Սկիզբը՝ այստեղ:
6.Արցախը Գլենդե՞լ են տեղափոխում
Հաջորդ շաբաթ օրը Սոնայի հետ Մարինա դել Ռեյի Խաղաղ օվկիանոսյան լողափ գնացինք:
Լողափի ավազուտով քայլելիս հիշեցի Բաթումի քարքարոտ լողափը: Սակայն ես այնտեղ հետաքրքիր ձեւերի ու գույների քարեր էի հավաքում, կոմպոզիցիաներ ստեղծում, ու այդ ամենը լուսանկարում:
Կարդացեք նաև
Խաղաղ օվկիանոսի լողափին թուխ եւ սպիտակ երկու աղջիկներ պառկել են արեւի տակ: Նրանց հարեւանությամբ հայ տղան հայացքը չէր կտրում կիսամերկ աղջիկներից: Քայլեցինք տախտակամածով: Այդտեղից երեւում է օվկիանոսի գերհզոր ուժը: Սա սահմանն է ցամաք ու ջրի աշխարհների միջեւ, չնայած եւ գիտենք, որ իմաստային առումով մեկը մյուսի շարունակությունն է: Շատ կենդանիների նախահայրենիքը օվկիանոսն է:
Հետո քայլեցինք «Վենետիկի ջուրը» ջրանցքով, որի երկու կողմերում միհարկանի տնակներ են: Այստեղ եւս ճարտարապետական առումով տները չեն կրկնվում: Մի տան վրա Արցախի դրոշն էր ծածանվում: Դա նման էր չվող թռչներամի մեջ այլ տեսակի թռչնի հայտնվելը: Օվկիանոսի օտար ափին հայտնված արցախցին դրոշով է փորձում պահպանել սերն ու կարոտը դեպի հայրենիքը: Դա գուցե եւ ազդում է պատահականորեն այդտեղով քայլող արցախցու վրա, մի փոքր հուզմունք ու հպարտություն եւ ոչ ավելին: Ինձ թվում է, որ երբ երամը ցանկանա, դուրս կմղի օտար թռչունին, եթե նա, իհարկե, չկարողանա երամի հետ համընթաց թռչել: Բայց հայերը հեշտ են հարմարվում օտար պայմաններին, ու այս դրոշը երկար կմնա հայի տան կտուրին:
Հաջորդ օրը «Հայրենիք եւ Սփյուռք» հաղորդաշարի հեղինակ եւ վարող տիկին Ալինա Խաչատրյանի հյուրն եմ: Հաղորդման թեման Արեւմտյան Հայաստանի մինչեւ 1915թ. լուսանկարների հավաքածուն է, որը բերել եմ ցուցադրելու ԱՄՆ-ի հայաշատ վայրերում:
Երբ բնակարան վերադարձա, Սոնան առաջարկեց արցախյան ժենգյալով հաց ուտել:
-Ո՞նց թե, նման բան կա՞ Գլենդելում, -զարմանքով ասացի ես:
-Այո, այս կողմերում է: Հիմա մտնենք Վուդրո Վիլսոնի փողոցի այս խանութը՝ կասեն տեղը:
Խանութում մտագար մի աղջիկ ձեռքը պարզել էր մեր կողմն ու աղաղակում էր: Մայրը գրկել էր ու ձգտում էր հանգստացնել: Միջին հասակի մի մարդ կանգնեց իմ դիմաց, հայացքը գամեց աչքերիս ու ասաց.
-Բակո՞ւր…
Ծանոթ դեմք էր, բայց չկարողացա տեղը բերել: Ըստ երեւույթին, հիշողությանս մեջ դեռ խափանումներ կան:
-Կամոն եմ՝ Արամի եղբայրը: Արամն ասել էր քո՝ Գլենդել գալու մասին:
-Դե իհարկե, մենք հանդիպել էինք Երեւանում, -ասացի ես, -իսկ ես մտածում էի, թե ինչպես քեզ հրավիրեմ մեր լուսանկարչական ցուցահանդեսի բացմանը: Բայց մի կարեւոր բան էլ է մեզ այստեղ բերել: Ինչպե՞ս գտնենք ժենգյալով հացի խանութը:
-Արցախյան ժենգյալով հացի խանութը Բրոդվեյ փողոցի խաչմերուկում է, -ասաց Կամոն:
Իվետա Մանուկյան
Խանութի ճակատին անգլերենով գրված էր. «ZHENGYALOV HAZH»: Դիմեցի խանութի աշխատակցուհուն՝ Իվետա Մանուկյանին.
-Էս ի՞նչ է, Արցախը իր ժենգյալի հացով Գլենդե՞լ եք տեղափոխում:
-Ո՞ւր է, թե կարողանանք…,- ասաց Իվետան:
-Ոչ մի դեպքում, -խիստ ասացի ես, -Արցախը պետք է մնա իր բնօրրանում:
-Բայց կորցրինք…
-Ոչ, Արցախի պատմությունում ավելի վատ օրեր են եղել, բայց նա հաղթել է այդ դժվարությունները: Իսկ ո՞ւր է խանութի տերը: Նա Արցախի՞ց է:
-Այո, Վրեժ Օսեփյանը Արցախի Ավետարանոց գյուղից է:
-Իսկ կանաչ ժենգյալը Արցախի՞ց եք բերում:
-Չէ, Ֆրեզնոյից…
-Հա, Սարոյանն իմանար… Իսկ Ավետարանոցը դավաճանորեն թուրքերին հանձնեցին…, -ասացի ես:
Գործարար Վրեժ Օսեպյան
Քիչ անց եկավ Վրեժը: Միջին հասակի, հաղթանդամ տղամարդ էր:
-Վրեժ, ինչը քեզ դրդեց, որ ԱՄՆ-ում ժենգյալով հացի խանութ բացես:
-Երեւանում Կոմիտասի վրա էլ նման խանութ ունեմ…
-Հա՞, ես ձեր մայրիկին գիտեմ, նա ուսուցչուհի է եղել ձեր Ավետարանեցում:
-Մոսկվայում էլ նման խանութ ունեմ: Հիմա ուզում եմ Փարիզում բացել: Տնտեսականից բացի, նպատակս՝ հենց ժենգյալի միջոցով ճանաչել տալ Արցախը:
-Իրար նման ենք մտածում: Ես արցախյան մշակույթի, ազգագրության միջոցով եմ ուզում ճանաչել տալ Արցախը: Ֆիլմաշար եմ ուզում անել դա: Իսկ ովքե՞ր են հաճախորդները:
-Մեծ մասամբ ամերիկացիք ու չինացիք, -ասաց Վրեժը, -Սակրամետո քաղաքից մեկը հատուկ եկել էր ժենգյալով հաց գնելու:
-Համտեսել եմ, զգում եմ ճռճռոկի, կնձմնձուկի համը: Ասեմ, Ստեփանակերտի շուկայի հացից ավելի լավն է, չոր է կանաչին:
Ժպիտ փայլեց դեմքին:
-Կենտրոնախույս պտտվող սարք ունեմ, կանաչին չորացնում եմ, հետո խմորի մեջ դնում: «Նյու Յորք Թայմս» թերթում են գրել այս խանութի մասին:
-Կինդ՝ Իվետան ասաց, որ Ավետարանոց գյուղում ես մեծացել:
-Այո, 17 տարիս նոր էր լրացել, գնացի, միացա ազատամարտիկներին:
-Իսկ խանութի աջ կողմում ինչ-որ նորությո՞ւն կունենաս:
-Այո, արդեն ածուխի վրա շաուրմա պատրաստելու սարք եմ տեղադրում, վեց ամիս տեւեց մինչեւ թույլտվություն ստացա:
-Հրաշալի է, միայն միջավայրն ավելի արցախյան դարձնելու համար կառաջարկեմ Արցախից լուսանկարներ կախես պատերին: Այդ խնդրով արդեն կարող եմ համապատասխան լուսանկարներ առաջարկել:
Շարունակելի
Բակուր ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ
29.06.2023
https://www.nytimes.com/2020/01/01/magazine/armenian-flatbreads-jingalov-hats-recipe.html
Արդյո՞ք խոսքը ձեր բիզնեսի մասին է