«Առավոտի» հարցերին պատասխանում է Մ. Հերացու անվան ԵՊԲՀ սեքսոլոգիայի ամբիոնի վարիչ, սեքսոպաթոլոգիայի կլինիկայի ղեկավար, Բժշկական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Վրեժ Շահրամանյանը:
– Ինչպես եք վերաբերվում հայհոյախոսություններին արվեստում եւ գրականության մեջ:
– Ողջունելի չէ։ Արվեստն ու գրականությունը պետք է ունենան միմիայն կրթական եւ դաստիարակչական առաքելություն։ Հայհոյախոսությունը չի կարող արվեստի մաս կազմել, առավել եւս՝ չպետք է արժանանա դրվատանքի։ Արվեստի նպատակն է մեր հոգուց մաքրել առօրյա կյանքի փոշին, ոչ թե հյուսել հայհոյախոսություններ եւ գռեհկաբանություններ: Արվեստը ունի թշնամի: Նրա անունն է տգիտություն:
– Որպես մասնագետ կարո՞ղ եք ասել՝ հայհոյելը կապ ունի՞ սեռական խանգարումների հետ, թե՞ պարզապես արտահայտչամիջոց է:
Կարդացեք նաև
– Նայած՝ ինչ պայմաններում։ Հաճախ հայհոյախոսությունը սեփական անկարողունակության դրսեւորման տարբերակ է, երբեմն էլ՝ չլուծված եւ չբուժված սեռական խանգարումների հետեւանք։ Ապացուցված է, որ որքան հայհոյախոս եւ ճղճղան է տղամարդը, այնքան շատ են նրա սեռական խնդիրները։
– Սեռական հարաբերության ժամանակ հայհոյելը ինչպե՞ս կբնութագրեք։
– Սեռական հարաբերության ժամանակ որոշ տղամարդիկ սկսում են հայհոյել, արտաբերել սեքսուալ, երբեմն էլ` կոպիտ, գռեհիկ արտահայտություններ: Դա կարող է պայմանավորված լինել խիստ գրգռված վիճակով, կամ էլ` անկողնում իշխելու միտումով: Ոմանք այդ ամենից կարծես թե ավելի են ինքնահաստատվում, ոմանք էլ դրանով իսկ փորձում են հարաբերության ժամանակ զուգընկերուհուն հաճույք պատճառել: Այն տղամարդիկ, որոնք սեռական հարաբերությունների ժամանակ զուգընկերուհուն հայհոյախառն բառեր են ասում, իրականում գիտակցում են, որ դա այդպես չէ: Կանայք էլ, որոնց դուր է գալիս ու չեն վիրավորվում տղամարդու՝ այդ կերպ իրենց հաճույք պատճառելու ձեւից, սեռական կյանքում բազմազանության կողմնակիցներ են:
Անկողնում տղամարդու «իշխող» կերպարին «հնազանդվելը», «սեքսուալ ծառայի» դերը ստանձնելը երբեմն ավելի է բարձրացնում տղամարդու ինքնագնահատականը: Սեռական հարաբերությունների ժամանակ տղամարդու կողմից իրականացվող սեռական գործողությունները, զուգորդված հայհոյախառն բառերով, հաճախ նման է կնոջը ստորացնելու, պատժելու ձեւի: Իհարկե, չպետք է մոռանալ, որ սեռական հարաբերությունների ժամանակ ամեն ինչ պետք է հիմնված լինի փոխադարձ համաձայնության վրա: Այսինքն՝ եթե զույգը որոշում է հայհոյախառն սեռական հարաբերություն ունենալ, իրենց սեռական հարաբերությունում զանազանություն ներմուծել, ապա դա զույգի անձնական ցանկությունն է եւ անպարկեշտություն կամ բռնություն չէ: Անպարկեշտ ու բռնի կհամարվի սեռական հարաբերության այն տեսակը, երբ զուգընկերներից մեկին ստիպում են կամքին հակառակ որեւէ բան կատարել: Շատ տղամարդիկ սեռական հարաբերության ժամանակ գռեհիկ արտահայտություններն օգտագործում են որպես բազմազանության միջոց: Այս կապակցությամբ պետք է նշեմ, որ մասնագիտական պրակտիկայում եղել են դեպքեր, երբ կինը գանգատվում էր, որ ամուսինը սեռական բավարարվածություն է ստանում միայն այն ժամանակ, երբ հարաբերվելիս օգտագործում է չափազանց գռեհիկ արտահայտություններ: Մասնագիտական լեզվով երեւույթը կոչվում է կոպրոլալիա` սեռական բավարարման ձեւ, երբ սեռական հարաբերության ժամանակ կիրառվում են գռեհիկ եւ անպարկեշտ արտահայտություններ:
– Նյարդային վիճակն ու սթրեսը ինչպե՞ս կարող են անդրադառնալ սեռական կյանքի վրա:
– Մենք, ցավոք, սկսել ենք ապրել սթրեսի հետ կամ սթրեսի մեջ։ Ապացուցված է, որ տեւական սթրեսը հանգեցնում է գլխավոր սեռական հորմոնի՝ տեստոստերոնի մակարդակի իջեցման եւ սթրեսի հորմոնի՝ պրոլակտինի մակարդակի բարձրացման, ինչի արդյունքում նվազում է տղամարդու եւ կնոջ սեռական ցանկությունը, խանգարվում է գրգռումը, տուժում պտղաբերությունը: Այսինքն՝ տեւական սթրեսը հանգեցնում է տղամարդու սերմնահեղուկի որակական ու քանակական ցուցանիշների վատթարացման: Կանանց պարագայում խանգարվում է դաշտանային ցիկլը, ինչի արդյունքում տուժում է ձվազատումը։
– Որպես մասնագետ կարո՞ղ եք ասել՝ արդյոք սեռական կուլտուրան Հայաստանում այսօր ավելի բարվոք վիճակում է, քան 10 տարի առաջ:
– Ժամանակի հարց է: Հայաստանում սեռական կուլտուրան դանդաղ քայլերով աստիճանաբար դուրս է գալիս հոգեվարքի ճահճից: Տարիներ առաջ դիմելիությունը համեմատաբար քիչ էր, պատճառները տարբեր էին` սեռական կուլտուրայի առանձնահատկությունները, սեքսոպաթոլոգի մասին սխալ պատկերացումները եւ այլն: Ժամանակի ընթացքում մարդիկ սկսեցին հասկանալ, որ սեքսոպաթոլոգը մարդու սեռական առողջության բժիշկն է, ով բուժում եւ կանխարգելում է սեռական խանգարումները:
– Համակարգչի առաջ ժամերով նստելը արդյոք չի՞ վնասում մարդկանց սեռական ակտիվությանը:
– Իհարկե, վնասում է։ Սակավաշարժ կենսակերպը, օր ու գիշեր համակարգչի առջեւ նստելը հանգեցնում է կոնքի խոռոչում արյան շրջանառության խանգարման, ինչն էլ բերում է կանգային բորբոքումների, մասնավորապես շագանակագեղձի բորբոքումների, որն էլ իր հերթին կարող է հանգեցնել պոտենցիայի խանգարումների, սերմնահեղուկի որակական եւ քանակական ցուցանիշների վատթարացման:
Զրուցեց Գոհար ՀԱԿՈԲՅԱՆԸ
«Առավոտ» օրաթերթ
25.03.2023
Պարոն Շահրամանյան, լավ չէ վարչապետի անձնական կյանքը հանրայնացնելը: