Վարչապետի հայտարարությունը, թե Շուշին եղել է 90 տոկոսով ադրբեջանական քաղաք, ես համարում եմ կամ անիրազեկության, կամ միտումնավոր կերպով փաստերը խեղաթյուրելու հետևանք։ Այս մասին «Ա1+»-ի հետ զրույցում ասաց «Պաշտպան հայրենյաց» ազգային-մշակութային հիմնադրամի նախագահ, Ղարաբաղ կոմիտեի հիմնադիր անդամ, պատմաբան Գագիկ Սաֆարյանը՝ հավելելով, որ մենք չեք կարողանում մեր փառահեղ պատմությունը ճիշտ ներկայացնել։
«Բավական է ասել, որ եթե 19-րդ դարի 30-ական թվականներին Շուշիի բնակչությունը տատանվում էր 8000-ի սահմաններում, 1860-ական թվականներին՝ 12760, 1898 թվականի մարդահամարի տվյալներով 30 հազար էր, ապա 1920 թվականին Շուշիի բնակչությունը անցնում էր 20 հազարը։ Միշտ էլ Շուշին իր հայ բնակչությամբ ունեցել է բացարձակ մեծամասնություն՝ 65-70 տոկոս»,-նշում է Սաֆարյանը և հավելում, որ Շուշիի պատմությունը մթագնել է միայն դարասկզբի երկու կոտորածներով և հրդեհներով․
«1905-1906 թվականի հայ-թաթարական ընդհարումների ժամանակ ավերածությունների, հրդեհի ու կոտորածների զոհ է դառնում ավելի քան 400 հայ ընտանիք և գրեթե 3000 հայ բնակիչ բնաջնջվում է, իսկ 1920 թվականի մարտի 23-24-ի այդ սև օրը հրդեհվում է քաղաքը, դրան ուղեկցում է ուժեղ քամին, Շուշի է մտնում 10-հազարանոց թուրքական զորքը արյունարբու երկու փաշաների ղեկավարությամբ և ամբողջովին սրի քաշում հայ բնակչությանը, սրի է քաշվում ավելի քան 30 հազար հայ, Շուշիի բնակչությունը բռնում է գաղթի ճանապարհը և այսպիսով 1920 թվականին ավարտվում է Շուշիի հերոսական անցյալի առաջին էտապը»,-պատմությունը ներկայացնում է Սաֆարյանը։
Նաև պնդում է՝ 1988-94 թվականներին մեր հերոս որդիների արյամբ մենք վերականգնեցինք պատմական ճշմարտությունը, այն է՝ Արցախը բնիկ հայկական բնօրրան է և Արցախի ժողովուրդը դարեր ի վեր ապրել է այդտեղ և պիտի ապրի․
Կարդացեք նաև
«Սա է, որ մենք չկարողացանք ամբողջ աշխարհին ներկայացնել և մեր դիվանագիտությունը կրեց խայտառակ պարտություն։ Տարիներ շարունակ մենք դիվանագիտական աշխատանքի ենք նշանակել մեր դիվանագիտական ավանգարդում խնամի-ծանոթ-բարեկամ սկզբունքով մարդկանց և «յուրայինին մի լավ գործի դնելու» արատավոր պրակտիկայով, սա առաջ է բերել մեր դիվանագիտական մտքի ձախողում, խայտառակ պարտություն, մեր դիվանագիտության արգասիքը դարձավ նոյեմբերի 9-ի եռակողմ այդ խայտառակ պայմանագիրը»։
Սաֆարյանը պնդում է՝ մենք չկարողացանք մեր հաղթանակների հիմքում դնել մեր ապրելու իրավունքը։
Ինչ վերաբերում է նոյեմբերի 9-ին ստորագրված եռակողմ հայտարարությանը, Սաֆարյանն ասում է՝ Ռուսաստանը արհամարհել է եռանախագահող երկրների բանակցությունների ֆորմատը, համամասնության իրավունքը տարածաշրջանում․
«Պուտինը ցանկանում էր իր գրպանում պահել ադրբեջանական գազի և նավթի բանալին, ստիպեց Հայաստանին դավադրաբար շուտափույթ ստորագրել այս խայտառակ փաստաթուղթը»,-նշեց Սաֆարյանը։
Մանրամասները՝ տեսանյութում
