ՊԻԵՌ ԼԱՌԵՉԻ ԱՐՄԱՏՆԵՐԸ ԿՈՎԿԱՍԻՑ ԵՆ Կամ գուցե Հայաստանից Երեւանի կոնյակի գործարանի ֆրանսիացի նախագահ եւ գլխավոր տնօրեն Պիեռ Լառեչը, եթե իսկապես հայ չի, ապա հաստատ այս տարիների ընթացքում հասցրել է ընդօրինակել հայերիս բնորոշ գծերը։ Չսպասելով արդեն, որ մենք իր արմատներում հայի արյուն կհայտնաբերենք՝ ինքը «խոստովանեց» դա։ «Ծնվել եմ Փարիզում, հայրս բասկ է, մայրս՝ Բորդոյից։ Ազգանվանս «չե» մասը նշանակում է «տուն», իսկ «լառա» մասնիկը նշանակում է «դաշտ»։ (Ի դեպ, ազգանունը բասկերեն հնչում է Լառեչե172 Լ. Մ.): Հավանաբար, լսել եք այն տեսակետը, որ բասկերը ծագումով Կովկասից են։ Ի դեպ, ասեմ, որ կա հայ-բասկերեն մի բառարան, որտեղ ամփոփված է մոտ վեց հարյուր բառ, ինչը խոսում է հայերենի եւ բասկերենի ընդհանրությունների մասին։ Եվ ով գիտե, գուցե իմ հեռավոր նախնիները ծագումով, ասենք, Երեւանից կամ Գյումրիից են»։ Շամպայն խմում են ցերեկվա եւ գիշերվա ցանկացած պահի Պրն Լառեչի մոր՝ ծագումով Բորդոյից լինելու հանգամանքը ինչ172որ առումով դեր է խաղացել նրա մասնագիտության ընտրության հարցում։ Պիեռի նախապապը ժամանակին հնարել է գինու համար նախատեսված հատուկ ֆիլտր, որը ֆրանսիացի գինեգործների շրջանակներում բավականին մեծ ճանաչում ունի։ Ի դեպ, Պիեռ Լառեչի մոր հայրական ընտանիքը զբաղվել է սննդամթերքի վերամշակման սարքավորումների արտադրությամբ։ Պիեռը ինքը տասը տարուց ավելի աշխատել է ընտանեկան այդ բիզնեսում, եղել է առեւտրի գծով տնօրենը։ Այստեղ փորձ ձեռք բերելուց հետո էլ Պիեռ Լառեչը աշխատանքի է անցել արդեն շամպայնի արտադրությունում /արտահանման գծով տնօրեն Լ.Այվազյան/։ Այդ տարիներից մինչեւ օրս Պիեռ Լառեչը աշխատում է բարձրակարգ ալկոհոլային խմիչքների բիզնեսում։ Իր բնորոշմամբ, մշտապես աշխատել է գեղեցիկի, համեղի, հեղինակավորի հետ առնչվող բնագավառում։ Արդեն 20 տարի է գործում այս ոլորտում, եւ իր համար մի ընդհանրություն է առանձնացրել. բոլոր այն խմիչքները, որոնց արտադրության եւ սպառման գծով է աշխատել, մեծ հեղինակություն են վայելում եւ նրբաճաշակն ու գեղեցիկը ստեղծողի համբավ ունեն։ Սակայն Պիեռ Լառեչը առանձնահատուկ վերաբերմունք ունի հատկապես շամպայնի նկատմամբ։ «Շամպայնը իսկապես իմ ամենասիրելի խմիչքներից է։ Նշեմ այն հանգամանքը, որ շամպայնը շատ հաճելի է խմվում եւ, ինչպես ասում են Ֆրանսիայի Շամպայն մարզում, շամպայն կարելի է ըմպել օրվա եւ գիշերվա ցանկացած պահի։ Շամպայնի մյուս առավելությունն էլ այն է, որ այս խմիչքը կապված է հաճելի իրադարձությունների ու տոների հետ. այն միշտ խմում են երջանիկ պահերին։ Շամպայնը տոնական տրամադրության խմիչք է, այն երբեք չեն խմում տխրության առիթներով, եւ այս հանգամանքը եւս ավելացնում է այդ խմիչքի արժանիքները։ Շամպայնը գինիների թագավորն է»։ Հայաստանի կլիման եւ խաղողը հայկական կոնյակի հաջողության գրավականն են Կարծում եմ, կհամաձայնեք, որ կոնյակի գործարանի նախագահի հետ ցանկացած թեմայով զրուցելիս անհնար է չխոսել կոնյակի մասին։ Ինձ հետաքրքրում էր, թե ինչպե՞ս է պարոն Լառեչը վերաբերվում Հայաստանում տարածված «լավ կամ վատ կոնյակ չկա. կամ կոնյակ է, կամ՝ կոնյակ չէ» արտահայտությանը։ Պիեռ Լառեչի համոզմամբ, Հայաստանում կոնյակի արտադրությունը ժամանակին շատ էր տուժել անհրաժեշտ միջոցների պակասից, որի հետեւանքով անկում են ապրել կոնյակի որակը եւ վարկանիշը։ Կոնյակի որակի անկմանը նպաստել է նաեւ մրցակցության բացակայությունը։ Ուստիեւ «Պեռնո Ռիկարի» Հայաստանում առաջին իսկ քայլերը ուղղված էին կոնյակի որակը բարձրացնելու, Լառեչի գնահատմամբ, այն հասցնելու աշխարհում հզոր՝ «Արարատ» ապրանքանիշի մակարդակին։ ՀՀ պետստանդարտի պահանջների համաձայն, հայկական կոնյակը պետք է արտադրվի բացառապես Հայաստանում աճեցված խաղողից եւ շշալցվի Հայաստանում։ Այս երկու պայմանը «Պեռնո Ռիկարը» սրբորեն պահպանում է, քանի որ, ընկերության համոզմամբ, աշխարհում բարձր վարկանիշ եւ հեղինակություն ունեցող ցանկացած ապրանքային նշան պետք է ունենա իր յուրօրինակությունը, որն իրեն տարբերակում է նույնատիպ մյուս ապրանքատեսակներից։ Հայկական կոնյակը մյուսներից առանձնանում է շնորհիվ հայկական խաղողի տեսակների եւ Հայաստանի կլիմայի, որն էլ, Պիեռ Լառեչի գնահատմամբ, հայկական կոնյակի հզորության գրավականն է։ Կոնյակի արտադրությունը պարոն Լառեչը նմանեցնում է ստիլիստի աշխատանքին։ Բարձր կարգի օծանելիքի կամ հագուստի ստեղծման նման, այստեղ էլ բավարար չէ որակյալ արտադրանքի ապահովումը, անհրաժեշտ են ինքնատիպություն եւ միայն այդ արտադրանքին բնորոշ ոճ ու ճաշակ։ Հայաստանի առաջին հարստությունը նրա ժողովուրդն է Պիեռ Լառեչը նրբանկատորեն աշխատում էր շրջանցել Հայաստանում հանդիպած դժվարությունների թեման։ Միայն իմ համառ պնդումներից հետո նա խոստովանեց, որ առաջին շրջանում իրեն զարմացրել է մարդկանց՝ որեւէ նախաձեռնություն չցուցաբերելու հանգամանքը։ Մյուս դժվարությունն էլ նրանց «սովետական» այն հոգեբանությունն է եղել, որ արտադրելու փաստն արդեն սպառման երաշխիքն է եղել։ Այնինչ, նոր պայմաններում միայն արտադրելը դեռ ոչինչ չի նշանակում։ Անհրաժեշտ է սպառող գտնել, իսկ դա հնարավոր է միայն բարձր որակ եւ հեղինակություն ունենալու դեպքում։ Պիեռ Լառեչը դժվարություն է համարում նաեւ հայերի այն մտավախությունը, որ իբր օտարերկրյա ներդրողի՝ Հայաստան գալու դեպքում ազգի հպարտություն համարվող գործարանները իրենք կկորցնեն։ Այնինչ, Երեւանի կոնյակի գործարանը գնելիս «Պեռնո Ռիկարի» նպատակը մեկն է եղել. ճանաչված այդ արտադրանքին վերադարձնել նրան վայել հեղինակությունն ու որակը։ Հայաստանում հանդիպած դժվարությունների թեման Պիեռ Լառեչը վարպետորեն փոխեց՝ խոսելով մեր երկրի հարստությունների մասին։ «Հայաստանի առաջին հարստությունը այս երկրի մարդիկ են, որոնք իսկապես շատ գնահատելի եւ միայն հայերին բնորոշ հատկություններ ունեն։ Պատմության փորձություններին եւ դժվարություններին դիմակայելու հայերի բացառիկ կարողությունը շատ դժվար է գտնել մեկ այլ ժողովրդի մեջ։ Իմ կարծիքով, դա բնորոշ է միայն հայերին։ Հայաստանի մյուս հարստությունը հայկական կոնյակն է, որը իսկապես շատ հեղինակավոր է եւ արժանի է արտահանման։ Հայկական կոնյակի շնորհիվ, կարելի է ասել, Հայաստանը ճանաչում է ձեռք բերում աշխարհում»։ Պիեռ Լառեչը այն համոզումն ունի, որ մարդկային լավ փոխհարաբերությունները միշտ նպաստում են գործի հաջողությանը։ Բայց միաժամանակ գտնում է, որ մարդկային, ընկերական հարաբերությունները, որքան էլ կարեւոր են, պահ է գալիս, երբ խանգարում են գործին, եւ պետք է կարողանալ մեկը մյուսից տարանջատել։ «Պետք է խոստովանել, որ հաջող գործ վարելը միշտ հիմնված է հաշվարկների, օրենքների վրա։ Թույլ տվեք ասել, որ այս ամենը հայերի ուժեղ կողմը չէ»։ Հայկական խոհանոցը կրում է դասականի դափնիները Նույնիսկ ազատ ժամանակը շատ հաճախ Պիեռ Լառեչը նվիրում է աշխատանքին, քանի որ այն իրեն հաճույք է պատճառում։ Իհարկե, ունի որոշակի հոբիներ՝ սիրում է թենիս խաղալ, որսի գնալ, մերձենալ բնությանը։ Իսկ Հայաստանում ամենասիրած զբաղմունքը մարդկանց հետ շփվելն ու նրանց ճանաչելն է։ Ամենից շատ սիրում է իտալական խոհանոցը եւ, այսպես կոչված, միջազգային խոհանոցը։ Վերջինս, իր կարծիքով, շատ արագ տեմպերով է զարգանում՝ ամենապարզից մինչեւ ամենաբարդ եւ հետաքրքիր ուտեստներ։ «Զարմանալիորեն, հայկական խոհանոցը չափից շատ է դասական։ Այնքան դասական, որ նույնիսկ չի համապատասխանում Հայաստանի մարդկանց ոճին, որն այդքան սրամիտ ու հնարամիտ է։ Խոհանոցը կարծեք թե մի քիչ հետ է մնում այդ մտածելակերպից։ Հայկական խոհանոցը կրում է դասական ոճի դափնիները։ Եվ միգուցե հայկական խոհանոցից կարելի էր ավելին սպասել»։ Պիեռ Լառեչը հաճույքով է զբաղվում խոհանոցով եւ հպարտությամբ նշում, որ իր պատրաստած մոտ 50 ուտեստ կարող է համարձակորեն առաջարկել՝ առանց ամաչելու։ Հիմնականում պատրաստում է ֆրանսիական եւ իտալական խոհանոցների կերակուրներ, բայց կարծում է, որ առանց դժվարության կարող է նաեւ հայկական կերակուրներ պատրաստել։ Իմ հետաքրքրությունը բավարարելով էլ, պարոն Լառեչն ասաց, որ եղել են դեպքեր, երբ հյուրասիրության ժամանակ ինքը հայտնաբերել է կեղծ կոնյակ։ Չցանկանալով մանրամասնել այդ դեպքերը, նա նշեց, որ հյուրասիրողները չեն էլ կասկածել, որ կեղծ կոնյակ են հյուրասիրել իրեն։ Պիեռ Լառեչը կնոջ մեջ գնահատում է ինքնատիպությունը եւ յուրօրինակությունը։ Տղամարդու համար թուլություն է համարում այն, երբ նա չի հարգում իր նմաններին եւ ստիպում է, որ իրեն հարգեն ուժի միջոցով։ Պիեռ Լառեչի սիրած գրողը Էմիլ Զոլան է, երաժշտության տեսակը նախընտրում է ըստ տրամադրության, բայց միաժամանակ խոստովանում, որ տարիքի հետ նախապատվությունը տալիս է դասական երաժշտությանը։ Տարվա եղանակներից սիրում է գարունը։ Զրուցեց ԼՈՒՍԻՆԵ ՄԱՐԳԱՐՅԱՆԸ
