- Տիեզերագնաց չորքոտանի բարեկամները
Լուսանկարում առաջին տիեզերագնաց շներն են՝ «Բելկա», «Զվյոզդոչկա», «Չերնուշկա», «Ստրելկա»: 1960թ.-ին նրանք «Սպուտնիկ 5» տիեզերանավով «թռան» տիեզերք:
Նրանց ուղեւորության շնորհիվ գիտնականները ստացան առաջին կարեւոր տեղեկությունները` տիեզերական տարածությունում կենդանի էակների գտնվելու պայմանների եւ հնարավորությունների մասին:
- Պալմա
Պալմայի դեպքը գրանցվել է ԽՍՀՄ-ում՝ 1976թ.-ին: «Վնուկովոյի» օդանավակայանում «Կոմսոմոլսկայա պրավդա» թերթի թղթակից Յուրի Ռոստը նկատում է մի շան, որը բնակվում էր թռիչքուղու հարեւանությամբ գտնվող վագոն-կացարանում եւ դիմարում վայրէջք կատարող «Ил-18»-երին: Պարզվում է, որ այդ ինքնաթիռներից մեկով մեկնել է շան տերը՝ լքելով նրան:
Կարդացեք նաև
«Կոմսոմոլսկայա պրավդա»-ում տեղ են գտնում հավատարիմ հովվաշան լուսանկարն ու նրա հուզիչ պատմությունը: Կենդանու մասին իմացան ողջ ԽՍՀՄ-ում: Արդյունքում, թերթի խմբագրություն էին հղվում բազմաթիվ նամակներ: Մարդիկ խնդրում էին հնարավորություն տալ որդեգրել շանը: Պալմայի իրական տերը, սակայն, այդպես էլ չգտնվեց: Ի վերջո, Պալմային վերցնում եւ Կիեւ է տանում Պետական մանկավարժական համալսարանի դոցենտ Վերա Կոտլյարեւսկայան: Ավելի ուշ Պալման իր նոր տերերին ուրախացնում է երեք ձագուկներով:
- Ջուլբարս
Ջուլբարսը Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից է: Ռազմական գործողությունների ընթացքում նա հայտնաբերել է ավելի քան 7000 ական եւ 150 արկ՝ այդ կերպ փրկելով հազարավոր մարդկանց կյանքեր: 1945թ.-ին հովվաշունն արժանացել է «Մարտական արժանիքների համար» մեդալի:
Սա միակ դեպն է Հայրենական մեծ պատերազմի ընթացքում, երբ շունը ռազմական պարգեւի է արժանանում: Կարմիր հրապարակում ռազմական շքերթի ժամանակ վիրավոր Ջուլբարսին տարել են Իոսիֆ Ստալինի զինվորական համազգեստի վրա պառկած:
- «Պավլովի շուն»
«Պավլովի շուն»-ը հավաքական անվանումն է այն շների, որոնք մասնակցել են նոբելյան մրցանակակիր Իվան Պավլովի գիտափորձերին՝ մարդկությանն օգնելով գիտելիքներ ունենալ պայմանական ռեֆլեքսների մասին:
Ակադեմիկոս Պավլովի տանջված շների պատվին հուշարձան է կանգնեցվել՝ գիտության զարգացման գործում անգնահատելի ավանդի համար:
- Սնապի
«Դոլլի» անունով կլոնավորված ոչխարից տասը տարի ուշ լույս աշխարհ եկավ առաջին կլոնավորված շունը՝ Սնապին:
Դա հաջողվեց հարավկորեացի գիտնական Վու Սուկ Հվանգին: Time ամսագիրը կլոնավորված շանն անվանեց 2005թ.-ի ամենակարեւոր գիտական ձեռքբերումը:
- Լայկա
Լայկան Երկիր մոլորակի ուղեծիր դուրս բերված առաջին շունն է: Ցավոք, տիեզերքում նա ապրել է վեց ժամից էլ պակաս, քանի որ սրահի տեխնիկական կառուցվածքում սխալ էր թույլ տրվել. կոնտեյները, որի մեջ գտնվել է Լայկան, սկսել է տաքանալ…
- Րիկո
Րիկոն համարվում է ամենախելացի շունը: Գերմանացի գիտնականները նրան սկսեցին ուսումնասիրել 2004թ.-ին, երբ «բորդեր-կոլլի» ցեղատեսակի շան տերերը հայտարարեցին, որ նա հասկանում է իրենց խոսքը:
Րիկոն շատ գիտափորձերի ենթարկվեց: Օրինակ, մի սենյակում լցրել են շատ խաղալիքներ, իսկ մյուսում նրա տերն ասել է խաղալիքի անունը, որը պետք է բերել: Րիկոն հարեւան սենյակից բերել է հենց այդ խաղալիքը: 40 առաջադրանքից 38-ը Րիկկոն ճիշտ է կատարել:
- Բալտո
Բալտոն ԱՄՆ-ի բնակիչների համար հերոս-շուն է: 1925թ.-ին Ալյասկայում նա առաջնորդել է շներով լծված սայլակը, որում անհրաժեշտ դեղամիջոց է տեղափոխվել մի բնակավայրից մյուսը:
Շներն առաքելությունը կատարել են ուժեղ բքի պայմաններում: Նրանց շնորհիվ դիֆտերայի համաճարակը հաջողվել է կանգնեցնել 5 օրում: Բալտոյի հուշարձանը Նյու-Յորքի Կենտրոնական այգում է:
- Պյու
2014թ.-ին Պյու անունով թափառական շան մասին իմացավ ողջ աշխարհը: Նա դարձավ Թայլանդի հերոսը: Շունն աղբանոցում գտել էր նորածնի՝ պոլիէթիլենային տոպրակի մեջ: Շունը երեխային բերել է իրեն կերակրողի մոտ, որն էլ փոքրիկին հասցրել է հիվանդանոց:
Բժիշկները խոստովանել են՝ եթե անգամ երեխային կես ժամ ուշ բերեին, նրան փրկել չէր հաջողվի, քանի որ չափազանց հյուծված է եղել: Բանգկոկի քաղաքապետարանը Պյուին պարգեւատրել է շքանշան-վզկապով, իսկ նրան կերակրողին՝ 250 եվրոյով:
- Հատիկո
Հատիկոյի մասին ֆիլմը միլիոնավոր մարդկանց ստիպել է լաց լինել…Այս շան պատմությունը սկսվել է 1925թ.-ին՝ Ճապոնիայում: Հատիկոյի տերը մահացել է սրտի կաթվածից: Հավատարիմ շունը սկսել է ամեն օր սպասել տիրոջը գնացքի կայարանում, որտեղ միշտ դիմավորում էր նրան:
Հատիկոյի սպասումը տեւում է 9 տարի՝ ընդհուպ մինչեւ շան կյանքի վերջին օրը: Դեռ կենդանության օրոք գնացքի կայարանում Հատիկոյի պատվին հուշարձան են կանգնեցնում: 2008թ.-ին ԱՄՆ-ում Հատիկոյի մասին ֆիլմ է նկարահանվում՝ Ռիչարդ Գիրի մասնակցությամբ:
Պատրաստեց Լուիզա ՍՈՒՔԻԱՍՅԱՆԸ
