Հայ եմ ես, հա՞յ ես դու Ծնվել է Շոտլանդիայում, կրթվել Անգլիայում, բնակվում է ԱՄՆ-ում, բայց նա հայագետ է՝ Փիթըր Քաու։ Լոս Անջելեսի Յու Սի Էլ Էյ համալսարանի հայագիտական ամբիոնի ղեկավարը հաճախ է լինում Երեւանում եւ այժմ էլ այստեղ է իր կնոջ՝ նախկին հայաստանցի Անահիտի հետ։ Հետաքրքրասեր զույգը ամիսուկես շարունակ հանդիպումների մեջ է եւ հասցրել է լինել մշակույթի գրեթե բոլոր օջախներում, հավաքել տեղեկություններ։ Երեկվա հանդիպումը Գրողների միությունում էր՝ գրողների ու դրամատուրգների հետ։ Միության նախագահ Լ. Անանյանը պրոֆեսոր Քաուին ներկայացնելուց առաջ նախ «ներկայացրեց» պետական մարմինների այն անտարբեր վերաբերմունքը, որ դրսեւորվում է արտերկրի հայ հոգեւոր կենտրոններում պահված ազգային արժեքների նկատմամբ։ Անտարբերության վերջին «դրսեւորումը» կապված էր Սուրբ Ղազար կղզում գործող եւ այլեւս Վիեննայի միաբանության հետ պայմանագրով միացած Մխիթարյան միաբանության հետ։ «Այդ միությունը գոյապահպանության նպատակ ուներ, բայց, ըստ պայմանագրի, եթե վաղը, մյուս օրը Վենետիկը համարի, որ Մխիթարյան միաբանության գոյությունն անարդյունավետ է ու այն դադարեցնի, մեր ազգային, հոգեւոր գանձերը ինքնըստինքյան դառնում են Վենետիկի սեփականությունը»,- մեկնաբանեց Լ. Անանյանը։ Նրա տվյալներով, վերջին ժամանակներում արդեն փակվել են միաբանության ճեմարանն ու տպարանը, այսինքն՝ անկումն արդեն սկսված է, իսկ մեր պետությունը լռում է ու աչք փակում կատարվածի վրա։ Ի հակադրություն այդ հայատյաց վերաբերմունքի, ազգությամբ շոտլանդացի Փիթըր Քաուն խիստ հայասիրական գործունեություն է ծավալել Միացյալ Նահանգների հայկական գաղթօջախներում։ Նրա ղեկավարությամբ գործող Լոս Անջելեսի Յու Սի Էլ Էյ համալսարանի հայագիտական ամբիոնը վերջին տարիներին աշխույժ կյանք է ապրում՝ գրական հանդես են հրատարակում, միջազգային գիտաժողովներ կազմակերպում, Հայաստանից գրողների հրավիրում դասախոսություն կարդալու եւ այլն։ Ամբիոնի շուրջ 500 ուսանողի 85%-ն է հայ, մյուսներն այլազգի են։ Բայց հայ մշակույթի նկատմամբ ունեցած իրենց սիրով ու նվիրվածությամբ ոչ մի հայի չեն զիջում։ Պրոֆեսոր Քաուն խիստ մանրամասն ներկայացրեց ամբիոնում դասավանդվող առարկաները, մեթոդիկան, հայ մշակույթն ու պատմությունը ընդգրկող ժամանակահատվածները (անտիկ ժամանակներից մինչեւ 21-րդ դար)։ Ազգիս մտավորականության հանդիպմանը ներկա գրողներին հետաքրքրեց՝ ո՞ր լեզվով է տարվում դասավանդումը՝ մեսրոպյա՞ն հայերենով, թե՞ արեւելահայերենով։ Պարոն Փիթըրը շտապեց հանգստացնել նրանց. «Յուրաքանչյուր գրող ներկայացվում է իր ստեղծագործած հայերենով։ Անգամ թիֆլիսահայերենը չեն խաթարում, իսկ ընդհանրապես, ուսանողները 2 ձեւով էլ խոսում ու գրում են հավասարաչափ»։ Փիթըր Քաուն ներկաներին ցույց տվեց իր հեղինակած գիրքը՝ «Նոր շրջանի հայ դրամատուրգիան» վերնագրով, ասաց, որ հակառակ իր բարձր գնի, ԱՄՆ-ում արդեն 1200 օրինակ վաճառվել է։ Դա նշանակում է, որ գիրքն ընդունվել է հասարակության կողմից։ ՌՈՒԶԱՆ ԱՐՇԱԿՅԱՆ