Մարզային հանրահավաքներում հայտարարվում էր, որ հոկտեմբերի 10-ի հանրահավաքը շրջադարձային է լինելու կամ նման մի բան: Բայց բոլորը տեսան ու համոզվեցին, որ ոչ մի շրջադարձային բան էլ չկար: Նախկինների համեմատությամբ նույնիսկ ավելին, քան սովորական բազմամարդ հանրահավաք էր, հռետորների՝ չափավորից բոցաշունչ ելույթներով:
Եվս մեկ կարեւոր նրբերանգ: Հոկտեմբերի 10-ի հանրահավաքում ՀԱԿ առաջնորդ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը հայտարարեց. «Ընդդիմադիր խորհրդարանական ուժերի համագործակցությունն ինքնըստինքյան վերածվում է համաժողովրդական շարժման»: Տեր-Պետրոսյանը դեռ Հայոց համազգային շարժման սկզբնավորումից, այսպես ասենք՝ թուլություն ունի «համա»-ի ու շարժման նկատմամբ: Մի քանի տարի առաջ էլ նա խոսում էր համաժողովրդական շարժման մասին: Հիմա էլի նույնը: Եվ սա այն դեպքում, երբ հենց իրեն էլ ակնհայտ է. եթե նույնիսկ սա շարժում է, ապա հաստատ համաժողովրդական չէ:
Եվ այս դեպքում հարցն անգամ հանրահավաքի մասնակիցների քանակությունը չէ, մանավանդ որ շատերը հրապարակ էին գնացել միգուցե պարզ հետաքրքրասիրությունից դրդված (տեսնենք, թե այս անգամ ինչ են ասում տարբերակով):
Ամենից առաջ հարցն այն է, որ խորհրդարանական ոչ իշխանական ուժերի համագործակցության մեջ ընդգրկված էր նաեւ Դաշնակցությունը: Ու թեպետ հայտարարվել էր, թե ՀՅԴ-ն կոնկրետ հոկտեմբերի 10-ի հանրահավաքի պահով չի մասնակցում, իսկ քառյակը պահպանվում է, բայց տեսնում ենք, որ ՀՅԴ-ին այլեւս լիովին դուրս են դնում համագործակցության ձեւաչափից: Հետաքրքիր է, օրինակ, Դաշնակցության ներկայացուցիչների հետ քննարկվե՞լ է հընթացս «շարժման» վերածվելու մտահղացումը: Կարելի է չկասկածել, որ՝ ոչ:
Մինչդեռ ՀԱԿ առաջնորդը հրապարակավ հայտարարում է, թե խորհրդարանական ընդդիմադիր ուժերի համագործակցությունը վերածվում է շարժման, առանց հստակեցնելու, թե կոնկրետ ո՛ր ուժերի: Նկատենք, որ ե՛ւ Դաշնակցությունը, ե՛ւ ՕԵԿ-ը նույնպես խորհրդարանական ընդդիմադիր ուժեր են, որոնք, սակայն, փաստորեն շարժման մեջ չեն, ավելին՝ հանրահավաքում հատուկ շեշտվեց ՕԵԿ-ի հետ կապ չունենալը:
Ոչ պակաս էական պետք է դիտել այն, որ մի ամբողջ շարք ոչ խորհրդարանական ուժեր, այդ թվում՝ գործիչներ, որոնք նույն Տեր-Պետրոսյանի զինակիցն էին ու մեծապես նպաստել էին նրա քաղաքական «հարությանը» 2007-2008 թվականներին, ոչ թե պարզապես չեն միացել եռյակին, այլեւ բավական կոշտ քննադատական դիրքորոշում են դրսեւորում: Իսկ այդ ուժերն ու գործիչներն էլ իրենց համախոհների ու համակիրների որոշակի քանակություն ունեն:
Կարդացեք նաև
Պարզ ասած, ակնհայտ է, որ Տեր-Պետրոսյանի հռչակած հերթական շարժումը համաժողովրդական չէ, ինչպես նա ներկայացնում կամ բնորոշում է: Նա ինքն էլ, իհարկե, դա գիտե, բայց ասում է, որովհետեւ, նախ, «համաժողովրդականը» հնչում է, եւ հետո՝ կեղծ տպավորություն է ստեղծում, թե «ժողովուրդն» իրենց հետ է, իսկ ով իրենց հետ չէ, հասկանալի է, «ժողովուրդ» չէ:
Ա. ՀԱԿՈԲՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Հայոց աշխարհ» թերթի այսօրվա համարում
