Հետազոտելով մարդկային մարմնի տարբեր օրգանները՝ գիտնականները նրանցում հայտնաբերել են ֆտոր։ Այն առկա է ուղեղում, թոքերում, լյարդում, երիկամներում, մկաններում, մազերում։ Ամենից շատ պարունակվում է ատամների եւ ոսկորների մեջ, առանց որի վերջիններս չեն կարող կանոնավոր զարգանալ։ Ֆտորը գոյություն ունի ամենուրեք՝ լեռնային ապարներում, հողում, ջրում, մթնոլորտում։
Այն մարդու եւ կենդանիների օրգանիզմ է մտնում ջրի եւ սննդամթերքի միջոցով։ Եթե խմելու ջուրն ավելի քիչ է ֆտոր պարունակում, քան անհրաժեշտ է օրգանիզմին առողջ լինելու համար, ապա մարդու եւ կենդանիների ատամները սկսում են քայքայվել։ Հիվանդությունը կանխելու համար հարկավոր է ամեն օր խմելու ջրին ավելացնել 1 միլիգրամ ֆտոր։ Ատամները կարող են քայքայվել նաեւ այն դեպքում, եթե օրգանիզմը չափից ավելի ֆտոր է պարունակում։
Մեծահասակների համար ֆտորի օրական չափաբաժինը կազմում է 8-10 միլիգրամ, իսկ եթե ջրի ու սննդի հետ օրգանիզմը չափից ավելի ֆտոր է ստանում, այն հիվանդանում է ֆլուորոզով, որի հետեւանքով ատամները քայքայվում են՝ դառնալով դյուրաբեկ, փշրվում են, էմալը ծածկվում է մանր բծերով, ատամները մաշվում են մինչեւ բուն լինդը, երբեմն էլ էմալի մակերեսին ի հայտ են գալիս կավճագույն աղոտ բծեր կամ էլ ճերմակավուն նրբագծեր։ Որոշ դեպքերում էլ կենտրոնական եւ կողմնային կտրիչները պատվում են բաց դեղնավուն բծերով։
Ֆտորը կարող է լինել ե՛ւ մեր բարեկամը, ե՛ւ մեր թշնամին։ Նրա պակասությունն ու ավելցուկը մեծ ազդեցություն են գործում օրգանիզմում տեղի ունեցող կարեւոր կենսական գործընթացների վրա, ուստի պետք է հետեւել, որ այն միշտ լինի չափի սահմաններում։
Հիշեցնենք նաեւ, որ ֆտոր պարունակում են ոչ օրգանիկ ատամի մածուկները:
Պատրաստեց ԱՆՈՒՇ ՄԱԹԵՎՈՍՅԱՆԸ
«Առավոտ»
11.07.2017
