Որոշակի անկում կունենանք, բայց մեկ-երկու տարում դա կշտկվի,- ասում է ՀՀ Վերահսկիչ պալատի առաջին նախագահ, տնտեսական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Աշոտ Թավադյանը։ Նա պատասխանել է «Ա1+»-ի հարցերին։
– Պարոն Թավադյան, ինչպե՞ս եք գնահատում կորոնավիրուսի համաճարակի արդյունքում առաջացած տնտեսական ճգնաժամի հետևանքների մեղմացմանն ուղղված կառավարության քայլերը:
– Դրական եմ գնահատում: Հատկապես այս իրավիճակում,երբ տնտեսական կառավարումը նույնպես հնարավորությունների արվեստ: Այնպես չէ, որ հնարավոր է լուծել բոլոր հարցերը, փորձ է արվում լուծել առաջնային խնդիրները:
– Ե՞րբ հնարավոր կլինի թուլացնել սահմանափակումները և վերականգնել բիզնեսի, տնտեսության աշխատանքը:
Կարդացեք նաև
– Իհարկե, յուրաքանչյուր մարդու կյանքը թանկ է, բայց կասեմ, որ մեզ մոտ մահացությունների թիվը շատ ցածր է: Երեկ լսեցի, որ կորոնավիրուսից մահացել է չարորակ ուռուցք ունեցող 93 -ամյա քաղաքացի, այդ մարդը կարող էր նաև սովորական հարբուխից մահանալ: Կարծում եմ, շուտով կգնանք ռեժիմի որոշակի թուլացման` պաշտպանելով բժիշկների առաջարկած բոլոր անհրաժեշտ քայլերը: Կարծում եմ, դա տեղի կունենա ապրիլի երկրորդ կեսին: Իհարկե, բուհերը, դպրոցները, լրագրողները, գիտական հիմնարկները կարող են հեռահար աշխատել, բայց գործարանները, ձեռնարկությունները պետք է աշխատեն, որպեսզի մենք թույլ չտանք ավելի ուժեղ անկում: Առայժմ կարողանում ենք լուծել տնտեսական որոշ խնդիրներ` գների էական աճ չունենք, բայց պետք է հնարավորություն տանք, որ ՀՆԱ-ի աճի տեմպը շատ չնվազի, որ գործազրկությունը էապես չաճի: Դա առանցքային խնդիր է:
– Եթե անգամ ապրիլի կեսից աշխատեն, դա կնշանակի, որ մեր գործարանները և այլ օբյեկտները չէին աշխատել մեկ ամիս: Ինչպե՞ս եք գնահատում մեկ ամիս չաշխատելու հետևանքը:
– Իհարկե, դա բացասական է, բայց ընտրվեց երկու չարիքներից փոքրագույնը` փորձելով առաջին հերթին լուծել առողջական և սոցիալական խնդիրները: Հիմա պետք է մտածենք մեր տնտեսությունը փուլային տարբերակով աշխատեցնելու մասին: Կառավարության նիստերից ակնհայտ է, որ խնդիր է դրված այս իրավիճակում էապես ակտիվացնել ներդրումները: Միջազգային շուկայում նվազել են էներգակիրների գները, իսկ դա նշանակում է, որ մեր արտադրանքի մեջ դրանց ծախսի գործոնը պետք է նվազեցնել: Ռուսաստանի հետ պայմանավորվածության խնդիր է, մեզ մոտ գազի գինը ֆիքսված է, բայց կարծում եմ պետք է անցնենք շուկայական մեխանիզմի: Ես կողմ եմ, որ մեր հարաբերությունները զարգացնենք բոլոր հնարավոր ուղղություններով, բայց մեր տնտեսական անկախության աստիճանը պետք է բարձր լինի, և տնտեսական հարաբերություններում խնդրողի դերում չպիտի լինենք: Մենք պետք է ՌԴ-ի առաջ խնդիր դնենք`կամ էներգակիրների գներին համապատասխան գին, կամ շուկայական գին, բայց հանած 30 տոկոս, որովհետև նրանք գազ արտահանելուց այդքան մաքսատուրք են վերցնում: Մինչդեռ ԵՏՄ-ում մենք մաքսատուրքից ազատված ենք:
Ներդրումների համար մյուսը կարևոր քայլը`իհարկե, ժամանակավոր է, բայց երբ էկոնոմիկայի նախարարն ասում է, եթե անգամ վարկերը 14 տոկոսով լինեն, կառավարությունը տոկոսադրույքը կսուբսիդավորի: Այդ կարգի տոկոսադրույքները ուղղակի անընդունելի են: Բանկային համակարգը Կենտրոնական բանկի գլխավորությամբ չպետք է թանկ փողերի քաղաքականություն վարի: Տոկոսադրույքի սուբսիդավորումը պետք է ժամանակավոր լինի: Սուբսիդավորումը նշանակում է, որ մենք դրա համար այս կամ այն կերպ վճարում ենք: Աշխարհը էժան փողի քաղաքականություն է վարում, ԱՄՆ-ը զրոյացրել տոկոսադրույքը, անգլիական բանկը սահմանել է 0,1 տոկոս: Տնտեսությունն այնտեղ է զարգանում, որտեղ իրական վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը 2 տոկոսից ավելի չէ: Այսինքն՝ ներդրումների համար պետք է ունենանք էժան ռեսուրսներ` այդ թվում` էներգակիրներ և էժան փող:
Մանրամասները՝ սկզբնաղբյուր կայքում:
