«Երջանիկ կլինեի, եթե մարդիկ գրականության համար էլ ցույցի դուրս գային». Արթուր Միկոյան

Մարտի 29-ին «Հայ Գիրք» գրախանութում կայացավ Արթուր Միկոյանի «Օտար լույս» վեպի շնորհանդեսը: Այդ առիթով Aravot.am-ը զրուցել է հեղինակի հետ:

Ներկայացնում ենք նրա դիտարկումները տարբեր հարցերի վերաբերյալ:

Սկսեցի գրել

Չեմ կարող ասել մարդկանց ինչն է դրդում գրել, բայց ես սկսեցի գրել 2013թ-ին, մի հոգեբանական ֆիլմ նայելուց հետո, որի վերնագիրը հիմա չեմ հիշում: Ոգևորվեցի ու առաջին պատմվածքս գրեցի, իհարկե, որպես առաջին փորձ այդքան էլ լավ չէր ստացվել, հետո վերամշակեցի:

«Օտար լույս»-ը

Գիրքը է բոլոր տեսակի ընթերցողների համար, փորձել եմ այնպիսի վեպ գրել, որ ընթերցողները չձանձրանան ու նաև հաճույք ստանան, այսինքն` ստեղծագործելը ինձ համար միտված չէ միայն անձնական ամբիցիաների բավարարմանը: Ես մտածել եմ նաև իմ ընթերցողների մասին:

Լույսն օտար է, որովհետև

Այն վեպի հերոսին անընդհատ, ամբողջ վեպի ընթացքում հետապնդում է, միաժամանակ, այն միշտ պաշտպանում է նրան ամեն հարցում: Դա նաև իմ ներսի օտար լույսն է:

Գրականությունն անհրաժեշտ է

Այն ոչ միայն խթանում է մարդկանց ինտելեկտուալ զարգացմանը, այլև հոգևոր խթան է հանդիսանում, որպեսզի մարդիկ հոգևոր առումով զարգանան: Ինձ համար այդ տեսանկյունից գրականությամբ զբաղվելը նշանակում է նաև հոգևոր աշխատանքով զբաղվել:

Գրողը չի սահմանվում

Ինձ համար գրողի հստակ սահմանում չկա, նույնիսկ հստակ սահմանում չկա, թե ստեղծագործողը, արձակագիրը ինչ ռեժիմով, ինչ ռիթմով պետք է աշխատի: Ցանկացած ստեղծագործող ընտրում է իր ոճը, իր տարբերակը:

Հեղինակ, որին չկարդալով կկորցնեք

Վերջին շրջանում ինձ շատ է ոգեշնչել, իմ հոգևոր զարգացման վրա շատ մեծ ազդեցություն է թողել ավստրիացի փիլիսոփա, էզոթերիկ, պայծառատես, անտրոպոսոֆիա ուսմունքի հիմնադիր Ռուդոլֆ Շտայները, նրա աշխատությունները խորհուրդ կտամ կարդալ ցանկացած մարդու, ով ուզում է հոգևոր առաջընթաց ապրի: Ցավոք նա քիչ է թարգմանված, բայց համացանցում ռուսերեն տարբերակով կարելի է գտնել:

Ընթերցողը կարող է տարբերել որակյալը

Ցանկացած գրականության մեջ կա բարձրորակը և ցածրորակը: Դա կախված է ընթերցողական ճաշակից, իրականում գրականության մեջ կա խիստ սուբյեկտիվություն, կա նաև բացահայտ ցածրաճաշակ գրականություն, որը եթե ընթերցողը սուր աչք ունի, եթե ընթերցողը ձևավորված ճաշակ ունի կարող է տեսնել: Այսինքն` գիրքը բացելով մի քանի նախադասություն, մի քանի տող կարդալով կարող է արդեն հասկանալ:

Հերոսը հեղինակին նման է

Դրա մեջ ճշմարտություն կա, որովհետև սրտից դուրս եկած խոսքը սիրտն էլ մտնում է, այսինքն` ստեղծագործողը եթե գրում է՝ բառերն իր ներսից է դուրս բերում: Եթե արհեստական ինչ-որ սյուժեներ է կազմում՝ այդ արհեստական պատմվածքները դատապարտված են լինում անհետացման: Ես որոշ չափով համամիտ եմ հերոսները հեղինակին նման են:

Այսօրվա գրական կյանքին պակասում է

Ընթերցողներ: Շատ ավելի լավ կլիներ, որ գրականությանը ուշադրություն դարձնեին պետական մակարդակով, հասարակությունը ևս ավելի հետաքրքրված կլիներ: Շատ հետաքրքիր կլիներ տեսնել, թե ինչպես են տարբեր առիթներով ցույցի դուրս եկած մարդիկ նույնը անում նաև գրականության համար: Դա ինձ համար իսկական երջանկություն կլիներ:

Գրականությունը հոգևոր առաջընթաց է

Գրականությունը նման է մարդու հոգևոր առաջընթացին: Եթե գրողը ձգտում է հոգևոր առաջընթացի ինքը փրկված գրող է և կարող է ստեղծել բարձրորակ գրականություն և ծիծաղելի էքզիստենցիալ հարցադրումների մեջ չի ընկնի ու ընթերցողին էլ շփոթության մեջ չի գցի:

Զրուցեց Նանե Պետրոսյանը