«ՊԱՅՔԱՐԸ ՇԱՐՈՒՆԱԿՎՈՒՄ Է»

Ասում է ՀԺԿ նախագահ, Երեւանի ավագանու ընտրություններում ՀԱԿ-ի ցուցակի 2-րդ հորիզոնականը զբաղեցնող Ստեփան Դեմիրճյանը:

– Որպես Հայ ազգային կոնգրեսի անդամ կուսակցության ղեկավար՝ ինչպե՞ս եք վերաբերվում բանակցություններ վարելու այն կերպին, որը դրսեւորվեց «Ժառանգության» պարագայում: Չնայած դեռ փետրվարի 21-ին էր այդ կուսակցության խորհուրդն առաջարկել ՀԱԿ-ին Երեւանի քաղաքապետի ընտրություններին հանդես գալ միասնական ցուցակով՝ բանակցություններ, ըստ էության, չէին եղել: Իսկ մարտի 15-ին ՀԱԿ-ը որոշեց առաջադրել իր թեկնածուին՝ «Ժառանգությանն» ուղղակի առաջարկելով միանալ:

– Անձամբ ես բանակցություններ չեմ վարել: Ուստի ճիշտ կլինի, որ այս հարցին պատասխանեն այն մարդիկ, ովքեր վարել են այդ բանակցությունները:

– Իսկ իրականությանը համապատասխանո՞ւմ են հրապարակված լուրերը, թե «Ժառանգությանը» վիրավորել էր այն փաստը, որ ցուցակում երկրորդը Դուք էիք, այլ ոչ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը:

– Ես չեմ ցանկանում անդրադառնալ այդ հարցերին եւ զերծ կմնամ որեւէ մեկնաբանությունից:

– Անդրադառնանք այն հիմնավորմանը, որով ՀԱԿ-ը որոշեց մասնակցել Երեւանի ավագանու ընտրություններին: Հայտարարություններ հնչեցին, թե պայքարը քաղաքապետի պաշտոնի համար չէ, այլ «ավազակապետական» համակարգի դեմ է, նաեւ, որ Երեւանից է սկսվելու սահմանադրական կարգի վերականգնումը եւ այլն: Սրանք ընդամենը գեղեցիկ պնդումնե՞ր չեն: Երեւանի քաղաքապետի գործառույթները բավական հստակ սահմանված են, եւ դրանք կապ չունեն քաղաքական խնդիրների հետ:

– Մենք բազմիցս նշել ենք, որ կարեւորում ենք այս ընտրությունները: Մասնավորապես այն ժամանակ, երբ ընդդիմությանը մեղադրում էին, թե բավականաչափ ակտիվ չի մասնակցում Երեւանի տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններին՝ ասում էինք, որ առավել կարեւորում ենք Երեւանի ավագանու եւ քաղաքապետի ընտրությունը: Հիմա ժամանակը եկել է:

Առհասարակ՝ ընտրությունը քաղաքական գործընթաց է, առավել եւս՝ այս դեպքում, երբ ընդունվել է նոր օրենք, որի համաձայն՝ միայն կուսակցություններն են մասնակցում Երեւանի ավագանու ընտրություններին: Այո՛, սա պետք է դիտարկել որպես օրինականության եւ ժողովրդավարության համար մղվող պայքարի մի փուլ: Սա լիովին տեղավորվում է ընդդիմության հռչակած սահմանադրական խաղաղ պայքարի տրամաբանության մեջ: Մյուս կողմից՝ եթե մենք մասնակցում ենք Երեւանի ավագանու ընտրություններին, ապա իհարկե՝ պետք է անդրադառնանք նաեւ մայրաքաղաքում կուտակված բազմաթիվ ու տարաբնույթ լուրջ խնդիրներին, որոնց կապակցությամբ ընդդիմությունը պետք է առաջարկի լուծման մեխանիզմներ, ներկայացնի Երեւանի զարգացման հեռանկարները:

Միշտ ենք ասել՝ մեր պայքարը երկրում ձեւավորված օլիգարխիկ, կրիմինալ համակարգի դեմ է, իսկ Երեւանի խնդիրների զգալի մասը պայմանավորված է հենց այդ համակարգի առկայությամբ:

– Ի դեպ, սկզբնապես լուրեր էին հրապարակվում, թե Դուք եք գլխավորելու ՀԱԿ-ի ցուցակը:

– Չեմ թաքցնում՝ թե՛ ՀԱԿ-ի շրջանակներում, թե՛ Կոնգրեսից դուրս եղել են տարբեր կարծիքներ, եւ շատերը նպատակահարմար են գտել, որ ես ղեկավարեմ ցուցակը: Սակայն ի սկզբանե այն կարծիքին էի, թե ամենաօպտիմալ տարբերակը կլինի այն, որ ցուցակը գլխավորի Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը, ինչը եւ տեղի ունեցավ եւ ընդունվեց քաղաքական բոլոր ուժերի կողմից:

– Կհստակեցնե՞ք, թե ինչու էիք նպատակահարմար գտնում, որ ցուցակը նա գլխավորի: Կան հակափաստարկներ, թե նա այդ կալիբրի գործիչ չէ, բացի այդ՝ դժվար է պատկերացնել նրան աղբահանության կամ կանաչապատման խնդիրներ լուծելիս:

– Գտնում եմ, թե այն, որ ցուցակը գլխավորում է Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը՝ առավելագույնս կմոբիլիզացվի մեր ընտրազանգվածը: Այն, որ նա համաձայնեց լինել ցուցակում առաջինը՝ այդ քայլը ոչ թե ցածրացնում, այլ միայն բարձրացնում է իրեն: Սա ցույց է տալիս, որ պայքարը շարունակվում է:

Չմոռանանք, որ քաղաքապետի պաշտոնը քաղաքական է: Ինչ խոսք, քաղաքապետի գործառույթը նաեւ այն է, որ ապահովի համապատասխան ծառայությունների անխափան աշխատանքը: Եվ իմիջիայլոց՝ աղբահանությունն իրոք հիմնահարց է. Երեւանը կորած է աղբի մեջ: (Ի դեպ՝ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը, որպես ՀՀ առաջին նախագահ, պաշտոնավարման տարիներին ստորագրել էր հրամանագիր՝ աղբահանության մասին.- Ա. Ի.): Հիմնահարց է նաեւ, որ ոչնչացված է կանաչ տարածքների 70%-ը: Այնպես որ, իրոք՝ այս, նաեւ ապօրինի շինարարության եւ բազմաթիվ այլ հարցերով պետք է լրջորեն զբաղվել:

– Կարծո՞ւմ եք արդյոք, թե այն, որ ՀՀԿ ցուցակը գլխավորող Գագիկ Բեգլարյանն արդեն իսկ նշանակվել է Երեւանի քաղաքապետ՝ նրան անհավասար պայմանների մեջ է դնում այլ թեկնածուների համեմատ: ՀՅԴ գործիչներն այս փաստարկին հակադրել են, թե առանց այդ նշանակման էլ վարչական լծակները մեծ մասամբ ՀՀԿ-ի ձեռքում են:

– Միանշանակ է, որ պայմաններն անհավասար են: Սա առաջին անգամը չէ՝ միշտ էլ անհավասար են եղել ընդդիմության եւ իշխանության պայմանները: Եվ իհարկե ճիշտ չէր մինչեւ ընտրություն այդ նշանակումը:

– Իշխանական գործիչներն արդեն իսկ վերլուծություններ են անում, թե ՀԱԿ-ի ու «Ժառանգության» քվեները կկազմեն 25-30%, ՀՀԿ-ն կստանա 30-35%, երկրորդ տեղում կլինի ԲՀԿ-ն: Ձեր կանխատեսումներն ինչպիսի՞ն են:

– Ցավոք, որեւէ հիմք չկա կանխատեսելու, թե իշխանությունները կապահովեն նորմալ գործընթաց: Սակայն ընտրական նորմալ գործընթաց ապահովելու դեպքում՝ կարծում եմ, որ ՀԱԿ-ն ունի բոլոր հնարավորությունները հաղթելու այս ընտրություններում:

– Առավել արծարծվեց այն հարցը, որ ընդդիմությունն առանձին շարասյուներով կարող է մասնակցել այս ընտրությանը, եւ դա կունենա բացասական հետեւանքներ, քան այն, որ կոալիցիոն ուժերը հաստատ առանձին են մասնակցելու: Ձեր կարծիքով, սա նրանց մարտավարական հնա՞րքն է, եւ հետո դարձյալ վերստեղծելո՞ւ են կոալիցիան Երեւանի ավագանու կազմում:

– Դա իրենց գործն է: Սակայն, իհարկե, ակնհայտ է, որ առանձին մասնակցելով՝ հետո նորից միավորվելու են:

Բայց ինչ խոսք՝ ցանկալի է, որ ընդդիմությունն ամբողջությամբ միասնական գնա այս ընտրություններին: Սակայն նույնիսկ եթե դա չլինի՝ կրկնում եմ, ՀԱԿ-ի շանսերը նորմալ ընտրությունների դեպքում ես շատ բարձր եմ գնահատում:

– Այն փաստարկին, թե Երեւանում ընդդիմությունն ավանդաբար շատ ձայներ է ստանում՝ ԲՀԿ-ից հակափաստարկ է հնչել, թե դրա մասին չեն վկայում Կենտրոնի համայնքապետի ընտրությունները, որոնց ընթացքում պատկառելի տարբերություն արձանագրվեց իշխանության թեկնածուի եւ ընդդիմության ներկայացուցիչների ստացած քվեների միջեւ:

– Երեւանի ավագանու եւ որեւէ համայնքապետի ընտրությունները միանգամայն տարբեր են եւ չի կարելի դրանք համեմատել:

– Նման մեկնաբանություն է եղել ՀՀԿ-ից, թե այս ընտրությունները հնարավորություն կտան իշխանությանը հաղթահարել մարտի 1-ի քաղաքական բարդույթը:

– Եթե իշխանություններն իսկապես ապահովեն փոքրիշատե նորմալ ընտրություններ՝ դա, ինչ խոսք, ինչ-որ չափով կնպաստի բարոյահոգեբանական ճգնաժամի հաղթահարմանը: Ի վերջո, սա նաեւ հնարավորություն է իշխանության համար, եւ նրանք պետք է ընտրություն կատարեն՝ կա՛մ պետք է անցկացնեն նորմալ ընտրություններ, կա՛մ գնան կեղծիքների ավանդական ճանապարհով:

Այնպես որ՝ իշխանությունները մտածելու շատ բան ունեն: Եվ ճիշտ կանեն՝ ապահովեն ընտրական նորմալ գործընթաց: Հակառակ պարագայում հետեւանքները ծանր են լինելու երկրի համար: