Եթե օրերից մի օր այցելելու եք Գեղարքունիքի մարզի Լանջաղբյուր համայնք, ապա բաց մի՛ թողեք հնարավորությունը տեսնելու պատմամշակութային արժեք հանդիսացող Իլիկավանքը (Պառավի վանք): Գեղամա լեռների գագաթներից մեկին բազմած այս հրաշագեղ կոթողը ոչ միայն համայնքի բնակիչների, այլև այդտեղ այցելող զբոսաշրջիների ամենասիրելի վայրն է: Համայնքի բնակիչները՝ մեծից փոքր, հրաշալի գիտեն Իլիկավանքի կառուցման պատմությունը, և նրանք մեծ սիրով կպատմեն ձեզ և, ինչո՞ւ չէ, նաև կընկերակցեն բնության հետ համահունչ այս կոթողն այցելելիս:
Իլիկավանքի կառուցման հետ կապված հետաքրքիր ավանդազրույց է փոխանցվել սերնդեսերունդ: Ասում են՝ պառավը տարիներ շարունակ իլիկ մանելով գումար է հավաքել, որպեսզի եկեղեցի կառուցի՝ այդ կերպ հայտնելով իր շնորհակալությունը Աստծուն՝ պատերազմի ընթացքում իր որդիների կյանքի փրկության համար: Հենց այդ պատճառով էլ կոթողն անվանվում է Իլիկավանք կամ Պառավի վանք:
Եթե վանք բարձրանաք ամռանը, ճանապարհին երփներանգ ծաղիկների փնջերը կարբեցնեն ձեզ իրենց գույներով ու բուրմունքով՝ աննկատ դարձնելով ճանապարհի խոչընդոտներն ու խոշոր ժայռաքարերը: Մինչև հասնես գագաթին, ձեռքիդ անպայման լեռնային ծաղինկերի մի մեծ փունջ կլինի, և դու չես էլ նկատի, թե ինչպես հաղթահարեցիր լեռան բարձունքը:
Տեղացիները վստահեցնում են, որ եթե երազանք մտապահես ու Իլիկավանք բարձրանալիս ոչ մի անգամ չնստես հանգստանալու, ապա երազանքդ անպայման կիրականանա: Իլիկավանք այցելածների հավաստմամբ այդ բարձունքը հաղթահարելու համար իրենց օգնում է ոչ միայն ֆիզիկական ուժը, այլև հավատքն առ Իլիկավանք:
Անժելա ՀԱԿՈԲՅԱՆ
