«WELCOME TO HOME» Եռամսյա հյուրախաղերից հետո օրերս Երեւան է վերադարձել բեմի մեծ վարպետ՝ կինոյի եւ թատրոնի տաղանդաշատ դերասան Ռաֆայել Քոթանջյանը, որի հետ պատիվ ունեցանք հանդիպել եւ զրուցել։ – Բացակայությանս պատճառն արվեստն էր։ Ճակատագրի բերումով 2-3 ամիս ազատ էի թե՛ թատրոնի իմ գործունեության մեջ եւ թե՛ ֆիլմերում եւ ընդունեցի հերթական հրավերը Նարեկ Դուրյանի կողմից, որի հետ համագործակցում եմ շուրջ 12 տարի։ Այդ երեք ամիսների ընթացքում հյուրախաղերով եղա Փարիզ, Մարսել, Նյու Յորք, Լոնդոն, Սան Ֆրանցիսկո եւ այլ քաղաքներում, որտեղ ամենուր ներկայացրինք «Welcome to Glendel» մյուզիքլը, որի երաժշտությունը Նարեկ Դուրյանինն է։ Մասնակցում էինք ընդամենը 3 հոգի՝ ես, Նարեկ Դուրյանն ու կոմեդիայի թատրոնի դերասանուհի Քրիստինեն։ Ընդհանուր առմամբ 20-25 ներկայացում խաղացինք եւ ամենուր լեփ-լեցուն դահլիճներ եւ անչափ ջերմ ընդունելություն։ Միայն Փարիզի «Heberto» թատրոնում, որտեղ խաղացել են ֆրանսիացի շատ ու շատ սիրված դերասաններ, այդ թվում եւ Լյուի դը Ֆյունեսը. մենք խաղացինք անընդմեջ 10 օր, իսկ կիրակի օրը՝ 2-3 ներկայացում։ Չնայած ներկայացումը մանկական չէր, բայց ցերեկվա ներկայացմանը թույլ տվեցինք ներկա գտնվել նաեւ 3-12 տարեկան 40 երեխաների, որոնց հետ մենք այդ օրերին հասցրինք բեմադրել մանկական երաժշտական ներկայացում՝ ըստ Թումանյանի «Մի կաթիլ մեղրի»։ Երեխաների համար մեծ հպարտություն էր երգել այն բեմում, որտեղ ժամանակին Շոպենն էր նվագել։ Ցավալի էր, որ ամենուր հանդիպում էինք նաեւ ընդամենը 3-4 տարի առաջ Երեւանում տեսած դեմքերի, որոնք դեռեւս տուն-տեղ, սպասուհի չունենալով, ներկայացումները դիտելու էին գալիս իրենց փոքրիկների հետ, հաճախ՝ առանց տոմսերի։ Եվ զարմանալի էր, որ նրանք կարողանում էին իրենց արվեստի ընկալումը թելադրել նաեւ այնտեղի համեմատաբար հնաբնակ հայերին։ Հյուրախաղերով եղանք նաեւ Եգիպտոսում։ Մենք այնտեղ գնացինք համեմատաբար ավելի երկար ժամանակով՝ 2 շաբաթով եւ պարզվեց, որ արդեն 12 տարի իրենց մոտ ոչ մի եվրոպական թատերական ներկայացում չի խաղացվել։ Այնտեղ երիտասարդների մի հզոր խումբ կար, որի ղեկավարը ազգությամբ հայ Քյարիմն էր՝ հրաշալի դիզայներ եւ հետաքրքիր մտածելակերպի տեր անձնավորություն, որն իր շուրջն էր հավաքել համախոհներին եւ նրանց հետ միասին սեփական ձեռքերով հրաշալի թատերասրահ էին կառուցել, որտեղ մենք առաջին թատերախումբն էինք, որ խաղացինք։ Եգիպտոսի «Կարակաշ» թատերասրահում մենք մյուզիքլը ներկայացրինք հյուրախաղերի առաջին եւ նախավերջին օրերին, իսկ ընթացքում տեղի երեխաների հետ եւս պատրաստեցինք ու բեմադրեցինք մեկ այլ հրաշալի երաժշտական մանկական ներկայացում։ Ինձ հարց ուղղեցին, թե ի՞նչ եզրակացության եմ եկել սփյուռքի տարբեր հայկական համայնքների հետ շփվելիս, որին ես պատասխանեցի հետեւյալ կերպ՝ մեծ մտավախություն ունեմ, որ մեր հաջորդ սերունդը գուցե այլեւս չկապվի ոչ հայ արվեստի, ոչ նույնիսկ հայ լեզվի հետ եւ դրա փրկության միակ միջոցը՝ հայ արվեստագետների հետ հնարավորինս շատ հանդիպումներ կազմակերպելն է, այլապես աստիճանաբար կկորցնենք սփյուռքում ապրող հայերի կապը Հայաստանի մշակույթի հետ, իսկ դա նշանակում է՝ վաղ թե ուշ նաեւ հայրենիքի հետ։ Սփյուռքում ապրող հայերի համար շատ կարեւոր է շփումը մեր արվեստի հետ։ Օրերս նորից մեկնում եմ շարունակելու հյուրախաղերը, բայց շուտով պիտի վերադառնամ, որովհետեւ մոտենում է ծննդյանս 60-ամյակը, որը ես մտադիր եմ տոնել այստեղ՝ Հայաստանում։ Այս անգամ խաղալու ենք ոչ միայն «Welcome to Glendel», այլ նաեւ եւս մեկը, որը կլինի նախորդի բնական եւ տրամաբանական շարունակությունը՝ «Welcome to home»՝ վերադարձիր տուն, որը մեր ամենացավոտ պրոբլեմներից մեկի՝ արտագաղթի մասին է եւ մեր նպատակն է այս մյուզիքլի միջոցով մարդկանց մեջ տրամադրություն ստեղծել, որ ամեն ինչ վերջացած չէ եւ պետք է հույս ունենալ։ Վերջին 10-12 տարիներն ինձ համար շատ հագեցած էին ստեղծագործական առումով, այդ տարիներին ես ծանրաբեռնված աշխատանք ծավալեցի նաեւ ռուսական եւ ուկրաինական կինոյում, նկարահանվելով 50 սերիանոց «Ռոքսալանա» սերիալում, որի մի մասը նկարվել է Յալթայում, իսկ մյուս մասը կնկարվի Կիեւում, 25 սերիանոց «Կոմսուհի դը Մոնսորո», «Երեքի սրտերը-1», «Երեքի սրտերը-2» եւ բազմաթիվ այլ ֆիլմերում։ Այսօր էլ որոշ սպասումներ ունեմ, որոնք հուսով եմ իրականացնել։ Մոտակա 2 ամսում արդեն ակնկալիք կա, որ 20-25 ներկայացում պիտի խաղանք՝ ե՛ւ հինը, ե՛ւ նորը։ Ի դեպ, այս անգամ մեզ կմիանա նաեւ Նարեկի մոտ երկար տարիներ աշխատող եւ թատերական մեծ փորձ ունեցող Պատանի հանդիսատեսի թատրոնի դերասանուհի Փիրուզը։ Եվ քանի որ կազմը գրեթե նույնն է, մենք երկու ներկայացումով հանդես կգանք որոշ տեղերում, հատկապես որ երկրորդ մասը մեզ համար շատ կարեւոր խորհուրդ է իր մեջ պարունակում։ Եթե էլի կարողանանք մեծացնել մեր թատերակազմը, դա մեզ հնարավորություն կտա ընտրել շատ ավելի հետաքրքիր պիեսներ, քանի որ քիչ մասնակիցներով մեր հնարավորությունները սահմանափակվում են։ Ես մեծ հաճույք ստացա Նարեկ Դուրյանի հետ շփվելով, քանզի նա ունի հետաքրքիր երաժշտական մտածելակերպ։ Շատ դժվար են բեմադրությունները բեմադրվում, որովհետեւ թե՛ նյութական հարցերն են բարդ, թե՛ հանդիսականներով ապահովելը։ Թատրոնն է, որ մարդկանց տանում է ինքնամաքրման, լինի դա ողբերգություն, թե կատակերգություն։ Եթե դա չլինի, իմաստ չունի ոչ մի թատերական ներկայացում, իսկ ես հնարավորին չափ փորձել եմ ներկայացման հնչողությունը ծառայեցնել հենց դրան։ ԳԱՅԱՆԵ ԱԼԵՔՍԱՆՅԱՆ
