Ինչպես լուսաբանել թրաֆիքինգի խնդիրները, ինչպես շփվել զոհի հետ
«Աուդիո-վիզուալ լրագրողների ասոցիացիա» հասարակական կազմակերպության նախագահ Արզուման Հարությունյանի դիտարկմամբ՝ լրատվական միջոցներով մարդկանց թրաֆիքինգի եւ շահագործման, զոհերի աջակցության խնդիրների լուսաբանումը առաջին հայացքից՝ պարզ, բայց իրականում բազմաթիվ նրբերանգներ պարունակող խնդիր է: Դրանք մշտական քննարկման խնդիրներ են, եւ յուրաքանչյուր ոք կարող է դառնալ հարկադիր աշխատանքի զոհ, ինչպես սեփական երկրում, այնպես էլ երկրից դուրս:
«Աուդիո-վիզուալ լրագրողների ասոցիացիայի» կողմից՝ ԱՄՆ պետքարտուղարության աջակցությամբ, Աղվերանում կազմակերպված դասընթացը նվիրված էր «Մարդկանց թրաֆիքինգի եւ շահագործման ենթարկված անձանց նույնացման եւ աջակցության մասին» օրենքին, դրա իրազեկմանը:
Մասնակցում էին ՀՀ ոստիկանության, ՀՀ քննչական կոմիտեի, արտաքին գործերի, աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարությունների ներկայացուցիչները, «Հույս եւ օգնություն», «Ամքոր Հայաստան» հասարակական կազմակերպությունների փորձագետները: Բացման խոսքով հանդես եկան Թրաֆիքինգի դեմ պայքարի աշխատանքային խմբի ղեկավար Վահրամ Կաժոյանը, ԱՄՆ պետքարտուղարության թմրամիջոցների դեմ պայքարի եւ իրավապահ մարմինների բյուրոյի ծրագրերի համակարգող Մարիցա Հովհաննիսյանը:
ՀՀ քննչական կոմիտեի քրեական գործերի քննության աջակցության վարչության ՀԿԳ ավագ քննիչ, թրաֆիքինգի դեմ պայքարի աշխատանքային խմբի անդամ, իրավաբանական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Դավիթ Թումասյանի տեղեկացմամբ, ՀՀ քննչական կոմիտեում 2015թ.-ին թրաֆիքինգի դեմ պայքարի 14 քրեական գործ է հարուցվել: Վարույթում քննվել է 21 գործ, որից 7-ը փոխանցվել է 2014թ.-ից:
Ըստ նրա էլ, Հայաստանից՝ թրաֆիքինգի հիմնական զոհերը եղել են Արաբական Միացյալ Էմիրություններում (ԱՄԷ), Ռուսաստանի Դաշնությունում եւ Շրի Լանկայում:
Կարդացեք նաև
Դ. Թումասյանն անդրադարձավ մարդկանց թրաֆիքինգի եւ շահագործման հասկացություններին, շահագործման ենթարկված անձանց եւ զոհերի անձնական տվյալների պաշտպանության խնդրին. «Երբ որեւէ նյութ է հրապարակվում, չպետք է ներկայացնել անձի նույնականացնող տեղեկություններ, պիտակավորել նրան եւ ձեւավորել այնպիսի մթնոլորտ, որը հետագայում կարող է ազդել անձի ճակատագրի վրա»,- ասաց Դ. Թումասյանը:
Ի դեպ, դասընթացի ժամանակ Արզուման Հարությունյանը ներկայացրեց զոհի հետ լրագրողների, օպերատորների, լուսանկարիչների աշխատանքը կազմակերպելու մասին 3 տեսաուղեցույց: Նշենք, որ «Հայաստանում թրաֆիքինգի դեմ պայքարի տեղեկատվական պլատֆորմի զարգացում» ծրագրի շրջանակներում «Աուդիո-վիզուալ լրագրողների ասոցիացիան» իրականացնում է ներկայացման ձեւով մի մինի-նախագիծ եւս: Այն ուղղված է կրթելու, ուղղորդելու եւ օգնելու մեդիա դաշտի ներկայացուցիչներին (օպերատորներ, լուսանկարիչներ, հնչյունային մասնագետներ)՝ թրաֆիքինգի զոհերի հետ աշխատելու գործընթացում:
Ցուցադրված տեսաուղեցույցներում մանրամասն ներկայացվեցին այն կանոնները, որոնց հետեւելը պարտադիր է, որպեսզի որեւէ կերպ չխոչընդոտվի զոհի վերադարձը հասարակություն եւ առօրյա կյանք, զուգահեռ՝ լրագրողն էլ դուրս չգա որդեգրած էթիկայի կանոններից:
Լրագրող Աննա Հայրապետյանը ցուցադրեց զոհի մասին պատրաստած իր ռեպորտաժը, որն անցյալ տարի արժանացել է մրցանակի: Նա հանդես եկավ իր դիտարկումներով, թե ինչպես է զոհի հետ հանդիպելուց հետո նախապես ծրագրված հարցերը մի կողմ դրել, նկարահանմանն էլ զոհի պատմությունից հուզված լինելու պատճառով մասնակցել է խմբագրի հետ:
Փորձագետ Մարիա Շատվորյանը պատմեց, թե ինչպես է իրենց կազմակերպությունն աջակցում թրաֆիքինգի կամ շահագործման ենթարկված անձանց: Այն սկսվում է խորհրդատվությունից, հոգեբանական աջակցությունից, բժշկական, ապա ապաստարաններում տեղավորելուց ու աշխատանքի նպատակով ուսուցման ուղարկելուց, ծախսերը հոգալուց:
Լրատվամիջոցներին բաժանվեց «Աշխատանքի միջազգային կազմակերպության հարկադիր աշխատանքի ցուցիչներ» ուղեցույցը:
ՌՈՒԶԱՆ ՄԻՆԱՍՅԱՆ
«Առավոտ»
21.06.2016
