Ազգային ժողովի ընտրություններից հետո ՀՌԱԿ-ի արդեն տրոհված կառույցում նոր ճեղքվածք գոյացավ, որը սպառնում էր ռամկավարական երրորդության ստեղծմամբ՝ 100-ամյակի եզրագիծը հատած մյուս ավանդական կուսակցության՝ ՀՅԴ օրինակով։ ԱԺ ընտրություններից առաջ, ինչպես հայտնի է ստեղծվեց Դաշնակցություն անվամբ թիվ 3 միավորումը: Ռամկավարական այս ըմբոստացումն ունի ամենից առաջ անձնական ուղղվածություն՝ ՀՌԱԿ ատենապետ Ռուբեն Միրզախանյան։ Կուսակցության անհաջողությունները, պայմանական «ընդդիմադիրների» համոզմամբ, արդյունքն է վերջինիս սխալ քաղաքականության՝ թե՛ ռազմավարական, թե՛ մարտավարական։ Դժգոհությունների պատճառը հանգեցվում է հետեւյալին. ա) ՀՌԱԿ նախընտրական ծրագրում նկատվեց գաղափարական շեղում դեպի պոպուլիստական սոցիալիզմ, շուկայական տնտեսակարգի կառուցման անցումային փուլում ընկերային հարցերի վրա գերկենտրոնացումը հակասում է ռամկավար-ազատականության սկզբունքներին։
բ) Ռամկավարները չկարողացան դաշնակիցներ ընտրել ըստ տրամաբանության՝ դրանք պետք է լինեին լիբերալ-դեմոկրատիայի բոլոր կրողները, այսինքն` իշխող կուսակցությունը՝ «Հանրապետություն» միավորմամբ: Ընդամենը 4 տարի գործելով Հայաստանում ՀՌԱԿ-ը չէր կարող այնքան ամրապնդվել, որ մեն-մենակ հաջողության հասներ թեժ ընտրապայքարում։ Դրան հակառակ՝ Ռ. Միրզախանյանի կողմից ստեղծվեց չափազանցված լավատեսության մթնոլորտ, իսկ օրենսդիր մարմնում պատգամավորներ չունեցող կուսակցությանը սպառնում է հասարակական կազմակերպություն դառնալու ճակատագիր:
գ) Սահմանադրության եւ այս սկզբունքային հարցերի շուրջ կուսակցությունն այդպես էլ չհստակեցրեց իր դիրքորոշումը՝ դառնալով երկուստեք զավեշտների առարկա՝ իշխանություն- ընդդիմություն՝ «այո-բայց», «ոչ-բայց»։
դ) ՀՌԱԿ-ը լինելով ինքնավար կառույց, մինչեւ վերջ չձերբազատվեց ՌԱԿ-ին հետեւելու բարդույթից, «կրտսեր եղբոր» վարքագծից։
Կարդացեք նաև
ե) Դժգոհությունների ակունքը ոչ միայն ՀՌԱԿ ՀՎ անդամներն են, այլեւ սկզբնական կազմակերպությունները: Այսպես` Էջմիածնի եւ Մասիսի ակումբներից շատերը առժամանակ դադարեցնում են իրենց կուսակցական գործունեությունը: Այս ամենն էլ հիմք դարձավ ՀՌԱԿ վարչության ընդդիմադիր անդամների ինքնուրույն նիստի գումարման, որի ընթացքում ընտրվել է ժամանակավոր ատենապետ՝ Գագիկ Օհանյանը, եւ հղվել օգոստոսի 30-ին Կիպրոսում բացված ՌԱԿ համագումարին։ «Ընդդիմադիրներն» իրենց հերձվածող չեն համարում, այլ բարենորոգիչ։ Թեեւ «Ազգ» թերթի տեղեկատվական հրապարակումից տպավորություն ստեղծվեց, թե ՀՎ մեծամասնությունը զորակից է Ռ. Միրզախանյանին՝ կուսակցության կանոնադրության հոդվածների վկայակոչումով։ Սակայն հոդվածների առումով, ըստ երեւույթին, շփոթ է տեղի ունեցել, որովհետեւ 7-րդ եւ 92–րդ հոդվածներով հնարավոր չէ կասեցնել «ընդդիմությունը»: Բացի այս՝ պաշտոնական հայտարարության մեջ նշված վարչության անդամներից չորսը հանրապետությունում չեն, մտավախություն կա, թե վերջիններս կարող էին քաջատեղյակ չլինել նախաձեռնությանը: Ուստի կանոնադրական խախտումների մեղքը դյուրավ շահարկելի է: Ինչեւէ: ՀՎ անդամները զգուշավոր են մամուլի հետ հարաբերություններում՝ «Իմ տունն իմ ամրոցն է» նշանաբանով: Նորընտիր ատենապետը լուրջ բանակցությունների մեջ է՝ թնջուկն անաղմուկ, վայելուչ լուծելու հաստատակամությամբ՝ խուսափելով հրապարակային պարզաբանումներից, «թավշյա անցման» ռամկավարական նախընտրելի տարբերակով։
Ն. ԴԻԼԲԱՐՅԱՆ