Կարեն Անդրեասյանը նախագահական ընտրություններին գնահատական տվեց Գյումրիում:
Հայաստանի մարդու իրավունքների պաշտպան Կարեն Անդրեասյանը, ով այսօր Եվրամիության ներկայացուցիչների հետ Գյումրի էր ժամանել իրենց տեղի գրասենյակի հիմնադրման մեկ տարին նշելու համար, իր ամենակարևոր զեկույցը` փետրվարի 18-ի նախագահական ընտրությունների գնահատականը, հնչեցրեց Գյումրիում:
«Պատահական չէ, որ ես որոշել եմ մարդու իրավունքների պաշտպանի ամենակարևոր զեկույցներից մեկը` նախագահի ընտրությունների վերաբերյալ զեկույցը, հրապարակել հենց Գյումրիում: Ես որոշել եմ դա անել, որովհետև դա սիմվոլիկ է, որովհետև Գյումրիի գրասենյակը բացվեց հենց այս երկու ընտրությունների առիթով, և նաև սիմվոլիկ է, որովհետև մենք գիտենք, թե ինչ ակտիվությամբ են Շիրակի մարզում քվեարկել այս ընտրությունների ժամանակ: Գիտենք նաև, թե որքան են եղել մտահոգություններ, անհանգստություններ մեր ամբողջ հասարակության մեջ , թե ո՞նց կանցնեն այս ընտրությունները, ինչպե՞ս կգնահատեն տեղական ու միջազգային դիտորդները , և մենք փորձելու ենք մեր համեստ, բայց կարևոր գնահատականները հնչեցնել հենց Գյումրիում, հենց այստեղ և հենց այս պահից սկսած: Ընդհանրապես ընտրությունները գնահատելիս միշտ մուծվում է երկու բառ, այսինքն ավանդաբար երկու բառով են գնահատվում ընտրությունները. դրանք ազա՞տ էին, արդա՞ր էին, թե՞ անազատ էին, թե անարդար էին: Թվում է պարզամտացումը գնահատականների պահանջվում է ոչ միայն Հայաստանում, այլ միջազգային փորձն է սա: Շատ երկրներում, որպեսզի հասկանային ընտրությունները ինչպիսին էին, օգտագործում էին այդ երկու բառերը:Խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ ես հրաժարվեցի այսպես գնահատելուց, ինձ թվում էր, թե դրանով ես կպարզամտացնեմ իմ իսկ գնահատականները, ցավերը, որոնք եղել են մեր պետությունում» -, ասաց Կարեն Անդրեասյանը:
Այս անգամ սակայն օբուդսմենը որոշել էր օգտվել միջազգային տերմինալոգիայից: «Եթե ինձ հարցնեին ինչպիսի՞ն էին 2013 թվականի նախագահական ընտրությունները, ապա ես էսպես կգնահատեի`ընտրությունները ավելի ազատ էին, բայց շատերը չեն հավատում դրա արդարությանը:Ես վստահ եմ, որ սա կարող է լինել վիճելի, շատերը չհամաձայնեն դրա հետ, մի մասը ընդվզի, մի մասը գտնի, որ դա ընդդիմադիրների կողմից է , մյուս մասը գտնի, որ դա իշխանությունների կողմից է, բայց ես պետք է բացատրեմ, թե դա ինչ նշանակում»,- ասաց օմբուդսմենը:
Կարդացեք նաև
Նա նշեց, որ ընտրությունների արդարությանը շատերը չեն հավատում, որովհետև տասնամյակներ շարունակ նույնիսկ ամենաբիրտ ու ամենակոպիտ խախտումներից ու կեղծիքներից հետո պետական գրեթե բոլոր համապատասխան ինստիտուտները` ոստիկանություն, դատախազություն, Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը , Սահմանադրական դատարանը պատշաճ չեն արձագանքում: « Երկորդ պատճառը, որ մարդիկ չեն հավատում, թե ընտրությունների արդար են, ստացվել են հարյուր ընտրակաշառքի մասին ահազանգեր, սակայն բացահայտվել է 0 դեպք, այնինչ 20 ահազանգերից , որոնք վերաբերում են կրկնակի քվերակությանը, 4-ը գոնե բացահայտվել են: Այսինքն նշանակում է, որ եղած բոլոր ահազանգերը ընտրակաշառքի վերաբերյալ կամ սուտ էին կամ ոստիկանությունը, իրավապահ մարմինները չկարողացան բացահայտել գեթ մեկ ընտրակաշառքի դեպք: 3-րդ. ընտրությունների ընթացքում գրանցվել է վարչական ռեսուրսի չարաշահման մի շարք դեպքեր, որոնց կապակցությամբ ոչ մի անձի նկատմամբ ոչ մի մեղադրանք չի առաջադրվել, դրա համար է, կարծում եմ, որ շատերը չեն հավատում, որ ընտրությունները արդար էին: Ստացվել է 293 ահազանգ, որից 273-ով իրավապահ մարմինների կողմից կայացվել է որոշումներ քրեական գործ չհարուցելու կամ մերժելու մասին , այնինչ, մեր խորին համոզմամբ, չեն իրականացրել «Քրեական դատավարության» օրենքով նախատեսված անհրաժեշտ բոլոր քննչական գործողությունները: Առանձին դեպքերում իրավապահ մարմինները ընտրակաշառքների և այլ ընտրահանցանքների մասին քննելիս բացատրությունները հիմնականում վերցրել են համայնքապետից կամ իշխանական կուսակցության ներկայացուցչից: Հետևաբար և ըստ ներկայացված տեղեկատվության՝ ոչ բոլոր դեպքերում է կատարվել բազմակողմանի քննություն, այսինքն անհրաժետ և բավարար հիմնավորումներով գործերը ավարտելու համար չեն ներգրավել գործի ելքով շահագրգռված բոլոր պատշաճ անձիք»,-զեկուցեց Կարեն Անդրեասյանը:
Ըստ օմբուդսմենի, հաջորդ պատճառը ընտրությունների արդարությանը չհավատալու այն է, որ անձնագրերի դրոշմակնիքման օրենսդրական պահանջը, որպես կրկնակի քվեարկության բացառման երկաստիճան համակարգի մաս, չի ծառայել իր նպատակին :Նաև կասկած տեղիք է տվել այն, որ ընդդիմադիր ուժերի և որոշ միջազգային կազմակերպությունների կողմից բացասականորեն ընդգծվել է այն հանգամանքը, որ գործող նախագահին կողմ քվեարկած ձայները էականորեն մեծ թիվ են կազմել այն ընտրատեսամասերում, որտեղ միջինից բարձր են եղել ընտրողների մասնակցությունը: Բացասական կողմերը նշելով` օբուդսմենը որպես դրական փաստ ֆիքսեց այն, որ թեկնածուների գրանցման ընթացքում օրենքի որևէ խախտում չի արձանագրվել , քարոզչության , խաղաղ հավաքների ընթացքում չեն գրանցվել խոչընդոտման դեպքեր , պատշտաճ կարգով պահպանվել են ՀՀ նախագահի թեկնածուների քարոզչության լուսաբանման և խոսքի ազատության ապահովման օրենսդրական պահանջները և հավասար հնարավորություններ են ստեղծվել բոլոր թեկնածուների համար:Շուրջ 3500 –ով նվազել են ընտրացուցակներում անճշտությունները,իսկ ՀՀ ոստիկանությունը էականորեն բարելավել է ընտրացուցակներում անճշտությունների վերացմանն ուղղված վարչարարությունը. «Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովին ուղղված դիմում-բողոքների ուսումնասիրման ընթացքում խնդիրների լուծման ժամանակ էականորեն նվազել է իրավական ձևապաշտություն` ֆորմալիզմը», ասաց Կարեն Անդրեասյանը :
Նունե ԱՐԵՎՇԱՏՅԱՆ
Կոալիցիոն հազվադեպ կադրերից մեկը, ով անում է իր գործը: Շնորհակալություն լավ աշխատանքի համար:
Ախր դու ինքդ էլ չես հավատում քո ասածներին, ուրիշները ոնց հավատան…
Օմբուդսմենին պետք է խնդրենք,որ պաշտպանի գյումրեցիներին Սամվել Բալասանյանից և այդ մասին հատուկ զեկույց ներկայացնի ՀՀ նախագահին: