների ռիսկեր՝ «Պետական գաղտնիքի մասին» օրենքում» թեմայով քննարկմանը:
«Այդ սահմանափակումները նշանակում են, որ կարծիքի կամ տեղեկատվության ազատությունը կարող է սահմանափակվել միմիայն, եթե դա անհրաժեշտ է ժողովրդավարական պետության անվտանգության, այլ անձանց անձնական տվյալներին և մի շարք դեպքերի: Կոնվենցիայի 10-րդ հոդվածի 2-րդ մասը հստակ է սահմանում մոտեցումը: Մյուս կարևոր մասը, որ չի համապատասխանում. ժողովրդավարական պետությունում պետք է լինի արդյունավետ վերահսկողություն պետական բոլոր մարմինների գործունեության նկատմամբ: Ինչ է նշանակում վերահսկողություն. այն է, որ պետական մարմնի կողմից իր լիազորությունների չարաշահումները կանխող, բացահայտող մեխանիզմներ պետք է լինեն, այդ թվում նաև անվտանգության ոլորտում գործող կառույցների նկատմամբ: Դրանց նկատմամբ պետք է լինի արդյունավետ պառլամենտական վերահսկողություն և քաղաքացիական հասարակության արդյունավետ վերահսկողություն, հակառակ դեպքում՝ մենք գործ կունենանք մի իրավիճակի հետ, երբ գոյություն ունի բացարձակապես անվերահսկելի, ոչ հաշվետու և ոչ թափանցիկ պետական կառույց և, ի վերջո կունենանք խորքային պետության ինստիտուտի հետ, որը հենց ինքը ռիսկ է ժողովրդավարական պետության անվտանգության համար »,-նշեց Սաքունցը:
Քննարկմանը ներկա «Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության hիմնադրամի» իրավական հարցերով փորձագետ Դավիթ Գյուրջյանը հայտնեց, որ վերջին 2 տարում «Պետական գաղտնիքի մասին» օրենքի 3 նախագիծ է շրջանառվել, վերջին տարբերակը մի քանի ամիս առաջ է հրապարակվել, որի վերաբերյալ քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչները ներկայացրել են իրենց մտահոգությունները օրինագծում առկա բազմաթիվ կարգավորումների վերաբերյալ, մասնավորապես գաղտնագրման աստիճանների, դրանց տրոհման, ժամկետների, տեղեկությունների ոչնչացման և այլ խնդիրների մասով:
Նրա հավաստմամբ, քաղհասարակության առաջարկներից շատ փոքր մասն է ընդունվել խորհրդարանի կողմից: «Ընդունվեց այն առաջարկը, որ վերաբերվում էր տեղեկությունների գաղտնազերծման տարանջատմանը: Տեղեկությունների գաղտնազերծման համար ընդհանրապես տարանջատում չկար, սահմանվել էր գաղտնիության 3 աստիճան, բայց չկար տարանջատում, թե որ աստիճանը ինչ վտանգին է համապատասխանում: Մյուս հիմնական առաջարկները մերժվել էին, մերժման հիմնավորումներ չկային հիմնական «հիմնավորումն» այն էր, որ նպատակահարմար չեն համարում: Իհարկե, հասկանալի է, որ թեման շատ նուրբ է, քանի որ վերաբերում է ազգային անվտանգության հնարավոր սպառնալիքներին, բայց դա չի նշանակում, որ չպետք է լինեն երաշխիքներ տեղեկատվության ազատության իրավունքի»,- նշեց Գյուրջյանը՝ հավելելով, որ այդ առումով արձանագրված բազմաթիվ խնդիրներ օրենքում պահպանվել են:
Կարդացեք նաև
Դավիթ Գյուրջյանը մանրամասն ներկայացրեց քաղհասարակության բոլոր այն առաջարկները, որոնք չեն ընդունվել խորհրդարանի կողմից՝ նոր նախագիծն ընդունելիս:
Հիշեցնենք, որ մարտի 1-ին Ազգային ժողովն ընդունեց «Պետական գաղտնիքի մասին» օրենքը, որի վերաբերյալ ընդդիմադիր «Հայաստան» խմբակցությունը ներկայացրել էր հատուկ կարծիք:
Մանրամասները՝ տեսանյութում
Լուսինե ՄԱՐԳԱՐՅԱՆ
Լուսանկարները՝ «Մեդիա» կենտրոնի
