Նախկին իշխանությունների ներկայացուցիչները, որոնք իրենց քաղաքական նպատակներին հասնելու (իշխանությունը պահելու) համար փոխեցին ամբողջ Սահմանադրությունը, կշտամբում են ներկայիս իշխանությանը, որը համանման շարժառիթներով փոխել է Սահմանադրության մի հոդվածը: Դա, իհարկե, զավեշտ է, բայց այնպիսի մի զավեշտ, որն արտացոլում է մեր քաղաքական կյանքի օրինաչափությունը:
Բանն այն է, որ մեկ հոդված փոխելով՝ ամեն ինչ չի սահմանափակվի: Ներկայիս իշխանությունն այս պահին բոլոր լծակներն ունի փոխելու ամբողջ Սահմանադրությունը, վերականգնելու կառավարման նախագահական համակարգը, որը հնարավորություն կտա ներկայիս վարչապետին ընտրվելու նախագահի պաշտոնում առնվազն երկու ժամկետով: Բայց դրանով էլ գործընթացը չի սահմանափակվի. վաղ թե ուշ կհայտնվի «նոր Փաշինյան», որն այդ՝ լճացմանն ուղղված զարգացումները կկանխի եւ կգա իշխանության: Այդ լիդերը նույնպես կփորձի «նախկիններից» (այսինքն՝ ներկա իշխանություններից) վրեժ լուծել, նույնպես մտավախություն կունենա, որ իր պաշտոնանկության դեպքում հաջորդները իրենի՛ց են վրեժ լուծելու, նույնպես կցանկանա վերահսկել բիզնեսը, դատական համակարգը եւ խորհրդարանը, կձգտի ունենալ «կայուն մեծամասնություն», որն իր հրահանգով միահամուռ «ճիշտ կոճակ» կսեղմի: Իսկ հետո՞… Կռահեք՝ ի՞նչ կլինի: Այո, կհայտնվի եւս մեկը, որն այդ հերթական լճացումը կկանխի:
Իմ ներկայացված սցենարը «Կիկոսի մահը» չէ՝ դա մեր եւ այլ երկրներում հասարակական կյանքի 30 տարվա դիտարկումների արդյունք է: Թերզարգացած երկրներն առայժմ գտնվում են «լճացում-հեղափոխություն (հեղաշրջում)» կրկնվող շրջափուլերի մեջ: Այդպես է շարունակվելու այնքան ժամանակ, մինչեւ ոչ միայն Հայաստանում, այլեւ բազմաթիվ այլ երկրներում իշխանավորները չհասկանան, որ կառավարման՝ լճացմանը միտված ձեւն այլեւս հնացել է, որ ամեն ինչ վերահսկելու ձգտումը եւ իշխանությամբ հարբելու հակվածությունը «վերջնահաշվարկով» ոչ մի դրական արդյունքի չի բերում ոչ մեկին, այդ թվում հենց իրենց՝ իշխանավորներին:
Հայաստանում կան տասնյակ, իսկ աշխարհում՝ հարյուրավոր մարդիկ, որոնք ամենայն հարգանքով բարեկամաբար զգուշացնում են դրա մասին բոլոր իշխանավորներին եւ քաղաքական ուժերին: Մեր ասածները լուրջ չեն ընդունվում, դրանց մեջ ինչ-որ հետին մտքեր են փնտրում, ինչպես նաեւ կիրառում են «եթե ժողովուրդն ուզի -եթե ժողովուրդը չուզի» բառախաղը: Բայց կգա ժամանակ (ենթադրում եմ, մի 20-30 տարուց), երբ ազգային եւ միջազգային մակարդակով խաղացողները կգիտակցեն, որ այդ խորհուրդներին հետեւելն իրենց ձեռնտու է: Եվ այդ ժամանակ աշխարհը կփոխվի դեպի լավը:
Կարդացեք նաև
Արամ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ
Ձեր վերլուծութիւնը ,իրատես թէ յոռետես՞, անել կացութեան մը մասին կը խօսի – չեմ կարծեր որ 30-40 տարիէն լուծուելիք հարց ըլլայ . ՚՚ Քառակուսի-Շրջանակ ՚՚ կը կոչէին միջին դարի իմաստասէրները – Circolo-Quadrato – Տխուր է ուրեմն մարդկութեան ապագան։ Լռելեայն կ՛առաջնորդուինք բռնապետութեան /թաւշեայ կամ պողպատեայ/ և այսպէս շարունակ – ես կը համարիմ որ մարդկութիւնը պիտի չհանդուրժէ այս երեւոյթը և փնտռէ աւելի համոզիչ լուծումներ։
Լաւատես ըլլանք ՞ ։